Antik Erythrai: Çeşme'nin gizemli kızıl şehri
Çeşme'nin 20 km kuzeydoğusunda bulunan Ildırı köyü, antik dönemde Erythrai olarak biliniyordu. "Erythrai" kelimesinin Yunanca'da "kırmızı" anlamına gelen "Erythros" kelimesinden türediği ve bu adın kentin kırmızı topraklarından kaynaklandığı düşünülüyor. Diğer bir görüş ise kentin adını, ilk kurucusu olan Giritli Rhadamanthes'in oğlu Erythro'dan aldığı yönündedir.
Tarihçe:
Erythrai’nin tarihi, İlk Tunç Çağı'na kadar uzanır. Kent, İkinci Kolonileşme döneminde, Atina kralı Kadros'un soyundan gelen Knopos tarafından yönetilmiştir. Başlangıçta krallıkla yönetilen kent, sonrasında kral soyundan halk tarafından seçilen Vasileuslar tarafından yönetilmeye başlamıştır. İon şehirlerinin kurduğu Panionion adlı dinsel ve siyasal birliğe katılan kent, kısa bir süre için Payhagoras tarafından yönetilen tiranlık dönemi yaşamıştır. Bu dönemde, ürettiği değirmen taşlarıyla önemli bir ticaret merkezi haline gelmiştir.
Erythrai, Lidya ve daha sonra Persler'in egemenliğine geçmiştir. Pers egemenliğine karşı ayaklanarak, MÖ 334'te İskender tarafından özgürlüğüne kavuşturulmuştur. İskender'in ölümünden sonra, kargaşalar nedeniyle birçok kez el değiştiren Erythrai, Pergamon Krallığı'nın eline geçmiştir. MÖ 133'te Roma İmparatorluğu içinde özgür bir kent statüsü kazanmış, bu dönemde şarabı, keçileri, değirmen taşları ve kadın kahinleri Sibyl ile Herophile ile ünlü olmuştur.
MÖ 1. yüzyılda depremler, savaşlar ve Romalı komutanların yağmaları sonucu büyük yıkıma uğramış ve Bizans döneminde önemini yitirmiştir. 1366'da Türk egemenliğine geçen kent, zamanla Erythre, Rhtyrai, ve Lythri gibi farklı adlarla anılmıştır. 16. yüzyıldan itibaren ise Ilderen ve Ildırı isimleriyle bilinmiştir.
Kazı çalışmaları:
1963-1966 yılları arasında Prof. Hakkı Gültekin ve sonrasında Prof. Ekrem Akurgal tarafından yapılan kazılarda, antik tiyatro ve Athena tapınağına ait kalıntılar bulunmuştur. Şehrin etrafının yaklaşık 5 km uzunluğunda bir surla çevrili olduğu anlaşılmıştır. 2007 yılından itibaren Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ayşe Gül Akalın tarafından yürütülen kazılarda, Erythrai’nin tarihi ve kültürel zenginlikleri gün yüzüne çıkarılmaktadır.
Ildırı'daki Erythrai'yi keşfedin: Konum ve ulaşım bilgileri
Konum: Erythrai, Çeşme'nin 20 km kuzeydoğusunda yer alan Ildırı köyü yakınlarında bulunan bir antik yerleşimdir. Çeşme merkezinden Ildırı köyüne giderek antik kalıntılara ulaşabilirsiniz.
Adres: Ildırı Köyü, Çeşme, İzmir, Türkiye'de yer almaktadır.
Nasıl Gidilir:
-
Çeşme Merkezinden:
- Çeşme merkezinden Ildırı köyüne doğru yola çıkın. Bu yolculuk yaklaşık 20 km sürecektir.
- Ildırı köyüne vardığınızda, köy merkezinden antik Erythrai kalıntılarına yönlendiren tabelaları takip ederek ulaşabilirsiniz.
-
İzmir’den:
- İzmir şehir merkezinden Çeşme yönüne doğru hareket edin. İzmir-Çeşme yolu üzerinde yaklaşık 80 km yol almanız gerekecek.
- Çeşme'ye vardığınızda, Ildırı köyü tabelalarını takip ederek yaklaşık 20 km uzaklıktaki Ildırı'ya ulaşın.
Uyarı: Antik kalıntılar köyün dışında bulunduğundan, köy içerisindeki yönlendirmeleri takip etmeniz veya yerel halktan yardım almanız faydalı olabilir. Ayrıca, bölgedeki kazı çalışmaları ve ziyaret saatleri hakkında güncel bilgi almak için önceden araştırma yapmanız önerilir.
