İzmir'de, kış ve bahar yağışlarının beklenen miktarın altında kalması nedeniyle barajlardaki su seviyesi dikkat çekici şekilde düştü.
İzmir'in büyük oranda su ihtiyacını karşılayan Tahtalı Barajı'nda doluluk geçen yıl temmuz ayında yüzde 37,55 iken bu yıl aynı dönemde yüzde 24,65'a düştü. Bu oranın 2008 yılından sonraki en düşük seviye olduğuna dikkati çeken Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, "Daha temmuzun ortasındayız. Ekim ve kasım ayında doluluk yüzde 12'lere kadar düşecek bu da tehlike çanları demek" dedi.
İzmir'de sıcaklık artarken, yağışların düşmesi baraj doluluk oranlarını olumsuz etkiliyor. İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İZSU) verilerine göre, kentin içme suyu ihtiyacının büyük bölümünü karşılayan Tahtalı Barajı'nda geçtiğimiz yılın temmuz ayında 37,55 olan su doluluk oranı bu yıl aynı dönemde yüzde 24,65'e düştü.
Tahtalı Barajı'nın su doluluk oranındaki düşüşü değerlendiren Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, Tahtalı Barajı'nda doluluk 2021 yılında yüzde 60 iken, 2021'de yüzde 50, ve 2023'te yüzde 37'ye, bugün ise yüzde 24,65'e düştü. Bu oran 2008 sonrasının en düşük seviyesi ve daha temmuzun ortasındayız. Ekim ve kasım ayında doluluk yüzde 12'lere kadar düşecek bu da tehlike çanları demek" diye konuştu.
“Yağmurun yağmadığı yıllara hazır olunmalı”
Bu yıl Süper El-Nino ile Türkiye genelinin yüzde 12 daha fazla yağış aldığını ama bu yağışların Ege kıyılarına gelmediğini aktaran Prof. Dr. Yaşar, İzmir'de suyun yeraltı kuyularından sağlandığını, yer altı kuyularında su seviyesinin çok fazla düştüğünü söyledi.
İleriki yıllar için hazır olmak gerektiğini vurgulayan Yaşar, şunları kaydetti:
"Ege kıyıları çok kurak geçti. La-Nina beklediğimiz kadar sert geçerse işimiz çok zor. Çünkü La-Nina demek soğuma, soğuma demek kuraklık demek. Biz henüz kuraklık yaşamadık. 5-6 yıl yağmurun yağmadığı yıllara hazır olabilmek lazım. Hazır olmak için de yer altı sularını çok iyi kullanmak, rezerv olarak tutmak lazım. Biz 2020'de barajlarımız yüzde 70 doluyken dahi yeraltı rezervini kullandık. Şu anda Manisa'da Gölmarmara kurudu, altında obruklar başladı. İzmir'in suyunun yaklaşık yüzde 35'i Manisa'daki yeraltı kuyularından sağlanıyordu. Ama orada da 40 metrelerden 400 metrelere düştü."
“Su konusunda B ve C planlarının yapılması lazım”
Suyun bilinçli kullanılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Yaşar, "Tarımsal sulama için Çiğli Arıtma Tesisi'nden çıkan, gri su dediğimiz arıtılmış suyun doğrudan Menemen Ovası'na kazandırılması gerekir. Menemen'de ayrı kuyu açılmaması, başka bir su kaynağı aranmaması lazım. Yeraltı suları rezervdir ve dünyadaki büyük kurak dönemler için saklanır. Şu anda ihtiyacımız yok ama çok uzun bir kuraklık dönemi için hazır olmamız lazım. Mesela deniz suyunu kullanmak için raporların hazırlanması lazım. Herhangi bir büyük kurak dönemde İzmir'in deniz suyunun nereden alınacağı, nasıl getireceği bütün bunların hesaplarının yapılması lazım. Su konusunda B ve C planlarının yapılması lazım" dedi.
“İzmir'de su yeraltından kullanıldığı için pahalı”
Israrla yer altına suyunun kullanıldığını vurgulayan Prof. Dr. Yaşar, İzmir ve Manisa’nın Türkiye'de suya en çok para veren şehirler olduğunu dile getirdi. Daha önce çözüm önerileri sıraladığını beliren Yaşar, şunları ekledi:
"İzmir suyun yüzde 55'ini yakın zamana kadar yer altından çekiyordu. Şu anda azaldı, iyice derinden başladı çekmeye. Derinden çektikçe su paramız artıyor, İzmir ve Manisa, Türkiye'de en çok suya para veren şehirler. Suyun yüzde 55'i yeraltından çekilirken, enerji harcanıyor. Derine indikçe sudaki ağır metal de artıyor, ağır metallerin temizlenmesine de ayrı enerji harcıyorsunuz. Belediyeye kuyuların bulunduğu yere güneş enerjisi, rüzgar panelleri koyup elektrikten tasarrufu önermiştim. Çünkü belediyenin bütçesinin dörtte biri elektriğe gidiyor. Suyu çok iyi planlamamız lazım."
İzmir'in üç barajında doluluk düştü
İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İZSU) verilerine göre, Tahtalı Barajı'nda doluluk geçtiğimiz yıl temmuz ayında yüzde 37,55 iken bu yıl aynı dönemde yüzde 24,65 oldu.
Balçova Barajı'nda ise aktif su doluluk oranı geçen yıl yüzde 45,58 iken, bu yıl yüzde 55,33 oldu. Gördes Barajı'ndaki doluluk oranı geçtiğimiz yıl temmuz ayında yüzde 7,04 iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 8,97 olarak kaydedildi.
Ürkmez Barajı'nda doluluk oranı geçen yıl yüzde 39,02 iken, bu yıl yüzde 33,20 olarak kayıtlara geçti.
Güzelhisar Barajı'nda doluluk geçen yılın temmuz ayında 69,02 iken bu yıl yüzde 77,02'ye çıktı. Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı'nda ise aktif su doluluk oranı yüzde 43,13 iken, bu yıl yüzde 26,07 oldu.
