Türkiye'nin otomotiv tarihi, halkın hafızasında yer etmiş pek çok 'efsanevi' modelle dolu. "Kuş serisi" olarak bilinen Şahin, Kartal, Doğan ve Serçe modelleri belki de en bilinenleri. Hem şehiriçi hem de kırsal alanlarda sıkça rastlanan bu araçlar, yıllar içinde Türkiye’nin yollarında vazgeçilmez bir yer edindi. Peki, bu araçlar nasıl ortaya çıktı ve neden uzun süre kullanıldı?
Türkiye'nin otomotiv sektöründe bir devrim yaratma amacıyla Tofaş ve Fiat arasında kurulan ortaklık, 1970'lerde ilk meyvelerini vermeye başladı. Fiat’ın Türkiye’deki üretimi, yerli otomobil markalarının gelişiminde önemli bir rol oynadı. 1981 itibarıyla piyasaya sürülen Şahin, Kartal, Doğan ve Serçe modelleri, bu ortaklığın en popüler ürünleri arasında yer aldı.
Şahin
Özellikle gençlerin ve orta sınıfın tercih ettiği Şahin, güçlü motoru ve uygun fiyatıyla dikkat çekti. 1981-2003 yılları arasında üretilen Şahin, yaklaşık 1,26 milyon adetle Türkiye'nin en çok üretilmiş ve satılmış binek otomobili unvanına sahip. Özellikle yedek parçasının bolluğu nedeniyle Türkiye'de en çok tutulan arabalardan oldu.
Kartal
Aileler ve küçük işletmeler için ideal bir seçenek olan Kartal, geniş bagaj hacmi ve dayanıklılığı ile öne çıktı. Özellikle ticari kullanımda yaygın olarak tercih edilen Kartal, iş dünyasında da kendine sağlam bir yer edindi. Taksi şoförleri tarafından çok tutulan Kartal; Emniyet, Jandarma ve PTT gibi kamu kuruluşları tarafından da kullanıldı.
Doğan
Lüksü ve performansı bir arada sunan Doğan, daha üst segment bir araç arayanların ilk tercihi oldu. Hem konforlu hem de güçlü bir araç isteyenler için ideal olan Doğan, dönemin prestij simgelerinden biri hâline geldi.
Serçe
Serçe, 1970'lerin sonunda üretimi durdurulan Murat 124 modelinin gövdesi modernize edilerek ekonomik ve pratik bir araç olarak üretildi. 1995'e kadar üretilen Serçe, mütevazı yapısıyla en çok işçi sınıfına ve dolayısıyla geniş kitlelere hitap etti. Şehirlerde, köylerde sıkça rastlanan bir model oldu.
Toplumsal etkileri
Kuş Serisi'nin üretimine Haziran 2002 tarihinde genel olarak son verildi. Taksicilerin talebi üzerine özel sipariş olarak üretilen modellerin de 2003’te sona ermesiyle Kuş Serisi, Türkiye pazarından tamamen çekildi.
Ancak bu araçlar, Türkiye'de bir döneme damgasını vurdu. Sadece ulaşım aracı olmaktan öte toplumsal hayatın bir parçası hâline geldi. Özellikle Şahin ve Doğan modelleri, "modifiye kültürü"nün yayılmasında önemli rol oynadı. Arabaların modifiye edilerek sokaklarda sergilenmesi bazı gençler arasında yeni bir trend.
