KÜLTÜR - SANAT

Kurtuluş Savaşı'nın savaşçı gazetesi: İrâde-i Milliye!

1919'da Sivas'ta yayınlanan İrâde-i Milliye, Kurtuluş Savaşı'nın ilk sesi oldu. Bağımsızlık mücadelesini anlatan bu gazete, milletimizin kararlılığını tüm dünyaya duyurdu.

Abone Ol

1919’da, Sivas’ta yayın hayatına başlayan İrâde-i Milliye gazetesi, Kurtuluş Hareketi'nin ilk ve en önemli yayın organı olarak tarih sahnesine çıktı. Sivas Kongresi’nde alınan kararla çıkarılmasına başlanan gazete, 14 Eylül 1919'da ilk sayısını yayımlayarak bağımsızlık mücadelesinin gerekçelerini ve güncel gelişmeleri halka duyurdu. Millî Mücadele'nin sesini duyurmak, Damat Ferit Paşa Kabinesi'ni hedef almak ve Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda millî mücadele yanlılarını desteklemek amacıyla çıkarılan İrâde-i Milliye, Türk tarihinin dönüm noktalarından biri olarak kabul ediliyor. 1922’de kapanana kadar, savaşın seyrini etkileyen önemli bir rol üstlenen gazete, milli mücadelenin ulusal bilincin oluşturulmasındaki katkısıyla hafızalarda yerini koruyor.

Yayın süreci ve içeriği

 İrâde-i Milliye, başlangıçta haftada bir gün yayınlandı, zamanla haftada iki ve günlük olarak çıkmaya başladı. Sivas Kongresi’nden sonra Heyet-i Temsiliye'nin Sivas’taki döneminde 16 sayı çıktı. Daha sonra yerel bir gazete haline geldi ve 1922’nin sonuna kadar yayımlandı. Gazete, Millî Mücadele’nin savunucusu olarak, birçok ulusal ve uluslararası gelişmeyi duyurdu.

Teknik özellikler ve tiraj

Gazete, 30x50 cm boyutlarında, iki sütunlu dört sayfadan oluşuyordu ve dördüncü sayısından itibaren üç sütunlu hale geldi. İlk sayısında bin adet basılan gazetenin tirajı, gelen yoğun talep üzerine 5000 adede kadar çıkarıldı. Nüshalar, başta Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri olmak üzere çeşitli kuruluşlara ve belediyelere gönderildi.

Sonraki dönem ve kapatılma

Heyet-i Temsiliye’nin Ankara’ya gitmesinin ardından, İrâde-i Milliye'nin yerini Hâkimiyet-i Milliye gazetesi aldı. Gazete, İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi Halis Turgut’un yönetiminde Milli Mücadeleyi savunmaya devam etti. 1921’de İstiklal Mahkemesi tarafından iki kez kapatıldı ve 1922’de yayın hayatı sona erdi.