Dört yıl önce, Venüs'ün bulutlarında yaşam belirtisi olarak değerlendirilen fosfin gazının keşfi büyük bir tartışma yaratmıştı. Ancak, bu konudaki ilk bulgular daha sonra yapılan gözlemlerle tutarsızlık gösterdi. Fakat şimdi, aynı ekip yeni gözlemlerle geri döndü ve İngiltere’de Royal Astronomical Society toplantısında sunulan bu veriler, fosfinin Venüs’ün bulutlarında bulunma olasılığını önceki araştırmalardan daha güçlü bir şekilde destekliyor.
Yeni Teknolojilerle Daha Güvenilir Sonuçlar
Araştırmacılar, James Clerk Maxwell Teleskobu'nda yapılan gözlemlerde kullanılan yeni bir alıcı sayesinde daha güvenilir sonuçlar elde ettiklerini belirtiyor. Imperial College London'dan astrofizikçi Dave Clements, “Yeni veri setimiz, ilk keşiften 140 kat daha fazla veri sağladı ve fosfin tespitlerimizi doğruluyor” dedi.
Amonyak Bulgularının Önemi
Clements'in de yer aldığı ayrı bir ekip, Venüs'ün bulutlarında amonyak gazının varlığına dair kanıtlar sundu. “Amonyak bulgusu, fosfin keşfinden daha anlamlı olabilir” diyen Clements, Venüs’te yaşam olup olmadığına dair henüz kesin bilgiye sahip olmadıklarını ancak amonyak tespitinin bazı ipuçları verebileceğini söyledi.
Venüs’ün atmosferinde fosfin ve amonyak bulguları, gezegenin yaşama uygunluğuna dair yeni sorular ortaya koyuyor. Bu gazların keşfi, bilim dünyası için büyük bir sürpriz oldu.
Venüs'te Beklenmedik Bulgular
Dünya'da fosfin, çürüyen organik maddeler veya bakteriler tarafından üretilen, kötü kokulu ve zehirli bir gazdır. Amonyak ise, çevrede doğal olarak bulunan ve özellikle bitki ve hayvan atıklarının çürütülmesi sürecinde bakteriler tarafından üretilen keskin kokulu bir gazdır.
Imperial College London'dan astrofizikçi Dave Clements, “Fosfin, Satürn'ün atmosferinde keşfedilmiştir, ancak bu şaşırtıcı değildir çünkü Satürn bir gaz devi.” dedi. “Satürn’ün atmosferinde bol miktarda hidrojen bulunur, bu yüzden fosfin ve amonyak gibi hidrojen bazlı bileşikler burada baskın hale gelir.”
Ancak Dünya, Venüs ve Mars gibi taşlı gezegenlerde oksijen kimyasal olarak baskındır çünkü bu gezegenler, oluşumları sırasında sahip oldukları hidrojen gazını kaybetmişlerdir. Clements, “Bu gazların Venüs'te bulunması alışılmadık bir durumdur. Fosfin ve amonyak gazlarının yaşamın bir göstergesi olabileceği düşünülmektedir, bu yüzden Venüs’ün atmosferinde bu gazları bulmak da ilgi çekicidir. 2020'de fosfin bulgularını yayımladığımızda, bu bizim için oldukça büyük bir sürprizdi” şeklinde belirtti.
Mikroplar ve Amonyak Üretimi
Venüs'ün bulutları su damlacıkları değil, yüksek derecede konsantre kükürt dioksit içeren sülfürik asit damlacıklarından oluşuyor. Clements, “Bu asidite o kadar yüksek ki, Dünya'daki hiçbir yaşam formuyla, hatta ekstremofillerle bile uyumlu değil” dedi. Ancak, bu asidin içinde bulunan amonyak, asiditeyi dengeleyerek bazı Dünya bakterilerinin hayatta kalabileceği bir seviyeye çekebilir.
Greaves, Royal Astronomical Society toplantısında, “Eğer amonyağı üreten bir mikroorganizma varsa, bu kendi çevresini düzenlemenin ilginç bir yolu olabilir” dedi. “Bu durum, çevreyi daha az asidik ve daha yaşanabilir hale getirebilir, Dünya’daki en ekstrem yerlerin asiditesine benzer bir seviyeye çekebilir.”
Amonyak ve Fosfin Üzerine Sorular
Clements, “Amonyağın yaşam için yararını anlıyoruz,” dedi. “Ancak, amonyağın nasıl üretildiğini anlamıyoruz, tıpkı fosfinin nasıl üretildiğini anlamadığımız gibi. Eğer Venüs’te amonyak varsa, bu, anladığımız bir işlevsel amaca sahip olabilir.” Greaves, fosfin ve amonyağın varlığının Venüs’te mikroplar için kanıt olmayabileceğini belirtti, çünkü gezegenin durumu hakkında çok fazla bilgi eksikliği bulunuyor. “Olası süreçler hakkında doğrudan gözlem yapmadan kesin bilgiye sahip olamayız” dedi.
