İsmail Metin Erksan 1 Ocak 1929'da, Çanakkale'de doğmuş, 4 Ağustos 2012'de, İstanbul'da vefat etmiş Türk film yönetmeni, senarist, öğretim görevlisi, Onursal Profesör.
Hayatı
Soyu Nafi Baba Alevi Bektaşi Tekkesine dayanır. Pertevniyal Lisesinde okumuştur. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin Sanat Tarihi Bölümü'nden mezun oldu. 1947'den başlayarak çeşitli dergi ve gazetelerde sinema yazıları yazdı. Üniversite yıllarında sinemayla ilgilenen Erksan, 1950'de Atlas Film için Yusuf Ziya Ortaç'ın Binnaz adlı oyununu sinemaya uyarlayarak sektöre adım attı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'nden 1952'de mezun olan Erksan, aynı yıl Dünya gazetesinde film eleştirileri yazdı. 1952'de senaryosunu Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun yazdığı Karanlık Dünya (diğer ismiyle Âşık Veysel'in Hayatı), ilk filmi oldu. Dünya Havacıları Türkiye'de (1958), Büyük Menderes Vadisi (1959) adlı iki belgesel film yaptı.
Edebiyat uyarlamalarına yönelerek kırsal kesim insanlarının sorunlarını işlediği filmlerle başarı kazandı. Susuz Yaz, 1964 Berlin Film Şenliği'nde Altın Ayı Büyük Ödülü'nü, Yılanların Öcü (1961), 1966 Kartaca Film Festivali'nde birincilik kazandı. Kuyu filmi (1968) 1. Adana Film Şenliği'nde birinci oldu. Halit Refiğ ile birlikte Ulusal Sinema anlayışının temsilcisi oldu.
1970 yılından sonra ticari filmler yönetti. 1974-1975'te TV için çağdaş beş Türk öyküsünü (Sabahattin Ali'nin "Hanende Melek", Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Geçmiş Zaman Elbiseleri", Samet Ağaoğlu'nun "Bir İntihar", Sait Faik Abasıyanık'ın Müthiş Bir Tren ve Kenan Hulusi Koray'ın "Sazlık") kısa metrajlı filmler durumuna getirdi.
İDGSA İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Sinema-TV Enstitüsünde, sonradan Mimar Sinan Üniversitesi Sinema-TV Bölümü adını alan okulda öğretim görevlisi olarak çalıştı.
2004’te Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’nü Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in elinden aldı.
Ölümü
Metin Erksan, 4 Ağustos 2012 tarihinde böbrek yetmezliği sebebiyle Medical Park Hastanesinde 83 yaşında öldü. Boğaziçi Üniversitesi Kampüsü içinde yer alan Nafi Baba Türbesi'ndeki aile mezarlığına defnedildi.
Çalışmaları
Oyuncu olarak
- 1998: Alim Hoca
Senarist olarak
- 1954: Beyaz Cehennem / Cingöz Recai
- 1955: Yol Palas Cinayeti
- 1956: Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi
- 1958: Dokuz Dağın Efesi
- 1958: Üç Arkadaş
- 1959: Binnaz
- 1959: Hicran Yarası
- 1960: Gecelerin Ötesi
- 1960: Şoför Nebahat
- 1961: Mahalle Arkadaşları
- 1962: Acı Hayat
- 1962: Yılanların Öcü
- 1963: Susuz Yaz
- 1964: İstanbul Kaldırımları
- 1964: Suçlular Aramızda
- 1965: Sevmek Zamanı
- 1966: Ölmeyen Aşk
- 1968: Kuyu
- 1969: İki Günahsız Kız (İki Hikâyeli Film)
- 1969: Yılın Kadını Değil
- 1971: Feride
- 1971: Hicran
- 1972: Süreyya
- 1973: Bir İntihar
- 1973: Dağdan İnme
- 1973: Geçmiş Zaman Elbiseleri
- 1973: Müthiş Bir Tren
- 1973: Sazlık
- 1976: İntikam Meleği / Kadın Hamlet
- 1977: Sensiz Yaşayamam
- 1977: Vahşi Sevgili
- 1982: Preveze Öncesi
- 1984: Fırtına Gönüller
Yapımcı olarak
- 1963: Susuz Yaz
- 1965: Sevmek Zamanı
- 1976: İntikam Meleği / Kadın Hamlet
Yönetmen olarak
- 1952: Karanlık Dünya / Aşık Veysel'ın Hayatı
- 1954: Beyaz Cehennem / Cingöz Recai
- 1955: Yolpalas Cinayeti
- 1956: Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi
- 1958: Çakıcı Geliyor / Dokuz Dağın Efesi
- 1959: Hicran Yarası
- 1959: Nehir ve Uygarlık (Belgesel)
- 1960: Gecelerin Ötesi
- 1960: Şoför Nebahat
- 1961: Mahalle Arkadaşları
- 1961: Oy Farfara Farfara
- 1962: Acı Hayat
- 1962: Çifte Kumrular
- 1962: Sahte Nikah
- 1962: Yılanların Öcü
- 1963: Susuz Yaz
- 1964: İstanbul Kaldırımları
- 1964: Suçlular Aramızda
- 1965: Sevmek Zamanı
- 1966: Ölmeyen Aşk
- 1967: Ayrılsak da Beraberiz
- 1968: Kuyu
- 1969: Ateşli Çingene
- 1969: Dağlar Kızı Reyhan
- 1969: İki Günahsız Kız
- 1969: Yılın Kadını Değil
- 1970: Eyvah
- 1970: Sevenler Ölmez
- 1971: Feride
- 1971: Hicran
- 1971: Makber
- 1972: Keloğlan'la Can Kız
- 1972: Süreyya
- 1973: Bir İntihar
- 1973: Dağdan İnme
- 1973: Geçmiş Zaman Elbiseleri
- 1973: Hanende Melek
- 1973: Müthiş Bir Tren
- 1973: Sazlık
- 1974: Şeytan
- 1976: İntikam Meleği / Kadın Hamlet
- 1977: Sensiz Yaşayamam
- 1982: Preveze Öncesi
Yapıtları
- 1960: Kanlı Firar
- 1995: Ölümsüz Aşk
- 1996: Ölümün Ağzı
Ödülleri
- 1961: Türk Filmleri Yarışması - En İyi Senaryo - Gecelerin Ötesi
- 1964: Berlin Film Festivali - En İyi Film - Susuz Yaz
- 1964: 25. Venedik Uluslararası Film Festivali - Merito Biennale - Susuz Yaz
- 1965: İzmir Enternasyonal Fuarı 1. Film Şenliği - En İyi Yönetmen - Suçlular Aramızda
- 1966: Kartaca Film Festivali - Altın Madalya - Yılanların Öcü
- 1969: 1. Altın Koza Film Festivali - En İyi Yönetmen - Kuyu
- 1987: 24. Altın Portakal Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü
- 2003: Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülü
Kitapları
- 1987: Mare Nostrum
- 1989: Atatürk Filmi
Doğum | İsmail Metin Karamanbey 1 Ocak 1929 Çanakkale, Türkiye |
---|---|
Ölüm | 4 Ağustos 2012 (83 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Ölüm sebebi | Böbrek yetmezliği |
Defin yeri | Nafi Baba Türbesi, İstanbul |
Milliyet | Türk |
Vatandaşlık | Türkiye |
Meslek | Yönetmen, senarist |
Ödüller | Tüm Liste |
KAYNAK: VİKİPEDİ