Bilim insanları, yaşlanmanın doğrusal bir süreç olmadığını, 44 ve 60 yaşlarında iki belirgin yaşlanma dalgasının yaşandığını ortaya koydu. Bu bulgu, yaşla ilgili sağlık sorunlarının hızla artabileceğini gösteriyor.
Araştırmanın bulguları
Stanford Üniversitesi'nde gerçekleştirilen kapsamlı araştırmada, yaşlanmanın hızlandığı iki belirgin dönem tespit edildi. Çalışma, 25 ila 75 yaş arasındaki 108 gönüllüden yedi yıl süresince kan, dışkı, deri, ağız ve burun sürüntü örnekleri topladı. Analizler, 135 bin farklı molekül ve mikroorganizmanın yaşla birlikte nasıl değiştiğini inceledi.
Sonuçlar, yaşlanmanın kademeli bir süreçten ziyade, 40'lı yaşların ortasında ve 60'lı yaşların başında ani değişimlere yol açtığını ortaya koydu. Bu dönemlerde, kas-iskelet sistemi sorunları ve kardiyovasküler hastalıklar gibi yaşa bağlı sağlık problemlerinde belirgin bir artış gözlemlendi.
Cinsiyetten bağımsız etkiler
Araştırmanın başyazarı Dr. Xiaotao Shen, yaşlanmadaki bu iki hızlanma döneminin cinsiyetten bağımsız olarak gerçekleştiğini belirtti. İlk başta, 40'lı yaşların ortasında kadınlarda yaşanan değişikliklerin menopozdan kaynaklandığı düşünülüyordu. Ancak araştırma, erkeklerde de benzer değişimlerin yaşandığını gösterdi.
Dr. Shen, “Araştırma sonuçları, yaşlanmadaki bu değişikliklerin cinsiyetten bağımsız olarak daha karmaşık bir etkenler kombinasyonundan kaynaklandığını gösteriyor” dedi.
Yaşlanmanın etkileri ve yaşam tarzı
Araştırma, yaşa bağlı hastalık riskinin 60 yaşından sonra hızlandığını, bu bulguların Alzheimer ve kardiyovasküler hastalıklarla ilgili önceki çalışmalara paralellik gösterdiğini belirtti. Ayrıca, bazı değişikliklerin yaşam tarzı veya davranışsal faktörlerle bağlantılı olabileceği vurgulandı. Örneğin, alkol metabolizmasındaki değişiklikler, stresli 40'lı yaşlarda artan alkol tüketimiyle ilişkilendirildi.
Sağlıklı yaşlanma için öneriler
Stanford Üniversitesi Genom Bilimi ve Kişiselleştirilmiş Tıp Merkezi Direktörü Dr. Michael Snyder, “Yaşlanma süreci zamanla yavaş bir şekilde değil, ani değişimlerle şekilleniyor. 40'lı yaşların ortaları ve 60'lı yaşların başlarında bu değişimlerin farkına varmak ve yaşam tarzımızı buna göre ayarlamak önemli. Sağlık açısından egzersiz ve diğer koruyucu önlemler, yaşlanma sürecini daha yönetilebilir hale getirebilir” değerlendirmesinde bulundu.
