Dünyanın ilk sohbet botu olarak kabul edilen ELIZA, 60 yıl sonra orijinal kodunun bulunmasıyla yeniden dijital dünyada hayat buldu. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) bilgisayar bilimci Joseph Weizenbaum tarafından 1960'larda geliştirilen bu yapay zeka, o dönemde dijital terapist olarak görev yapmasıyla dikkat çekmişti.
ELIZA'nın tarihi yolculuğu
ELIZA, George Bernard Shaw'ın ünlü "Pygmalion" adlı tiyatro oyunundaki Eliza Doolittle karakterinden ismini almıştı. Geliştirildiği dönemde, günümüz ChatGPT’si kadar gelişmiş olmasa da, sınırlı senaryolarla kullanıcılarıyla etkileşimde bulunabiliyordu. Özellikle duygusal ifadeleri detaylandırarak, bir terapist gibi kullanıcıların sorunlarına dair sorular sormayı başarıyordu.
Kayıp kod 60 yıl sonra bulundu
Weizenbaum'un geliştirdiği ELIZA'nın orijinal kodu, 1960'ların ardından kaybolmuş olarak kabul ediliyordu. Ancak 2021 yılında Stanford Üniversitesi'nden Jeff Shrager ve MIT arşivcisi Myles Crowley, ELIZA'nın kaybolan orijinal kodunu, Weizenbaum'un belgeleri arasında buldu. Bu keşif, yapay zeka araştırmacılarını heyecanlandırarak ELIZA'nın tarihsel önemine bir kez daha ışık tutmuş oldu.
Shrager, Live Science sitesine verdiği demeçte, ELIZA'yı yeniden güncelleyerek, erken dönem yapay zeka düşüncelerinin kaydını tutmanın önemli olduğunu belirtti. ELIZA, iyisiyle kötüsüyle yapay zekanın ilk mihenk taşlarından biri olarak, bugünün gelişmiş sohbet botlarının atası sayılmaktadır. Artık, ELIZA'nın orijinal kodu sayesinde bu tarihi eser yeniden canlandırılarak, yapay zeka dünyasında önemli bir yer edinmeye devam ediyor.