Türkiye’de son dönemde hızla artan kira fiyatları, kiracılar ve ev sahipleri arasında büyük bir gerilime yol açtı. Bir kiracı “Kiram 5 bin lirayken ev sahibi 10 bin lira istiyor şu an. Ben bir asgari ücretli çalışan olarak bu kira bedelini nasıl ödeyeyim? Ev sahipleri neden bu kadar değer görüyor, kiracılar eziyet çekiyor? Ev sahibimin kirayı bu kadar yükseltmesi hangi kanunda var? Devleti tanımıyor mu bu insanlar” diye isyan etti.
Kiralardaki hızlı artış kiracıları büyük bir çıkmaza sürükledi. Şikâyetvar, platformunda kiracıların ve ev sahiplerinin şikâyetleri arttı. İstanbul'dan bir kiracının yaşadığı deneyim, kira artışlarının ne kadar ciddi boyutlara ulaştığını gözler önüne seriyor: “6 bin lira olan kiram bir anda 12 bin liraya çıktı. Evim rutubetli olmasına rağmen ev sahibim hiçbir tamirat yapmayı kabul etmedi.”
Benzer şekilde, birçok kiracı maaşlarının büyük bir kısmını kiraya vermek zorunda kalıyor. Örneğin, bir başka kullanıcı, 20 bin lira maaş almasına rağmen 11 bin lira kira ödediğini, geçinmekte zorlandığını ifade ediyor.
Depremzedeler ekstra zorluk yaşıyor
Depremzedeler için durum daha da vahim. Bir depremzede, kiralık evinde yüzde 100'lük bir kira artışıyla karşılaştığını ve ev sahibinin kendisini evden çıkarmakla tehdit ettiğini belirtti. Depremzede yetkililerden yardım isteyerek yaşadıklarını şöyle dile getirdi:
“Depremzede olduğum için ev sahibim, yıllık kontratım bitince 6 bin 500 lira olan kirayı yüzde 100 zam yaparak 13 bin liraya çıkarmak istiyor. Bu fahiş zammı kabul etmediğim için beni evden çıkarmakla tehdit ediyor. Zamla ilgili olarak devletimizden yardım talep ediyorum. Fırsatçılarla ilgili gereğinin yapılmasını arz ederim.”
Ev sahiplerinin şikâyetleri
Kiracılar, fahiş kira artışları ve ev sahiplerinin talepleri karşısında zor durumda kalırken, ev sahipleri de yasal süreçlerin uzun sürmesinden ve bazı kiracıların haklarını suiistimal etmesinden şikâyetçi.
Ev sahipleri de kendi evlerinde oturamama sorunuyla karşı karşıya. Bir ev sahibi, “Kendi evimde oturmak isterken kiracım bana çıkmak için 300 bin lira talep etti. Üstelik depreme dayanaksız bir binada yaşıyorum” diyerek, kiracıların haksız taleplerine maruz kaldığını belirtiyor.
“Mahkemeler yavaş”
Yavaş ilerleyen yargı süreçleri, ev sahiplerinin sorunlarını daha da karmaşık hâle getiriyor. Bir başka ev sahibi, “2022'de aldığım evden çıkmayan kiracı yüzünden mağduriyet yaşıyorum. İstinaf mahkemesi kararı bekliyoruz. Kendim kirada oturuyorum ev sahibim kira artırıyor doğal olarak. Enflasyon koşullarında iki yıldır hem kira hem kredi ödüyorum. İlk mahkeme tahliye kararı verdi. Kiracı istinafa başvurdu hâlâ istinaf kararı bekliyorum. Bu yaşam koşullarında artık dayanacak mecal kalmadı. Kira derdinden kurtulalım diye ev aldık şimdi hem kira hem kredi ödüyorum. Oturan kiracıya kira tespit davası dahi açmadım. Çocuğumun rızkından kesip kira ödüyorum. Lütfen artık şu dosya sonuçlansın zaten karar belli. İki yıldır ettiğim zarar yeter” diyerek mahkemelerin yavaş işlemesinden yakınıyor.
Çifte mağduriyet
Kimi ev sahipleri ise hem kira hem kredi ödemek zorunda kalıyor. Kiracının tahliye edilmesi için yargı sürecini beklerken, bu süreçte ciddi maddi sıkıntılar yaşıyorlar. Örneğin, bir ev sahibi, “Hem 10 bin lira kira hem de 9 bin 700 lira ev kredisi ödüyorum” diyerek, çifte mağduriyet yaşadığını belirtiyor.
