İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) hazırladığı Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2023 Araştırması, dikkat çekici bir artışı gözler önüne seriyor. 2022 yılında 73 olan halka açık şirket sayısı, 2023 yılında 12 şirket artarak 85'e ulaştı. Bu sayı, 2017-2021 döneminde 65-69 bandında seyrederken, son iki yılda yaşanan finansal değişimlerle şirketlerin halka açılma eğilimini artırdı.
Halka açık şirketlerin finansal performansı
İSO 500 içindeki halka açık şirketlerin üretimden satışları, 2 trilyon 67,3 milyar lira ile toplamın %32,4'ünü oluşturdu. Dönem kar ve zarar toplamındaki payları ise %33,6'dan %35,5'e yükseldi. Türkiye'nin en büyük 500 sanayi şirketinin faiz, amortisman ve vergi öncesi karı, %45,5 artışla 1 trilyon 175 milyar liraya çıktı. Halka açık 85 şirketin ise bu karı 379 milyar 968 milyon lira ile toplamda %32,3'lük pay aldı.
İhracat ve borç durumu
Halka açık şirketlerin ihracat payı 2022'de %34,1 iken, 2023'te %32,7'ye geriledi. Aktif toplamları ise 2 trilyon 916 milyar lira ile toplamda %33'e ulaştı. Halka açık 85 sanayi şirketinin toplam borcu, 1,3 trilyon lira olarak kaydedildi. Bu borcun %36,8'i kısa vadeli, %27,9'u uzun vadeli borçlardan oluştu.
Yatırım ve üretim için finansmana erişim
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Aydın, sanayicilerin yatırım ve üretim devamlılığı için finansmana erişimin önemini vurguladı. Halka arzların, sanayi şirketlerine kısa vadede sermaye toplama, borçlanma ihtiyacını azaltma ve finansal yapıyı güçlendirme gibi faydalar sağladığını belirtti. Aydın, halka arzın uzun vadede finansal istikrar ve büyüme potansiyeli sunduğunu, bu nedenle İSO 500'deki halka açık şirket sayısının artmasının sanayinin sürdürülebilir büyümesine katkı sağlayacağını ifade etti.
Prof. Dr. Aydın, güçlü finansal yapıya sahip, büyüme potansiyeli yüksek şirketlerin halka açılmaya devam edebileceğini söyledi. Bu süreçte Sermaye Piyasası Kurulu, Borsa İstanbul yönetimi ve hükümetin halka arzları teşvik eden politikalarının önemli rol oynayacağını ekledi. Ayrıca, şirketlerin sermaye piyasalarından daha fazla yararlanmasının uzun vadeli stratejik avantaj sağlayacağını belirtti.
