Son iki yılda hızla artan kiralar ve yüzde 25 zam sınırı, ev sahibi-kiracı arasındaki anlaşmazlıkların artmasına yol açtı. Kira davalarında rekor artışlar gözlemlenirken, doğru hazırlanan bir kira sözleşmesi tarafların haklarını korumak için büyük önem taşıyor. Gayrimenkul hukuku uzmanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, Hürriyet Gazetesi'ne verdiği röportajda, doğru kira sözleşmesi hazırlamanın püf noktalarını 10 maddede anlattı.
1. Sözlü değil yazılı hazırlamalı
Kira sözleşmelerinin yazılı olması hukuki uyuşmazlıkların çözümünde büyük önem taşıyor. Yazılı olmayan sözleşmelerde, temel hizmetlerin alınması mümkün olmadığından, kira sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması gereklidir.
2. Kira dönemi ve tarihi belirtilmeli
Kira sözleşmesinde kira dönemi, ödeme başlangıç tarihi ve kira bedeli mutlaka belirtilmelidir. Yeni Borçlar Kanunu’na göre, belirli tarihlerde ödeme şartı getirilmiştir. Sözleşmede belirtilen özel ödeme dönemleri geçerlidir.
3. İmzayı kimin atacağı önemli
Aile konutu şeklinde kiralanan evlerde eşlerden birinin imzası yeterlidir. Paylaşımlı kira sözleşmelerinde, tüm kiracıların imzası gereklidir. Alt kiralama yapılabilmesi için sözleşmede özel bir madde bulunmalıdır.
4. Evin durumu ve demirbaşlar yazılmalı
Kira sözleşmesi yapılırken, taşınmazın mevcut durumu ve teslim alınan demirbaşlar yazılmalıdır. Bu, ileride çıkabilecek ihtilaflarda ve depozito iadelerinde önem taşır.
5. Zam oranı keyfi belirlenemez
Kira zam oranı, TÜFE 12 aylık ortalama bedelini geçmemelidir. Zam oranı, TÜFE ortalamasının altında serbestçe belirlenebilir. Ayrıca, kiracının ve mal sahibinin sorumlulukları detaylı bir şekilde belirtilmelidir.
6. Ödenen depozito bedeli eklenmeli
Depozito bedeli, kira sözleşmesine yazılmalı ve vadeli ortak bir hesaba yatırılmalıdır. Depozito bedelinin iadesi, güncel kira bedeli oranına göre hesaplanmalıdır.
7. Tahliye taahhüdü aynı gün düzenlenmez
Tahliye taahhüdü, kira sözleşmesinin düzenlendiği tarihten farklı bir tarihte düzenlenmelidir. Boş olarak düzenlenmiş tahliye taahhütleri geçerli sayılabilir. Aile konutları için eşin de onayı gereklidir.
8. Geç ödemeye ceza eklenemez
Kira borcunun geç ödenmesi durumunda yasal faiz oranı belirlenebilir. Ancak, kira bedelinin geç ödenmesi sebebiyle ekstra cezai şart eklenemez. Kiracı emlak vergisi ödemez.
9. Ev sahibi kefil isteyebilir
Kira sözleşmelerinde kefil alınabilir, ancak müteselsil kefaletin belirtilmesi önemlidir. Evli olanların kefil olması halinde, eşlerinin de yazılı onayı gereklidir.
10. Elden ödeme büyük risk
Kira bedelinin elden ödenmesi durumunda, ödeme belgesi alınmalıdır. Aksi halde, kiracı ödediği kira bedelini ispat edemez ve mal sahibi geriye dönük olarak kira bedelini talep edebilir. Kira bedeli banka hesabına ödenmelidir.
