Türk edebiyatının en etkili isimlerinden biri olan Can Yücel'in vefatının üzerinden 25 yıl geçti. 21 Ağustos 1926'da İstanbul'un Kumkapı semtinde dünyaya gelen Yücel, şairliği ve edebi kişiliğiyle sadece Türkiye'de değil, dünya çapında tanınan bir isim haline geldi. Şiirlerinde yalın bir dil kullanarak halkın dilini şiirle buluşturan Yücel, Türk edebiyatına önemli katkılarda bulundu.
Eğitimi ve ilk adımları
Can Yücel, ilk öğrenimine Boğaziçi İlkokulu'nda başladı. İkiz kardeşiyle sürekli kavga ettiği için üçüncü sınıftan itibaren yatılı olarak eğitimini tamamladı. Babasının görevleri nedeniyle Ankara'ya taşınan Yücel, burada Taş Mektep'te ortaöğrenim gördü. 1941 yılında Ankara Erkek Lisesi'ne devam etti ve burada edebiyat dersleri aldı. İlk şiirini 10 yaşında yazan Yücel, genç yaşta şiirle tanıştı ve bu alanda yeteneklerini geliştirdi.
Edebiyat yolculuğu
Yücel, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde Klasik Filoloji eğitimi aldıktan sonra Cambridge Üniversitesi'nde Latince ve Yunanca üzerine eğitim gördü. Londra'da BBC Radyo'nun Türkçe bölümünde spikerlik yaptı ve çeşitli elçiliklerde çevirmenlik yaptı. Şiirleriyle halkın beğenisini kazanan Yücel, 1958'de Türkiye'ye döndü ve bağımsız çevirmen ve şair olarak kariyerine devam etti.
Siyasi ve toplumsal etkileri
Can Yücel, şiirlerinde toplumsal ve siyasi eleştirilerde bulundu ve bu nedenle çeşitli dönemlerde hapis cezası aldı. 12 Mart 1971'de Che Guevara ve Mao Zedong'dan çeviriler yaptığı gerekçesiyle 15 yıl hapse mahkum oldu, ancak 1974'teki genel afla serbest kaldı. Hapiste yazdığı "Bir Siyasinin Şiirleri" adlı kitabı, eserlerinin toplumsal etkilerini yansıtıyor. 1980 sonrası kaleme aldığı "Rengahenk" adlı kitabı da müstehcen olduğu iddiasıyla toplatıldı. 1998'de dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e hakaret ettiği gerekçesiyle yargılandı, ancak Yargıtay tarafından cezanın ertelenmesi gerektiği görüşüyle hüküm bozuldu.
Sanatsal katkıları ve mirası
Can Yücel, şiirlerinde halk ağzını, türküler ve argo ifadeleri kullanarak edebi dilin sınırlarını zorladı. "Yazma", "Sevgi Duvarı", "Bir Siyasinin Şiirleri", "Ölüm ve Oğlum", "Şiir Alayı", "Rengahenk" ve "Gökyokuş" gibi eserleriyle Türk şiirine önemli katkılarda bulundu. 12 Ağustos 1999'da İzmir'de 73 yaşında vefat eden Yücel, ölümünden sonra Datça'da ailesi ve Datça Belediyesi tarafından anısına edebiyat ve kültür-sanat şenlikleri düzenlenmeye başlandı. Datça'daki evi müze haline getirildi ve edebi mirası yaşatılmaya devam ediyor.