NLP (Neuro Linguistic Programming) yani "beyin dili programlaması", insan zihnindeki düşünce kalıplarını yeniden programlamaya yönelik bir tekniktir. Tartışmalı bir yöntem olsa da fayda sağladığını söyleyen pek çok kişi vardır. Bu bağlamda, "çapa atma" tekniği, olumsuz duyguları olumluya çevirmeye yarayan güçlü bir araç olarak karşımıza çıkar. Çapalar, bilinçli olarak yerleştirilen uyarıcılardır ve bu sayede kişi, olumsuz anlarda bile olumlu duygulara ulaşabilir.
Çapa atma tekniği nedir?
Çapa atma, kişinin olumsuz hisleri olumlu bir uyarıcı ile değiştirmesini sağlayan bir tekniktir. Bu uyarıcı, dokunma, ses veya görsel bir etki olabilir. Örneğin, çapa atarken en mutlu olduğunuz anı düşünerek, vücudunuzda belirli bir yere dokunduğunuzda, bu mutluluk hissi, o dokunuşla birlikte zihninizde sabitlenir. Bu sayede, gelecekte olumsuz bir duygu hissettiğinizde aynı bölgeye dokunarak bu olumlu duyguyu tekrar çağırabilirsiniz.
Pavlov’un köpeği ve NLP çapası
Çapa atma tekniği, Pavlov’un şartlı refleks deneyine benzer. Pavlov, köpeklere zil sesiyle yemek zamanını bağdaştırmıştı. Çapa atmada da aynı mantıkla, bir duygu veya durum, bir uyarıcıyla ilişkilendirilir ve o uyarıcı her kullanıldığında aynı hisler tekrar yaşanır.
Çapaların oluşumu: duygusal ve zihinsel çapalar
Çapalar iki şekilde oluşabilir:
-
Duygusal yol: Bir uyarıcıya karşı duygusal bir bağ kurarak çapa oluşur. Örneğin, sevdiğiniz birinin kokusunu duyduğunuzda hissettiğiniz huzur, çapa haline gelir.
-
Zihinsel yol: Reklam müzikleri gibi sürekli tekrar eden uyaranlarla zihinde çapa oluşur. Zihinsel çapalar, genellikle belirli bir markayı veya duyguyu çağrıştıran görseller ve seslerle ilişkilidir.
Nasıl çapa atılır?
Örneğin, topluluk önünde konuşma yapmak zorunda kalan ve bu konuda kendini güvensiz hisseden bir kişiye çapa atma yöntemi uygulanabilir. Kişi, kendini en öz güvenli hissettiği bir anıyı düşünür ve o anda bir uyarıcıyla (örneğin, eline dokunarak) bu hissi sabitler. Daha sonra bu uyarıcıyı her tekrarladığında o öz güvenli hissi yeniden çağırır.
