Türkiye'nin ihracatında önemli bir yer tutan kuru incir, 2024/25 sezonunda dolar bazında yüzde 37 değer kazanarak ortalama ihraç fiyatını 6 bin 162 dolara çıkardı. Düşen rekolteye rağmen ihracatta yakalanan artış, sektörün büyümesini sürdürdüğünü gösteriyor.
Kuru incir ihracatında büyük artış
2023/24 sezonunun ilk dört ayında ortalama 4 bin 506 dolara ihraç edilen kuru incir, 2024/25 sezonunun aynı döneminde yüzde 37'lik bir sıçrama yaparak 6 bin 162 dolar seviyesinden alıcı buldu. Türk ihracatçılar, bu dönemde kuru incir ihracatını yüzde 31 artırarak 148 milyon dolardan 194 milyon dolara çıkarmayı başardı.
Rekoltedeki düşüşe rağmen ihracat devam ediyor
Küresel iklim değişikliğinin etkileriyle birlikte 2024/25 sezonunda kuru incir rekoltesinde yüzde 15'lik bir düşüş yaşandı. Ancak bu düşüşe rağmen ihracat miktarındaki azalma sadece yüzde 4 ile sınırlı kaldı. 25 Eylül 2024’te başlayan sezon ile 25 Ocak 2025 tarihine kadar Türkiye, 31 bin 425 ton kuru incir ihraç etti.
Kuru incirler dünyaya açılıyor
Kuru incir ihracatında en büyük pay, 12 bin 801 ton ile Avrupa Birliği ülkelerine ait. AB ülkelerine yapılan ihracat, 87,5 milyon dolar gelir sağladı. Amerika kıtasına ise 7 bin 467 ton kuru incir ihraç edilerek 40 milyon 170 bin dolar gelir elde edildi. Uzakdoğu’ya yapılan ihracat ise 3 bin 396 ton karşılığında 20 milyon 251 bin dolar olarak gerçekleşti.
25 yıllık bir tecrübe
Ege İhracatçı Birlikleri Organik Ürünler ve Sürdürülebilirlik Koordinatörü Mehmet Ali Işık, dünya genelinde kuru incire olan talebin her geçen yıl arttığını belirtti. İklim koşullarına bağlı aflatoksin sorununa karşı sürdürülen projelere dikkat çeken Işık, “Aflatoksin diğer pek çok tarım ürününde de olabildiği gibi olumsuz iklim koşullarına bağlı olarak doğada bulunan saprofit mantarlar tarafından üretim aşamasında meydana gelmektedir. İklim koşullarına bağlı olarak aflatoksin oluşumu her yıl farklılık göstermektedir. Üretim dönemindeki olumsuz hava koşullarına bağlı olarak toplam üretimdeki aflatoksin varlığı, %0,5 ila %1,5 arası oranlarda değişmektedir. Kuru meyve sektöründe; Türkiye’nin en büyük sosyal sorumluluk projelerinden birisine imza atarak, “Aflatoksinli Kuru İncirlerin Bertarafı Projesi”ni 25 yıldır sürdürüyoruz. İşletmelerde lazer ayıklama makinelerinde ve özel karanlık odalarda tekrar tekrar seçilen ve ayıklanan aflatoksinli kuru incirler ayrı alanlarda biriktirilmektedir. Sürdürülebilirliği Türkiye’de başlatan sektörlerden birisi olarak her yıl yaklaşık 700 ton aflatoksinli kuru inciri Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği olarak ihracatçılarımızdan topluyoruz, piyasaya sürülmesini engelleyerek biyogaz tesislerinde enerjiye dönüşmesine aracılık ediyoruz. “Aflatoksinli Kuru İncirlerin Bertarafı Projesi” kuru incir ihracatçılarımıza her yıl ortalama 5 milyon dolar civarında maddi bir yük getirse de bu projeyi 25 yıldır sürdürdüğümüz gibi, bundan sonraki süreçte de devam edeceğimizi taahhüt ediyoruz” dedi.
Mehmet Ali Işık, Türkiye'nin kuru inciri, Dünya Sağlık Örgütü tarafından sağlıklı gıda ürünleri arasında tanımlandığını belirterek, "Türkiye’nin prestijli ürünlerinden biri olan kuru incirimizi 8,5 milyar insan güvenle tüketebilir" diyerek sözlerini noktaladı.
