2021 yılında yapılan düzenlemelerle rapor paraları hesaplama yönteminde değişikliğe gidilmişti. Ancak, iş kazası ve meslek hastalıklarıyla ilgili ödemelerle ilgili eski sistemin geçerliliği devam ederken, Anayasa Mahkemesi'nden gelen karar sonrası büyük bir değişiklik yaşanacak. Artık tüm ödemeler, 12 aylık ücret ortalamasına dayanarak yapılacak.
Yeni düzenlemeyle rapor paraları daha az olabilir
Geçici iş göremezlik ödeneği olarak bilinen rapor parası, 2021'de yapılan kanun değişikliğiyle belirli koşullar altında hesaplanmaya başlanmıştı. Ancak, iş kazası ve meslek hastalıklarıyla ilgili ödemeler hâlâ eski sisteme göre, son 3 ayın ücret ortalamasına göre hesaplanıyordu. Anayasa Mahkemesi, bu uygulamanın eşitlik ilkesine aykırı olduğuna karar vererek, söz konusu düzenlemenin iptal edilmesini sağladı.
İş kazası ve meslek hastalığındaki ödemeler değişiyor
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışanlar için iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve doğum gibi durumlarda geçici iş göremezlik ödeneği sağlıyor. Ancak, bu ödeneklerin hesaplanma yöntemi yıllar içinde değişti. 2021 yılındaki kanun değişikliği ile hastalık ve doğum raporlarında 12 aylık ücret ortalaması dikkate alınmaya başlanmıştı. Buna karşın iş kazası ve meslek hastalıklarındaki ödemeler, eski düzenlemeyle sadece son üç aylık ücret üzerinden hesaplanıyordu. Ancak Anayasa Mahkemesi'nin kararı ile bu eşitsizlik ortadan kalkacak.
Anayasa Mahkemesi kararı sonrası değişiklikler
Anayasa Mahkemesi, iş kazası ve meslek hastalığı sigortasında yapılan ücret hesaplamalarındaki eşitsizliği belirterek, bu farklılığın Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi. Mahkeme, aynı şekilde rapor parasının hesaplanmasında hastalık ve doğum sigortasıyla iş kazası ve meslek hastalığı sigortası arasında bir ayrım yapılmaması gerektiğine hükmetti. Kararın ardından yeni bir düzenleme yapılması için belirli bir süre tanındı.
Rapor parasında kayıplar: Yüksek ücretle çalışanlar etkilenecek
Yeni düzenlemeyle, rapor parası hesaplamaları tamamen değişiyor. Eskiden, iş kazası veya meslek hastalığı durumunda rapor parası, sadece son 3 aylık ücret üzerinden hesaplanırken, artık 12 aylık ücret ortalaması dikkate alınacak. Bu değişiklik, özellikle daha yüksek ücretle çalışan sigortalıların rapor parasında düşüş yaşanmasına neden olacak. Örneğin, geçmişte yüksek ücretle çalışan bir kişinin doğum raporunda aldığı ödeme daha fazla oluyordu, ancak yeni sistemle bu ödeme azalacak.
İş kazası ve meslek hastalığı geçirenler için rapor parası düşecek
Yeni düzenleme, iş kazası ve meslek hastalığı yaşayan sigortalıların, rapor paralarının daha düşük hesaplanmasına yol açacak. Örnek olarak, geçen yılın ikinci yarısında 20.000 TL maaşla çalışan bir sigortalı, doğum raporuna çıktığında 3 aylık ücret üzerinden hesaplanan eski sisteme göre günlük 800 TL rapor parası alıyordu. Ancak yeni sistemde, 12 aylık ücret ortalaması hesaplandığında, rapor parası daha düşük olacak ve günlük ödeme 644 TL'ye kadar düşebilecek.
Sürekli iş göremezlik geliri değişmeden devam edecek
İş kazası ve meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik geliri bağlanacak olan çalışanlar için ise hesaplama yöntemi değişmeyecek. Sürekli iş göremezlik geliri, yine son 3 aylık ücret ortalamasının yüzde 70'i olarak belirlenecek. Bu uygulama eski sisteme sadık kalınarak devam edecek.
Yeni düzenleme ne zaman yürürlüğe girecek?
2021 yılında Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen düzenleme sonrası, iş kazası ve meslek hastalığı ödemelerinde yapılacak değişikliklerin, 9 aylık süre sonunda tamamen uygulanması bekleniyor. Bu değişiklik, iş kazası ve meslek hastalığı yaşayan sigortalıları etkileyecek ve rapor paralarının daha düşük olmasına neden olacak.
