Bergama'nın Atatürk Mahallesi'nde, Adnan Saygun Caddesi üzerinde yer alan Sümerbank Bergama Pamuk İpliği ve Dokuma Fabrikası, hem sanayi tarihimiz hem de bölgenin kültürel mirası açısından önemli bir yere sahiptir. 1954 yılında yapımına başlanan ve 1960 yılında üretime açılan bu fabrika, yıllar içinde pek çok değişim yaşamış ve günümüzde Dokuz Eylül Üniversitesi Bergama Meslek Yüksekokulu olarak kullanılmaktadır.
İlk yıllar ve sanayi dönemi
Sümerbank Bergama Pamuk İpliği ve Dokuma Fabrikası, Türkiye'nin sanayi atılım döneminde önemli bir yapı olarak inşa edilmiştir. 1954 yılında başlayan inşaat çalışmaları, 1960 yılında tamamlanmış ve fabrika üretime açılmıştır. Fabrikanın ilk amacı, hazır giyim, pijama ve gömlek imalatı yapmaktı. Bu dönemde, 12.180 iğli ve 144 tezgahlı makine parkuru ile yılda 41.400 metre pamuklu mensucat üretimi hedeflenmişti. Bu ölçekte bir üretim için 400 işçi istihdam edilmiştir. Makine ve tesisat Doğu Almanya'dan temin edilmiştir.
Zaman içindeki değişim
1985 yılında, fabrikada çalışan işçi sayısı 1134’e, memur sayısı ise 62’ye çıkmıştı. Ancak, 2003 yılında özelleştirme kapsamına alınarak kapanmış ve sonrasında Bergama Belediye Başkanlığı'na devredilmiştir. 2007 yılında iki farklı firmaya kiralanan fabrika, 305 kişinin işbaşı yapmasıyla tekrar üretime başlamışsa da, ekonomik zorluklar nedeniyle 2008 yılında yeniden kapatılmıştır.
Yeniden doğuş ve günümüz
Fabrikanın kapanmasının ardından, 2011 yılında makineleri 3 milyon 200 bin liraya satılmış ve elde edilen gelirle restorasyon çalışmaları yapılmıştır. Bergama Belediyesi ile Dokuz Eylül Üniversitesi arasında imzalanan protokol ile fabrika, üniversite mülkiyetine geçmiştir. Yenileme çalışmalarının ardından, 2012 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Bergama Meslek Yüksekokulu olarak yeniden açılmıştır. Günümüzde, bu tarihi yapı eğitim amacıyla kullanılmakta ve Bergama'nın kültürel mirası olarak korunmaktadır.
Gezilecek yerler ve aktiviteler
Fabrika, sanayi döneminin izlerini taşıyan etkileyici bir yapıdır. Tarihi dokusunu koruyan bu bina, endüstriyel mimarinin güzel bir örneğidir. Dış cephedeki özgün detaylar, dönemin teknolojik gelişmelerini yansıtırken, iç mekânlarda ise eski makinelerin ve ekipmanların sergilendiği bölümler bulunabilir.
Eğitim ve kültürel etkinlikler
Bugün, Dokuz Eylül Üniversitesi Bergama Meslek Yüksekokulu olarak kullanılan bu alanda çeşitli eğitim programları ve kültürel etkinlikler düzenlenmektedir. Üniversitenin çeşitli bölümlerinin yer aldığı bu kampüs, öğrencilere modern eğitim olanakları sunarken, aynı zamanda tarihi atmosferini korumaktadır.
Restorasyon ve koruma
Fabrikanın restorasyon süreci, hem yapının korunmasına hem de Bergama'nın sanayi tarihinin yaşatılmasına katkıda bulunmuştur. Tarihi atmosferin yanı sıra, yapılan yenileme çalışmalarıyla günümüzdeki kullanımı daha fonksiyonel hale getirilmiştir.
Sümerbank Bergama Pamuk İpliği ve Dokuma Fabrikası, Bergama'nın sanayi geçmişinin önemli bir simgesidir. Geçirdiği dönüşümler ve yenileme süreci, hem tarihi mirası hem de eğitim kurumları açısından büyük bir değer taşır. Fabrikayı ziyaret ederek, bu önemli yapının tarihine ve gelişimine tanıklık edebilir, aynı zamanda bölgenin kültürel mirasına katkıda bulunan bu eşsiz mekânda keyifli bir gezinti yapabilirsiniz.
Sümerbank Bergama Pamuk İpliği ve Dokuma Fabrikası'na nasıl ulaşılır?
Sümerbank Bergama Pamuk İpliği ve Dokuma Fabrikası, İzmir'in Bergama ilçesinde bulunmaktadır. Adresi şu şekildedir:
Adres: Atatürk Mahallesi, Adnan Saygun Caddesi, Bergama, İzmir, Türkiye
Ulaşım bilgileri
Özel araç ile ulaşım
İzmir şehir merkezinden özel araçla Bergama'ya gitmek isterseniz, İzmir-Bergama Yolu'nu takip ederek yaklaşık 100 kilometrelik bir mesafe kat etmeniz gerekecek. Bergama’ya vardığınızda, Atatürk Mahallesi ve Adnan Saygun Caddesi'ne yönelerek fabrikayı bulabilirsiniz. Caddede işaretleyici levhalar ve navigasyon cihazları size yardımcı olacaktır.
Toplu taşıma ile ulaşım
İzmir şehir merkezinden Bergama'ya toplu taşıma ile gitmek istiyorsanız, İzmir Otogar’dan Bergama'ya sefer düzenleyen otobüsleri kullanabilirsiniz. Yolculuk yaklaşık 1,5 saat sürmektedir. Bergama Otogarı’ndan şehir içi dolmuş veya taksi ile Adnan Saygun Caddesi’ne geçebilir ve fabrikayı bulabilirsiniz.
Bergama Şehir Merkezi'nden ulaşım
Bergama şehir merkezinden, Adnan Saygun Caddesi'ne yürüyerek veya yerel dolmuşlarla ulaşabilirsiniz. Şehir merkezinden fabrika binasına olan mesafe kısa olduğundan yürüyüşle de kolayca ulaşabilirsiniz.