TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu'nda görüşülen Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, AK Parti ve MHP'li üyelerin oylarıyla kabul edildi. Muhalefet milletvekilleri teklifin kabul edilmesine tepki gösterdi. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, düzenlemeyle ilgili olarak şu açıklamayı yaptı:
2004 ve 2021 yıllarında yapılan düzenlemelerin temel amacı, o dönemlerde ortaya çıkan sorunları çözmekti. Bu düzenlemeler, evcil hayvanların mal statüsünden can statüsüne dönüştürülmesini sağladı. 2021 yılındaki düzenlemenin gerekçesi, o dönemde hayvanlara yapılan işkencelerin geniş çapta gündeme gelmesiydi. Bu sorunu çözmek amacıyla düzenlemeler gerçekleştirilmişti.
Düzenlemelerde "yakala, kısırlaştır, sal" modeli kanuni çerçeveye dahil edilmişti. Ancak, bu modelin uygulanabilirliği istenilen düzeyde olmamış ve popülasyon kontrolü sağlanamamıştı. Artık herkes kabul ediyor ki, popülasyonun artışı sosyal hayatı olumsuz şekilde etkilemektedir. Hepimizin yakından tanık olduğu, derinden yaralayan olaylar yaşandı.
Bu sorunu çözmek için, Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı ortak bir çaba başlattı. Teknik konular üzerinde çalışıldı ve AK Parti Grubu'nun teknik çalışması ve toplumun diğer kesimlerinin görüşleri doğrultusunda, bu yasal düzenleme meclisin gündemine getirildi.
"4 milyon civarında başıboş köpek olduğunu tahmin ediyoruz"
- Burada şu hususun özellikle altını çizmek istiyorum. Sorun, bu hayvanların sahipsiz olma sorunudur. Sahipsizlik, sorumsuzluğu getirmektedir. Yani dolayısıyla buradaki temel bakış açımız ilk başlangıçta toplumsal hayatı etkileyen hususların elimine edilmesi ve sahiplendirme, daha sonra da popülasyonun kontrol altına alınması için kısırlaştırma, rehabilitasyon ve diğer hususlardı.
- Yaklaşık 4 milyon civarında bir hayvan olduğunu, başıboş köpek olduğunu tahmin ediyoruz. Neden bunu bu şekilde söylüyorum? Çünkü sürekli yer değiştiren, tam sayamadığımız, hiçbir yerel yönetimin bize net rakam veremediği bir ortamda elimizdeki verilerden hareketle bunu tahmin ettik.
"Bugünleri mumla arar hale gelebiliriz"
Bu köpeklerin yılda bir, iki kez yavrulayabiliyor olması, her batında 6-8 hayvan, yavru meydana gelmiş olması. Bunlardan bir bölümü elbette yaşamına devam edemiyor ama, ben buradaki artış hızını herkesin kendi hesaplamasına bırakayım.
Belli bir rakam söylemeye gerek yok burada. 4 milyonun üzerine eğer kontrol altına alınmazsa, bu artış hızıyla, senede iki kez doğum, her batında 6-8 yavru nereye gideceğini ben herkesin kendi hesaplamasına bırakmak istiyorum. Hiçbir şeye dokunmazsak, bu şekilde devam edilirse, karşılaşacağımız o kadar çok problem olacak ki zaten bugünü herhalde, mumla arar hale gelebiliriz.
"Uymayan belediyeler için hapis cezası öngörülüyor"
Bu hayvanların sokaklarda başıboş olmasının, sahipsiz ve sorumsuz bir şekilde, sorumlusu olmayan bir şekilde yaşamına devam etmesinin getireceği, bugün itibarıyla getirdiği ve ileride getireceği sorunları herhalde herkes kabul ediyor artık.
Bunun çözümü, sokaklardan bu hayvanların, evvela evvel emirde çekilmesidir. Bu konuda sorumluluğu olan tüm kurumlar, vazifelerini yerine getirecek, bu kadar basit. Yerel yönetimler, belediyeler. Ben sokaklardaki köpeklere dokunmayacağım. Onları toplayacağım şeklinde bir yaklaşım içinde olabilirler mi bu kanun çıktıktan sonra ve yaptırımı ne olacak?
Olamazlar çünkü bu konuda kanun görevlerini yerine getirmeyen zaten kamu görevlileri için hali hazırda mevcut da yasal düzenlemeler de var. Ama burada tekrar belirtiliyor bu. 6 aydan 2 yıla kadar bu görevlerini yerine getirmeyenlere hapis cezası öngörülüyor.
Şunu bir kez daha söyleyelim; Sorun sokaklarda sahipsiz, başıboş köpeklerin olması sorunudur. Toplumsal hayatı etkilemektedir. Bunun çözümü sokaklardan, toplumsal hayattan bu hayvanların çekilmesidir. Ondan sonraki süreçte bunların rehabilite edilmesi, kısırlaştırılması, sahiplendirilmesi, sahiplendirilmeyenlerin de, barınaklarda, bakım evlerinde bakılmasıdır.
Özellikle gündeme, maalesef hepsinin toplu bir imhası diye vurgulanan konu da söylendiği gibi değil. Burada, saldırgan artık işte o tariflendi, yasada da tariflenmiş vaziyette. Önce hali hazırda mevcut veteriner kanununa da atıf yapılıyor.
Orada hangi hayvanların, hangi şartlarda, nasıl ötenazi yapılabileceğine dair de zaten kriterler belli. Bu vardı zaten. Bu yerine getirilmiyordu. Tekraren bu kanunda ona atıf yaparak, sorumluların, ilgililerin, bu vazifelerini yerine getirmeleri sağlanıyor.
