Yüzyıllardır Türk kültürünün vazgeçilmez bir parçası olan halılar, Bergama’da kadınlar tarafından yaşatılmaya çalışılıyor. Bergama, geçmişte halıcılığın önemli merkezlerinden biri olarak bilinirken, günümüzde bu gelenek yok olmaya yüz tutmuş durumda. Turizm ve Kültür Bakanlığı Dokuma Sanatçısı ve UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı Kadriye Yakar (63), kurucusu olduğu S.S. Bergama Halıcılık ve El Sanatları Geliştirme Yoğun Emek Pazarlama ve İşletme Kooperatifi ile Bergama halılarını geleceğe taşımak için yoğun bir çaba sarf ediyor.
“2000 çeşit halı ve kilim var”
Kadriye Yakar, Bergama Halk Eğitim Merkezi’nden emekli olduktan sonra 2009 yılında öğrencileriyle birlikte kurduğu kooperatifte, Bergama halılarını yeniden gün yüzüne çıkarmak için çalışmalara başladı. Yakar, kooperatifin halıcılığı tanıtma ve kadınlara iş imkânı sağlama amacı güttüğünü belirtiyor. "Hedefimiz, Bergama halılarının yok olma tehlikesinden kurtulması ve bu kültürün yaşatılması" diyen Yakar, Bergama’ya özgü 2000’in üzerinde halı ve kilim çeşidi olduğunu dile getiriyor.
UNESCO’ya taşıma çalışmaları
Bergama halılarının dünya çapında tanınması için İzmir Kalkınma Ajansı ile birlikte çalıştıklarını belirten Yakar, “Kadınlarımıza köylerde tezgah imkânı sağladık, üretimlerine destek verdik. Şu anda 150’yi aşkın kadın evlerinde ve köylerde halı dokuyor. UNESCO’ya başvurarak Bergama halılarının bu kültürel mirasın bir parçası olarak korunmasını hedefliyoruz” şeklinde konuştu.
Kültürel zenginlik: Cicim halıları
Yakar, özellikle "Cicim" adı verilen halıların gün yüzüne çıkarılmasına önem verdiklerini belirterek, "5’inci yüzyıla ait Bergama halılarının hikayeleri çok özel ve her biri farklı bir kültürel değeri simgeliyor. Ancak günümüzde sadece 'Kız Bergama' halısı biliniyor. Oysa dünyaca ünlü müzelerde sergilenen ve sanat eserlerine ilham kaynağı olan birçok Bergama halısı var" dedi.
“Orta Asya’dan günümüze ulaşan bir kültür”
Orta Asya’dan Türkler aracılığıyla başlayan halıcılık geleneğinin sürdürülmesi için mücadele ettiklerini ifade eden Yakar, "Sadece Bergama halılarını değil, Türkiye’nin diğer ünlü halı bölgelerinin de bu kültürel mirası koruması için çalışmalar yapıyoruz. Yün ve kök boyasıyla dokunan Bergama halıları çift düğüm tekniğiyle üretiliyor. Bu geleneksel yöntemleri yaşatmak bizim görevimiz” diye aktardı.
