Ticaret Bakanlığı, Reklam Kurulu’nun 16 Ocak’ta gerçekleştirdiği yılın ilk toplantısında tüketiciyi yanıltan ve haksız ticari uygulamalara yönelik kapsamlı incelemeler yapıldığını duyurdu.
Toplantıda, tüketicilerin tecrübe ve bilgi eksikliklerini istismar eden, yanıltıcı reklam ve haksız ticari uygulamaları içeren 209 dosya incelendi. Bu dosyalardan 189'unun mevzuata aykırı olduğu tespit edilerek 188 dosyaya toplamda 29,1 milyon lira para ve durdurma cezası verildi. Bir dosya hakkında ise tedbiren durdurma kararı alındı.
Geçen yıl 277 milyon lira ceza kesildi
Reklam Kurulu, 2023 yılı boyunca aldatıcı reklam ve haksız ticari uygulamalar nedeniyle toplam 277 milyon lira üzerinde para cezası uygulamıştı. 2024’ün ilk toplantısında alınan kararlar, tüketiciyi korumaya yönelik denetimlerin kararlılıkla devam ettiğini gösteriyor.
Açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Söz konusu reklam ve ticari uygulamalar hakkında 1 dosya hakkında tedbiren durdurma kararı ve 188 dosya hakkında reklam durdurma cezaları ile birlikte toplam 29 milyon 136 bin 384 lira idari para cezası ve aykırı bulunan dosyalardan 10'una tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi adına erişim engeli idari tedbirinin uygulanmasına karar verildi."
Toplantıda finansal piyasalara ilişkin konular öne çıktı
Açıklamada, toplantıda tüketicilerin çevreye ilişkin hassasiyetlerinin istismar edilmesinin engellenmesi amacıyla bankacılık sektöründeki uygulamalara yönelik incelemeler gerçekleştirildiği bildirildi.
Yapılan incelemelerde, kredi reklamlarında enerji kimlik belgesi bulunan konutlara özel "yeşil konut kredisi" ve elektrikli ve hibrit araçlara özel "yeşil taşıt kredisi" gibi ana vaadin açık ve anlaşılır şekilde belirtilmesi gerektiği ancak reklamlarda faiz oranı veya ücret muafiyeti gibi avantajlardan bahsedilirken bu avantajlara dair yeterli bilgilendirmenin yapılmadığı ifade edildi.
Ayrıca, çevreye ve doğaya duyarlılığa ilişkin "cazip" ve "uygun" faiz oranı veya ücret muafiyetinden bahsedilmesine rağmen uygulamada standart kredilerden bir farklılığın olmadığı ve son olarak gerçekleştirilen çevresel eylemlerin gerçekte olduğundan daha fazla etki yarattığı yönünde izlenim oluşturulduğu hususları vurgulandı.
Bu kapsamda, bahsi geçen aykırılıkları içeren reklamlara ilişkin 10 banka hakkında "reklamların durdurulması cezası" uygulanmasına, ayrıca finansal piyasalara ilişkin birlik ve sivil toplum kuruluşlarına dağıtımlı yazıyla bilgilendirme yapılmasına karar verildiği aktarıldı.
Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Finansal sözleşmelere taraf olan tüketicilerin en uygun kredi teklifini seçebilmesi ve sektörde adil rekabetin sağlanabilmesi için kredi reklamlarında faiz ve kar payı dışında tüm ücret, komisyon ve masraflar da belirtilmeli ve kredinin toplam maliyetini ve yıllık maliyet oranını gösteren bilgiler reklamın ana mesajında yer almalıdır. Bu kapsamda Reklam Kurulu tarafından bir finansman şirketinin araç kampanyası reklamında, faiz oranlı kredinin şartı olarak alınan katılım ücretinin ana mesajda yer almadığı ve bu ücretin dahil olduğu yıllık maliyet oranı bilgisinin verilmediği tespit edildi. Böylelikle tüketicilerden kredinin gerçek maliyetinin gizlendiği belirlendi. Bu gerekçelerle söz konusu reklamların durdurulmasına karar verildi."