Yeni yıla sayılı günler kala asgari ücret ve emekli maaşlarına zam konusundaki belirsizlik kafaları karıştırırken pazara çıkan yurttaş tezgâhtaki etiketlere hüsranla bakıyor. İzmir Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nın Havra Sokağı, eski kalabalığını yitirmiş durumda.
Haber Ekspres Gazetesi'nden Turgay Kılıç'ın haberine göre, fiyatların uygun olduğu dönemlerde İzmirliler ile yerli ve yabancı turistin uğrak yeri hâline gelen Tarihi Kemeraltı Çarşısı da, eski ihtişamlı günlerini arıyor. Eskiden her hafta sonu Kemeraltı’na uğrayan vatandaşlar, son dönemde ayda bir gelmeye başladı.
Havra Sokağı’ndan sonra ikinci durağımız olan Eşrefpaşa pazar yerinde yurttaşlar, tezgâhtaki etiket fiyatlarının taksimetre gibi artmasından esnaf ise vergi ve zamlardan dert yanıyor. Vatandaş alışveriş, esnaf ise satış yapamadığını söylüyor. Gazetemize konuşan pazar esnafı, balık fiyatlarının yeni yılda artacağını belirterek “2024 normal seyriyle gitti. Fiyatlar çok artmadı; ama 2025’te bu fiyatlar daha çok artacak” diyerek asgari ücret ve emekli maaşına yapılacak zamlarla her kalemde fiyatların artacağına dikkati çekti.
"10 liranın hesabı yapılıyor"
Pazarı dolaşan bir emekli ise, “700 lirayla sadece yarım dolan birkaç poşetle meyve-sebze alabildim. Ürünleri seçmek zorunda kalıyorum ve 10 liranın hesabını yapar hâle geldim” diyerek ayda dört defa alışveriş yapmak zorunda kaldığını ve yine de mutfağı doldurmaya yetmediğine işaret etti.
Etiket değişim sıklığı
Tezgâhında yurttaşla ilgilenirken fiyatların değişme aralığının giderek azaldığına dikkati çeken bir esnaf da “Fiyatların sık sık değişmesi bizleri de rahatsız ediyor. Fiyatların uygun olduğu dönemlerde 6 veya 12 ayda bir etiket değişirdi. Ama bugün iki günde bir değişiyor. Bu sıklığa bizler de yetişemiyorken yurttaş nasıl alsın?” diyor.
Bir başka yurttaş, pazar için yaptığı listedeki ürünleri elemek zorunda kaldığını şu ifadelerle açıklıyor: “Mutfağı dolduramayacağımı artık biliyorum. Ama tahminen yaptığım listeyi dahi tam alamıyor ve seçim yapmak zorunda kalıyorum. Çünkü fiyatlar sürekli değişiyor ve bir ürünü alıp diğerini bırakmak zorunda kalıyorum. Ayda dört defa alışveriş yapsam da, yetmiyor. Aldığım 12 bin 500 lirayla elektrik, su, kiramı ödemeye çalışıyorum. Bugün pazardan aldığım şu birkaç parça ürün bile 870 lira yapıyor.”
"Bu artık bitiş noktası"
Gazetemize konuşan bir başka yurttaş, pazardan aldığı birkaç parça meyve-sebzeyi aracın bagajına doldururken sorularımıza cevapladı. Yeşillik ve keyfi olarak kabak alan yurttaşın cebinden çıkan para 2 bin 800 lira. “Domates, patates, peynir, salata almadık ve cebimde şu anda 200 lira kaldı. Onları da alsaydık 3 bin lirayı bulurdu.” diyerek sitem etti. Ayda dört defa alışverişe çıkıp yetmediğinde soluğu marketlerde alan bir emekli, peynir reyonunda karton bardakta çay içerken sorularımızı yanıtlıyor ve pazar arabasının yarısı boş halini gösteriyor “Ayda dört defa pazara çıkıyorum. Yetmiyor tabii ve marketlere gitmek zorunda kalıyorum. Pazar arabasının yarısına 600 lira ödedim. Enflasyon nasıl düştü?” dedi.
Peynir satan esnaf ise, “Süt zamları bizleri de etkiliyor. Fiyatlar yükseliyor ve maalesef bunu da yurttaşa direkt yansıtamıyoruz. Bu da hem bizim satışımızı hem de yurttaşın alışverişini kötü etkiliyor. Artık kimse ‘Bir kilogram’ almıyor. Yarım kilo satışlarımız dahi neredeyse yok seviyelerinde. Gram gram peynir alıyorlar, onu da çok düşünüyorlar. Süte de 2025’te yeniden zam gelecek. Bu artık bitiş noktası demektir” şeklinde konuştu.
