Papua Yeni Gine’ye 6 milyar Dolar , Erzincan’a 3 milyon dolar.
Papua Yeni Gine'deki Bougainville adasında yaşanan dev Panguna bakır madeninin çevresel ve sosyal yıkımları nedeniyle açılan toplu dava, dünya genelinde madencilik faaliyetlerinin doğa ve insan üzerindeki yıkıcı etkilerini bir kez daha gündeme getirdi. Ancak, Türkiye'deki benzer trajediler ne kadar dikkate alınıyor?
Erzincan İliç Altın Madeni Felaketi: İnsan ve Doğa Kıymetinin Sorgulanması
13 Şubat 2024 tarihinde Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler köyünde meydana gelen altın madeni kazasında 9 işçi hayatını kaybetti. Bu olay, hem Türkiye’de hem de uluslararası platformlarda büyük yankı uyandırdı. Fakat, bu felaketin ardından yapılan çalışmalar ve alınan önlemler yeterli mi? Erzincan'ın doğal güzellikleri ve insan hayatı, Papua Yeni Gine’deki Bougainville kadar değerli değil mi?
Bougainville ve Erzincan: İki Felaket, Ortak Sorular
Bougainville'de yaşanan devasa çevresel yıkım ve sosyal zararlar nedeniyle Rio Tinto'ya karşı açılan toplu dava, büyük bir adalet mücadelesini temsil ediyor. Davada, Panguna bakır madeninin tarihi kötü yönetimi nedeniyle bölgede yaşayan binlerce insan 6 milyar dolar tazminat talep ediyor.
Erzincan katliamı ile ilgili olarak da çevre bakanlığı sadece 110 milyon tl ceza uygulamış ve bu da 3 milyon dolara tekabül eğitini belirtmek gerekir, bu paranın da ödenip ödenmediği veya erken ödeme ile 1/3 rakama yani 1 milyon usd olarak ödenip ödenmediği cevap bekleyen sorulardandır
Papua Yeni Gine hükümeti ve yerel halk, bu devasa madencilik faaliyetlerinin yol açtığı yıkımların hesabını sorarken, Erzincan'da benzer bir adalet mücadelesi neden yaşanmıyor?
Erzincan İliç Felaketi: Neden Daha Fazla Soru Sorulmuyor?
Erzincan İliç’teki felaketin ardından birçok soru hala cevapsız:
1. *Siyanür Sızıntısı ve Çevresel Etkiler:* Altın madeni işletmesinde siyanür sızıntısının gerçek boyutları nedir? Siyanür, toprağa ve su kaynaklarına ne kadar zarar verdi?
2. *İnsan Hayatının Değeri:* Felakette hayatını kaybeden 9 işçinin aileleri ve geride kalanların mağduriyeti nasıl giderilecek? Adalet sağlanacak mı?
3. *Önleyici Tedbirler:* Benzer kazaların önlenmesi için hangi tedbirler alındı? Madencilik faaliyetlerinin sıkı denetlenmesi ve çevresel önlemlerin artırılması gerekmiyor mu?
4. *Şirketlerin Sorumluluğu:* Madeni işleten şirketlerin sorumluluğu ne olacak? Çevresel zararları telafi etmek için hangi adımlar atılacak?
5. *Hukuki Süreç:* Erzincan İliç felaketi ile ilgili olarak açılan davalar ve yapılan soruşturmalar ne durumda? Kamuoyuna şeffaf bir şekilde bilgi veriliyor mu?
Bougainville'den Ders Alınmalı
Papua Yeni Gine'deki Bougainville halkı, madencilik devlerinin neden olduğu yıkımların hesabını sormak için toplu davalar açarken, Türkiye’de benzer bir bilinç ve mücadele neden gelişmiyor? Erzincan İliç'te yaşanan trajedi, sadece kaybedilen 9 canla sınırlı değil; bu, aynı zamanda doğaya ve çevreye verilen büyük bir zarar olarak karşımızda duruyor.
Sonuç
Türkiye, Erzincan İliç'teki altın madeni felaketinden ders çıkarmalı ve çevresel ve sosyal adalet için daha güçlü adımlar atmalıdır. Madencilik faaliyetlerinin insan hayatı ve doğa üzerindeki yıkıcı etkileri göz ardı edilmemeli, gereken önlemler alınmalı ve sorumlular hesap vermelidir. Erzincan'ın doğal güzellikleri ve insan hayatı, Bougainville kadar değerlidir ve bu değer korunmalıdır.
Erzincan felaketi ve ölen insanlar, bu güzel doğanın Papua Yeni Gine kadar değeri yok mu? Bu soruya verilecek cevap, sadece Erzincan için değil, tüm Türkiye için hayati önem taşımaktadır.
