NATO’nun 75. Yıl Zirvesi’nde alınan kararlar, Rusya ve Çin’e karşı sert önlemler içeriyor. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin Şanghay İşbirliği Örgütü’ne (ŞİÖ) tam üye olma hedefinden vazgeçmediğini belirtti. Bu durum, Türkiye’nin NATO üyeliğiyle çelişen bir hamle olarak yorumlanabilir mi?
NATO Zirvesi’nin öne çıkan kararları
NATO Zirvesi, Ukrayna’ya yapılan askeri ve ekonomik yardımların devamını ve Doğu Avrupa'daki askeri yapılanmanın güçlendirilmesini kararlaştırdı. Bu adımlar, Rusya’nın saldırganlığına karşı alınan en somut ve sert önlemler arasında yer alıyor.
Ukrayna’ya destek artıyor
NATO, Ukrayna’ya yıllık 40 milyar Euro tutarındaki yardımı koordine etme kararı aldı. Ayrıca, bazı ülkeler Ukrayna’ya F-16 savaş uçağı vereceklerini açıkladı.
ABD’nin Almanya’ya füze yerleştirme planı
ABD, 2026’da Almanya’ya uzun menzilli füze yerleştireceğini duyurdu. Bu, Soğuk Savaş’tan bu yana Avrupa’ya gönderilen en güçlü silah olarak nitelendiriliyor.
Çin’e karşı sert tutum
NATO, Çin’i Rusya’nın “kararlı bir destekçisi” olarak tanımladı ve bu ülkeyi Rusya’nın askeri altyapısına destek vermekle suçladı. NATO, Çin’e Rusya’nın savaşı sürdürmesine olanak veren ürünlerin satışına son verme uyarısında bulundu.
Türkiye’nin ŞİÖ üyeliği tartışmaları
Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Zirvesi sonrası yaptığı açıklamalarda Türkiye’nin ŞİÖ’ye tam üye olma hedefinden vazgeçmediğini belirtti. Erdoğan, “Şanghay İşbirliği’ne gözlemci üye olarak değil, daimi üye olarak katılmalıyız” dedi.
Erdoğan’ın ŞİÖ hedefi
Erdoğan, ŞİÖ Liderler Zirvesi’ne “diyalog ortağı” sıfatıyla katılmış ve dönüşünde Türkiye’nin bu birliğe tam üye olmak istediğini yinelemişti. NATO Zirvesi sırasında Newsweek’e verdiği demeçte ise ŞİÖ’nün NATO’ya alternatif olmadığını belirtti.
ŞİÖ üyeliği mümkün mü?
Diplomatik kaynaklar, NATO’nun Rusya ve Çin’e karşı adımlar attığı bir dönemde Türkiye’nin ŞİÖ’ye katılımının çok olası olmadığını belirtiyor. ŞİÖ’nün temel ilkeleri, başka bir askeri ittifaka üye olan ülkelerin tam üyeliğinin olanaklı olmadığını vurguluyor.
ŞİÖ’nün üyelik ilkeleri
ŞİÖ, üye ülkelerinin başka bir askeri ittifaka katılmasını veya ona destek vermesini engelliyor. Üye devletlerin birbirlerine güvenlik ve egemenlik konularında tam destek sağlamaları gerektiği belirtiliyor.
Erdoğan’ın açıklamaları ve diplomatik kaynaklar
Erdoğan, NATO ile ŞİÖ’nün birbirlerine alternatif olmadığını belirterek Türkiye’nin biri için diğerinden vazgeçmeyeceği mesajını verdi. Diplomatik kaynaklar, Türkiye’nin savunması açısından NATO’dan ayrılmak gibi bir politikası olmadığını kaydediyor.
