Geçtiğimiz günlerde yapılan zamlarla birlikte et fiyatlarında ciddi bir artış yaşandı. 2023 Ocak ayında dana karkasın fiyatı 130 lira, kuzu karkasın fiyatı ise 142 liraydı. Ancak günümüzde dana karkasın fiyatı kalitesine göre 310 liraya, kuzu karkasın fiyatı ise 410 liraya yükseldi. Kasaplarda kıymanın fiyatı 500-550 lira arasında değişiyor. Bu artış, ithalat yapılmasına rağmen neden bu kadar yüksek?
İthalata Rağmen Yüksek Fiyatlar
İç piyasada etin azalması, fiyatların yükselmesinin ana nedenlerinden biri. Otellerin yazlık et ihtiyaçlarını şimdiden karşılaması da fiyatları artıran etkenlerden. Ayrıca bazı besicilerin, et fiyatlarının yükseleceğini öngörerek hayvanlarını kesmemesi, piyasadaki et arzını daha da daraltıyor.
1 Kilogram Etin Maliyeti
Etin maliyeti, enflasyonla birlikte kira, personel giderleri, elektrik ve sarfiyat gibi kalemlerle yüzde 28 oranında artmış durumda. Karkas etin kemikli hali ise yüzde 25 oranında maliyet oluşturuyor. Bankaya verilen komisyonlar da kilo başına 20 lira ek maliyet getiriyor.
Et Fiyatları Artmaya Devam Edecek mi?
Et sanayicilerine ve yemek sanayicilerine et verilmeye devam edilecek. Bu talep karşılandığında piyasada bir denge sağlanabilir. Ancak, süt üretimine yeterli destek verilmediği sürece, besiciler et üretimini sürdüremeyecek. İki yıl önce de benzer bir durum yaşanmış, süt ineklerinin kesime gitmesi et arzını azaltmıştı. Süt fiyatları yükseldiğinde, besiciler besiyi bırakmaz ve arz artar. Ayrıca, küçük aile besicilik işletmelerine yem desteği sağlanmalı. Bu işletmeler, hayvancılığın sigortası olarak görülüyor ve desteklenmeleri uzun vadede et fiyatlarını dengede tutabilir.
Çözüm Önerileri Neler?
- Süt Üretimine Destek: Süt üreticilerine yeterli destek verilerek, süt ineklerinin kesime gönderilmesi önlenmeli ve et arzı korunmalı.
- Küçük Aile Besiciliğine Destek: Küçük aile işletmelerine yem desteği ve teşvikler sağlanarak, sürdürülebilir üretim teşvik edilmeli.
- Girdi Maliyetlerinin Düşürülmesi: Yem, enerji ve diğer girdi maliyetlerini düşürücü politikalar geliştirilmeli, üreticilere destek sağlanmalı.
- Et İthalatının Düzenlenmesi: İthalat politikalarının etkinliği artırılmalı, ithal edilen et miktarı iç piyasadaki talebi karşılayacak seviyede olmalı.
