Bursa'da Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun 2015 yılındaki kararıyla Çelikler Holdinge satılan Orhaneli Termik Santrali'nin bacasından çıkan siyah dumanlar belediye başkanlarını isyan ettirdi.
O anları kendi kamerasıyla kayda alan Harmancık Belediye Başkanı Haşim Ali Arıkan, "Doğa nasıl katlediliyor" derken, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey de, "Oradaki insanlar ve Bursalılar bunu hak etmiyor. Havayı kirleten firmaları biliyoruz. Bugün sanayi kuruluşları 'Bursa'nın havası ve suyu temiz olacak' desin, Bursa'nın havası ve suyu temiz olur" diye konuştu.
Santralin bacası siyah dumanlarla kaplı
Bursa'nın Orhaneli ilçesindeki termik santralin bacasının filtresiz çalıştırıldığı sürekli gündeme geliyor.
Ancak pazar günü bölgeden geçen ve termik santralin bacasının siyah dumanlarla kaplı olduğunu gören Harmancık Belediye Başkanı Haşim Ali Arıkan o anları kaydedip "Bacada filtre kullanılıp kullanılmadığına siz kendi gözlerinizle karar verin. Doğa nasıl katlediliyor" dedi.
Havayı kirleten firmalar biliniyor; bakanlık bir şey yapmıyor
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey de kentin en önemli sorunlarından birisinin çevre olduğuna dikkat çekerek, Orhaneli'nde insanların zehir soluduğunu söyledi. Ölçülen hava kirliliği değerlerinin Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) belirlediği sınır değerlerden yüksek olduğunu vurgulayan Bozbey, şunları dile getirdi:
"Bugün sanayi kuruluşları 'Bursa'nın havası temiz olacak' desin Bursa'nın havası temiz olur. Bu konuda bize destek olurlar ve toplumu düşünürlerse Bursa'nın havası temiz olur. Dün Harmancık Belediye Başkanı Haşim Ali Arıkan, Orhaneli'nde termik santralin bacasından çıkan duman ile ilgili video gönderdi. Oradaki insanlar bunu hak etmiyor. Ölçülüyor, uygun deniyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün kriterlerini baz alırsak o zaman insanlığa hizmet etmiş oluruz. Aksi takdirde bu oranlarla biz sadece kendimizi avuturuz. Havayı kirleten firmaları biliyoruz. Uyarı ve cezayı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yapması gerekiyor. Biz onlara ulaştırıyoruz. Bundan sonra karşılarına veriler ile gideceğiz. Bunu yapmazlar ise son çare tek tek kamuoyuna paylaşacağız. Gittiğiniz yerlerde ölçüm yaparken etraftaki yaprakların üzerine bakın. Eğer yaprağın üzerinde toz var ise fabrikaya gitmeye gerek yok. Orhaneli'nde insanlarımız zehir soluyor ve o alanda maalesef ürün yetişmiyor. Sonra da kanser hastalıkları patlıyor" şeklinde konuştu.
Havayı kirleten firmalar hâlâ çalıştırılıyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2019'da filtre için ek süre yasası gündeme geldiğinde "Havayı kirleten firmaları çalıştırmayız. Siz fazla para kazanacaksınız diye halkımızın zehirlenmesine müsade edecek değiliz. Bir tarafta halkım var, bir tarafta sermaye var" demişti.
Erdoğan, cumhurbaşkanlığı görevine geldikten sonra ilk veto hakkını, Dijital Hizmet Vergisi Yasası'nın "termik santrallere filtre takılması" zorunluluğunu yaklaşık 2,5 yıl erteleyen 50. maddesi için kullanmıştı. Veto gerekçesini ise şu sözlerle belirtmişti:
"Yapılacak olan neydi? Bu termik santrallerde, başta satışında bu filtrasyonun yapılması kaydı var, kararı var. Ama siz bu karara uymazsanız, siz çok daha fazla para kazanacaksınız diye biz halkımızın zehirlenmesine fırsat vermeyiz. Bu yıl sonu itibariyle süre doluyor. Yıl sonuna kadar kendileri ne gibi adımlar atarlar bilemem. Ama biz şu an itibariyle 2022 sonuna kadar buna imkân verelim, böyle bir şeyi kabul etmem mümkün değildi."
Erdoğan'ın veto kararı, düzenlemeye karşı çıkan muhalefet ve genel olarak kamuoyu ve çevreciler tarafından "göstermelik" bulunmuştu.