Türkiye’de orman yangınları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 78 oranında artış gösterdi. Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, 1 Ocak-19 Ağustos 2023 tarihleri arasında 1.419 orman yangını meydana gelirken, bu yılın aynı döneminde bu sayı 2.529’a ulaştı. Yanan orman alanı da bu yıl 17.456 hektara çıkarken, geçen yıl bu rakam 8.865 hektarda kaldı.
Yangınların artışının sebepleri neler?
Son yıllarda yaşanan rekor sıcaklıklar, orman yangınlarındaki artışın önemli sebeplerinden biri olarak öne çıkıyor. 1 Ocak-19 Ağustos tarihlerinde geçen yıl 2.012, bu yıl ise 2.793 orman dışı yerde yangın çıktığı kaydedildi. Özellikle Ağustos ayında, 15-18 Ağustos tarihleri arasında 109’u orman yangını olmak üzere toplamda 247 yangına müdahale edildi.
İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Başkanı Prof. Dr. Şermin Tağıl, bu artışın temel sebebinin iklim değişikliği olduğunu belirtti. Prof. Dr. Tağıl, Doğu Akdeniz'in dünya üzerinde en hızlı ısınan bölgelerden biri olduğunu ve yaz aylarında bu ısınmanın daha da belirgin hale geldiğini vurguladı. Sıcak ve kuru hava koşullarının, yangınların hızla yayılmasına ve yoğunlaşmasına neden olduğunu ifade etti.
İklim değişikliğinin rolü
Prof. Dr. Tağıl, Türkiye'nin Portekiz ve İspanya gibi ülkelerle birlikte en yüksek yangın tehlikesine sahip bölgeler arasında yer aldığını belirtti. Yangınların büyük bir kısmının insan kaynaklı olduğunu, ancak iklim faktörlerinin ve bitki örtüsünün yanıcılığının yangınların genişlemesini ve kontrol edilmesini zorlaştırdığını söyledi. Sıcaklık, rüzgar ve zemin neminin yangın riskini artıran başlıca etkenler olduğunu vurgulayan Tağıl, son 13-14 aydır sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyrettiğini ve bu durumun yüzeyin kurumasına neden olduğunu ifade etti.
Bitki örtüsünün yanıcılığı
Son yaz mevsimi, erken gelen sıcak hava dalgaları ile başladığı için yüzeyin hızla kuruduğu ve bitki örtüsünün yanıcılığının arttığı kaydedildi. Haziran ve Temmuz ayları, Türkiye'nin en sıcak ayları olarak tarihe geçti. Ağustos ortasında etkili olan yeni sıcak hava dalgası, özellikle Batı Anadolu'daki yüzey örtüsünü kurutarak yangın riskini önemli ölçüde artırdı. Kızılçam ağaçlarının yanıcılığının yüksek olduğu belirtilirken, son iki ayda etkili olan kuru güney rüzgarlarının da bitki örtüsünü kurutarak yangın riskini artırdığı ifade edildi.