İzmir'de 2 kişiyi öldüren elektrik kaçağının bilirkişi raporuna ulaştım. Bilirkişi raporuna göre zanlı Gediz Elektrik.

Unutmak mümkün değil ama unutturmaya çalışanlar için kaleme alıyorum.

İzmir’in Alsancak semtinde etkili olan şiddetli yağış cadde ve sokakları göle çevirmişti.

Daha 23 yaşında hayatının baharında olan Özge Ceren Deniz ve İnanç Öktemay yoldaki su birikintisinden karşıya geçmek isterken elektrik akımına kapılarak hayatını kaybetmişti.

Ağır kusurlu

Bilirkişi raporunda, “Alsancak’ta Özge Ceren Deniz ve İnanç Öktemay’ın çarpılarak ölmesine neden olan yer altı elektrik kablolarının döşendiği tranşe kazısının olması gerekenin yarısı kadar kazılması ve yüzeysel olarak döşenmesinin soruşturma konusu olayın yaşanmasında doğrudan etken ve ağır kusur olduğu kanââtine varıldı” denildi.

Raporda, özetle şu tespitlere yer verildi:

Kurum (Gediz A.Ş.) tarafından reaktif çözüm üretilmediği ve yaklaşık on yıl önce tesis edilen kuvvetli akım tesisinin istisnai durumlar dışında uzun ömürlü olacağı, ancak kablo gömülme detayına uyulmadan başlayan yapım hatasının yıllar geçtikçe bölgenin trafik ve yaya yoğunluğu ve deprem bölgesi olması sebebiyle kabul edilebilir zemin çökmesi de düşünüldüğünde kabloların bu kadar yüzeye yakın döşendiği tesisin işletmesinde bakım çalışmalarında fark edilip geçici çözüm bulunması yaşanan olaya zemin hazırlamıştır. İvedilikle yapılan tesisin fen kurallarına uygun derinliğe alınması gerektiği yoksa bundan sonra olabilecek benzer kazaların da önlenemeyeceği aşikardır. Gediz Bölge Müdürü Ali Arcan ve Operasyon Direktörü Sefa Pişkinleblebici tarafından İzmir İl Emniyet Müdürlüğü’ne sunulan 14.07.2024 tarihli yazı ekinde tespit edilen yukarıdaki görselde, 09.01.2024 tarihinde elektrik kablosunda yapılan tespite ilişkin sistem içi haberleşme yazılımında “yerden geçen kablolardan duman çıkmakta, mazgala giderse elektrik çarpması oluşabilir” bilgisinin sisteme aktarıldığı görülmektedir. Buradan, olayın yaşanmasından çok önce aslında olayın yaşandığı noktada ciddi bir arızanın olduğu kanısına varılıyor. Kurum içi tespit ve bilgilendirmenin varlığında, olay yaşanmadan önce işsağlığı ve güvenliği yönünden ve üçüncü kişi veya kişilerin görmemesi adına alınması gereken proaktif önlem, tedbir alınmamasında, yapılacak reaktif (koruyucu) önlemler ile riskin bertarafına veya kabul edilebilir risk seviyesine çekilmesine ilişkin herhangi bir uygulama yapmadığı gözlenen kurum yöneticileri dosya kapsamına Gediz tarafından sunulan organizasyon şemaları, hazırlık ifadeleri ve kurum tarafından sunulan çalışan listeleri de göz önünde bulundurularak. Gereğinin yapılmasına.”

‘Ölümü getiren süreç’

2015 yılında Demircan Şirketi tarafından elektrik kabloları olması gereken derinlikten daha az olarak yarısına kadar gömülüyor, Gediz tarafından iş sahada gerektiği şekilde kontrol edilmiyor, denetlenmiyor. Geçici ve kesin kabullerle alt yapı tesisi teslim alınıp enerjilendiriliyor besleme yapılıyor. (2015-2017)

3-4 Ocak 2024 tarihlerinde İZSU tarafından ihale kararı alınıp sözleşme yapılmadan ve yer teslim edilmeden Argan Mühendislik firmasına 3 adet yağmur suyu rögarları monte ettiriliyor. Akabinde hemen ızgaralar taşıt ve yaya yükü servisine açılıyor.

Gelen elektrik kaçağı ihbarları üzerine 9 Ocak 2024 tarihinde Gediz tarafından yağmur suyu ızgara yanındaki F kodlu kabloda onarım yapılıyor. (Rögarlarda ani oturma kaynaklı çöküntüler başlayarak hemen aynı seviyede yanında bulunan kablolara zarar vermeye başlıyor.)

İZSU tarafından Argan Mühendislik-A.K ile 18.01.2024 tarihinde sözleşme imzalanıp, 05.02.2024 tarihinde ızgaraların hakedişi ödenip iş zımnen kabul ediliyor. İZSU’ya gelen yol su baskını ihbarlarına istinaden herhangi bir koruyucu/önleyici bir iyileştirme esaslı tadilat yapılmayarak rögar kapak çevresinde basit kapak yükseltme benzeri basit tadilatlar yapılıyor. Bu esnada rögarlar eksik kompaksiyon ve/veya altındaki niteliksiz dolgu nedeniyle oturmaya devam ediyor. Kablolarda tekrar hasar oluşuyor. Gayri resmi olarak rögar çevresinde Gediz tarafından 4 ekli onarım yapıldığı anlaşılıyor. Yüzeysel olan kablolar derine indirilmek ve rögarla teması kesilmek suretiyle koruyucu/önleyici tedbirler alınmıyor. Denizle sıfır rakımda 120 metre batıdaki Cumhuriyet Bulvarı’nda yağmur rejiminden dolayı sel ve su baskınları yaşanıyor. (2024 Ocak ile Temmuz arası)

Cumhuriyet Bulvarı’ndaki sel ve su baskınları nedeniyle yağmur suyu rögarlarının oturduğu zeminde yumuşama ile birlikte uzun süreli oturmalar başlıyor.

İZSU tarafından firmaya monte ettirilen yağmur suyu rögarları ve bulvar üzerindeki diğer yağmur suyu rögarları sel ve su baskınlarını önleyemiyor.

Rögarların içi baskınlarla birlikte pislik ve çamur doluyor.

İçi pislik ve çamur dolan rögarlar da kesit daralması ile birlikte yağmur sularını tamamen tahliye edemez duruma geliyor. İZSU tarafından rögarlarda bakım ve temizlik yapılmıyor veya yeteri sıklıkta yapılmıyor. İlaveten, rögarlarda çökme ihbarlarına rağmen koruyucu/önleyici tedbirler alınmıyor.

Oturmaya devam eden rögarlar hemen yanındaki ve altındaki M kodlu kablo izolasyonuna hasar vererek kaçak akım başlıyor. Çok tehlikeli ortam oluşuyor. Bu ortam yağmur yağana kadar kendini göstermiyor.

12 Temmuz 2024 tarihinde yağan yağmurdan dolayı Cumhuriyet Bulvarı 750 metre boyunca yağmur suyu ile doluyor. Rögar çevresinde çökme ile gelişen asfalt kaplama hasarı ile yağmur suları kaçak elektrikli M fazı ile buluşuyor. Artık rögar çevresinde tamamen kaçak elektrikli su birikintisi oluşuyor. Özge Ceren Deniz rögarın üzerine basarak akıma kapılıyor. Hemen arkasından, düştüğünü zannedip onu kurtarmak için dokunan İnanç Öktemay akıma kapılıyor. Uzun süre su birikintisi içinde yatarak can veriyorlar. Bu süreçte yağmur suyu rögarlarının etkili bir şekilde çalışmadığı görülüyor.”

Yorumu size bırakıyorum. Kimin ihmalkar, kimin hatalı olduğu bilirkişi raporunda ortada.