Sağlık Bakanlığı, "Dünya Alzheimer Günü"nde yaptıkları açıklamalarda, Alzheimer hastalığına ilişkin önemli istatistiklere yer verdi. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) yayımladığı 2022 Türkiye Sağlık Araştırması Raporu'na göre, 65 yaş ve üzerindeki bireylerde Alzheimer görüldüğünün %5,5 olduğu belirtildi. Bakanlık, bu oranın, Alzheimer ile etkin mücadelenin gerekliliğini ortaya koyduğunu vurguladı.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) tahminlerine göre dünya genelinde 55 milyonun üzerinde demanslı hasta bulunuyor. Bu sayının 2030'da 75 milyona, 2050'de ise 132 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Yapılan incelemelerde, her 3 kişinin bir kişinin demans sağlık durumu ve bu hastaların %60 ila %80'inin Alzheimer hastası olduğu görülüyor.
Alzheimer nedir?
Açıklamada, Alzheimer ve demansın sık sık arkadaşlarının yerine işyerine dikkat çekilerek, her iki terminalin de aynı şeyin ifade edilmediği ifade edildi. Demans, unutulmalık, bozulma ve konuşmada bozukluk gibi belirtiler içeren genel bir tanımken, Alzheimer, günlük yaşam aktivitelerini ilerleyici bir beyin hastalığı olarak tanımlandı.
Alzheimer hastalığı, yaşam gelişimi ile birlikte giderek artan bir sıklıkta görülmekte ve hastalanan ailelerini psikolojik, sosyal ve ekonomik açıdan etkilemektedir. Ayrıca Alzheimer'ın parlaması ve kalıtsal bir hastalığın bulunmadığı da belirtildi.
Alzheimer'ın evreleri ve risk faktörleri
Açıklamada, Alzheimer'ın seyrinin üç evreye yansımasına vurgu yapıldı: erken, orta ve ileri evreler. Erken evrede belirtiler belirgin olmayabilir, ancak aile ve yakın arkadaşların durumu farklı olabilir. Orta aşamada, yardım alarak günlük yaşam faaliyetlerine devam edebilirken, ileri aşamada tepki vermeme, konuşma zorluğu ve hareket kontrolü sorunlarının ortaya çıkması. İleri aşamalarda, eşzamanlı bakım ihtiyacını duymaya öğrenirler.
Alzheimer'ın kapsamlı risk oranları arasında fiziksel hareketsizlik, sigara kullanımı, aşırı alkol tüketimi, seyrek sosyal temas, obezite, hipertansiyon, diyabet, bozulma, işitme bozukluğu ve ileri yaş yer almaktadır.
Korunma yolları neler?
Bakanlık, Alzheimer hastalarından korunmanın tedavisine göre çok daha etkili olduğunu vurgulayarak şu şekilde korunma yöntemlerini önerdi:
- Fiziksel olarak aktif kalmak
- Yaşa uygun egzersiz yapmak
- Yeterli ve dengeli beslenme
- Sigara ve alkol tüketiminden çözüm
- Zihni aktif tutucu
- Önemli bilgi değil
- Arkadaşlar ve aileyle vakit geçirmek
- Düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak
Bu korunma yöntemleri, çoğu zaman hayat kurtarıcı olabilirte ve uygulanabilir yaşam tarzı kaybıyla Alzheimer gibi korunma riski azaltılabilir.
