Atamalarda mülakatın kaldırılacağını bekleyen öğretmenler hayal kırıklığına uğradı. TBMM’de kabul edilen Öğretmenlik Meslek Kanunu’na göre kamuda öğretmen görevlendirmede Millî Eğitim Akademisi kurulmasıyla atama sisteminde yeni bir aşama daha eklendi. Kanuna göre öğretmen adayları hazırlık eğitiminde teorik dersler için en az iki yazılı sınavdan geçme şartı getirildi
TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu'nda, Öğretmenlik Meslek Kanunu Teklifi üzerine görüşmeler devam etti. Görüşmelerde, Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Kemal Şamlıoğlu ile Yükseköğretim Kurulu Başkan Vekili Prof. Dr. Haldun Göktaş hazır bulundu.
Komisyon'da CHP milletvekillerinin sunduğu “Gerekli kaynak sağlanarak, her okula bir güvenlik görevlisi istihdam edilmesi”, “Özel sektörde çalışan öğretmenlerin taban maaş talebinin teklife eklenmesi' ve “Her okulda bir temizlik personeli istihdam edilmesi” önergeleri, AK Parti ve MHP'li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. Ardından kanun teklifinin maddelerini oylandı.
Millî Eğitim Akademisi kurulacak
39 maddeden oluşan kanun teklifi, üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından oylanarak Komisyondan geçti.
Kanun teklifinde ilk imza sahibi AK Parti Ordu Milletvekili Nazım Maviş, kanun teklifi ile öğretmenlerin kariyer basamaklarında ilerlemelerinin düzenlendiğini savundu. Öğretmenlik mesleğine ilişkin hususlarla Milli Eğitim Akademisi'nin kurulacağını söyleyen Maviş, “Bu düzenlemeyle kariyer basamaklarında ilerlemede sınav ve mesleki çalışmalar şartı kaldırılıyor, uzman öğretmenlik için en az 10, başöğretmenlik için ise uzman öğretmenlikte en az 10 yıl hizmetin bulunması, kademe ilerleme cezasının bulunmaması, akademi tarafından verilen eğitim programlarının tamamlanması şartı yeterli kabul ediliyor” ifadelerini kullandı.
Başöğretmenlik sistemi getirildi
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen kariyer basamakları ile ilgili hüküm ise yeniden düzenlendi. Kanuna göre öğretmenlik mesleği öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere üç kariyer basamağından oluşacak. Öğretmenlerden öğretmenlikte en az on yıl hizmeti olan, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan ve Akademi tarafından uzman öğretmenlik için düzenlenen eğitimi tamamlayanlara uzman öğretmen unvanı verilecek.
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun yürürlüğe gireceği tarihte görevde bulunan öğretmen ve uzman öğretmenlere öğretmenlikte veya uzman öğretmenlikte 20 yıllık çalışma süresini tamamlamaları hâlinde doğrudan başöğretmen unvan için başvuruda bulunabilecek.
Öğretmenler “sözleşmeli öğretmen” olarak atanacak
Kanuna göre öğretmen adayları hazırlık eğitiminde teorik dersler için en az iki yazılı sınavdan geçecek. Yazılı sınavların ortalaması 60 ve üzeri olanlar başarılı sayılacak. Uygulama dersleri ise üç aşamalı olacak. Buna göre; birinci değerlendirmenin yüzde 20’si, ikinci değerlendirmenin yüzde 30’u ve üçüncü değerlendirmenin ise yüzde 50’si alınarak belirlenecek ve geçme notunda 70 ve üzerinde puan alanların başarılı sayılacak. Hazırlık eğitiminin sonunda, teorik derslerinden ortalama yüzde 40 uygulamalı derslerin ortalamasından yüzde 60’ının toplamı alınarak atanabilme durumu oluşacak. Hazırlık eğitimini tamamlayarak yapılacak sınavda başarılı olan aday öğretmenler, sözleşmeli öğretmen olarak atanacak. Üç yıllık çalışma süresini tamamlayan sözleşmeli öğretmenler talepleri hâlinde görev yaptıkları yerde öğretmen kadrolarına atanabilecek.
Öğretmenlik Meslek Kanunu’na göre eğitim çalışanlarına yönelik şiddet cezalarının arttırılacağı belirtildi. Nazım Maviş, kanunun cezaların yarı oranında artırılması, hapis cezasının ertelenmesi hükümlerinin uygulanmaması, görevleri sebebiyle öğretmenlere karşı işlenen kasten yaralama suçunun tutuklama sebebi hâline getirilmesi şeklinde düzenlediğini söyledi.
“Öğretmenlerin hakları gasp ediliyor”
Kanun muhalefet partileri ve sendikalar tarafından eleştiriliyor. Önceki gün "Haklarımızı ve taleplerimizi içermeyen Öğretmenlik Meslek Kanunu'na hayır" yazılı pankart açan Eğitim-Sen üyesi öğretmenler daha sonra TBMM'ye yürüdü.
TBMM Çankaya giriş kapısı yakınında açıklama yapan Eğitim-Sen Genel Sekreteri Zülküf Güneş, kanun teklifinin, öğretmenlerin haklarını gasp ettiğini, mesleği itibarsızlaştırdığını ve eğitim sistemini daha derin krizlere sürükleyeceğini vurguladı. Güneş şu ifadeleri kullandı:
“Komisyon ve genel kurul görüşmeleri ile oylama sürecine katılacak milletvekillerine şu çağrıyı yapıyoruz, bu ucube kanun tasarısının geçmesine izin vermeyin. Gelin, hep beraber tarihe anlamlı bir miras bırakalım. Eğitim sisteminin geleceği için eğitim emekçilerinin hakları ve taleplerini göz ardı eden bu tasarının geri çekilmesi ve yasalaşmaması için beraber mücadele edelim.”
Güneş, öğretmenlikle ilgili bir meslek kanunu hazırlanmak isteniyorsa ILO ve UNESCO'nun ortak metni olan Öğretmenlerin Statüsü Tavsiyesi metninin esas alınması gerektiğini belirterek, eğitim emekçilerinin ekonomik, demokratik ve özlük haklarını iyileştirmeyi amaçlayan meslek kanununu hep beraber yapma çağrısında bulundu.
Kaldırılacağı sözü verilen mülakat, kanunda korundu
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Suat Özçağdaş ise kanun görüşmelerinde “Bu kanun teklifinin bir amacı var. Milli Eğitim Akademisi'nde bu öğretmenleri çalıştırayım... Mülakat olmayacak dendi, mülakatla alayım. Sonra gözünün üzerinde kaşın var diye beğenmediğiniz, kendi ideolojinize uygun bulmadığınız ne kadar öğretmen varsa bunları daha memur unvanı kazanmadan elemek” dedi.
2023’teki Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinden önce Cumhurbaşkanı Erdoğan öğretmen atamalarından mülakatın kaldırılacağını söylemesine rağmen mülakat kaldırılmamıştı. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, “Şu anda mevcut duruma göre, öğretmen atamalarında mülakat yüzde 100 etkili” diyerek mülakatı savunmuştu.
“Kendi ideolojinize uygun öğretmenleri memur yapacaksınız”
Öğretmenlik Meslek Kanunu en çok meslek örgütleriyle görüşülmeden Meclise sunulduğu için tartışma konusu oldu. CHP Millî Eğitim Bakanlığından sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Özçağdaş, kanun teklifinin eğitim sendikalarıyla görüşülmeden komisyona getirilmesine tepkili. Özçağdaş’a göre kanun sayesinde AKP kendi ideolojisine göre öğretmen yetiştirecek:
“Bu kanun teklifinin bir amacı var. Millî Eğitim Akademisi'nde bu öğretmenleri çalıştırayım... Mülakat olmayacak dendi, mülakatla alayım. Sonra gözünün üzerinde kaşın var diyen ne kadar beğenmediğiniz, kendi ideolojinize uygun bulmadığınız ne kadar öğretmen varsa bunları daha memur unvanı kazanmadan eleme amacıyla. Millî Eğitim Akademisi'nin olmaması gerektiğini söyleyen yok. 1 milyon 154 bin öğretmen varsa meslek içi eğitim alması lâzım.”
