Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 2020'de İzmir'de meydana gelen Ege Denizi merkezli depremin ardından kentteki yapı stoğu hakkında önemli uyarılarda bulundu. Prof. Dr. Sözbilir, mevcut yapıların depreme karşı dirençli olmadığına dikkat çekti.
2020 depreminin ardından yapı stoku analizi
Seferhisar açıklarında 6,6 büyüklüğündeki depremin yıl dönümünde açıklamalarda bulunan Sözbilir, "Son yaptığımız çalışmalara göre yapı stokumuzun 7 büyüklüğünde bir depremde yüzde 60'ının problemli olacağını görebiliyoruz" dedi. 2020'deki depremde 117 kişinin hayatını kaybettiğini ve 9 binden fazla binanın etkilendiğini hatırlatan Sözbilir, "1999 öncesi yapı stokunun önemli bir bölümü hâlâ duruyor. Bu nedenle İzmir'in depreme dirençli bir kent olduğunu söyleyemeyiz" ifadelerini kullandı.
İzmir'deki fay hatları ve tehlike
Prof. Dr. Sözbilir, İzmir’de tanımlanmış fay hatlarının hem karada hem de denizde bulunduğunu belirterek, "İzmir'i etkileyebilecek yaklaşık 40 fay var. Bilimsel çalışmalar bu bölgede en yüksek deprem büyüklüğünün 7,2 olduğunu gösteriyor" dedi. Bu durum, kentin olası bir depreme karşı hazırlık yapması gerektiğini vurguluyor.
Kentsel dönüşüm ve hızlandırılması gereken çalışmalar
Sözbilir, kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması gerektiğine dikkat çekti. "Doğal afet eksenli bir kentsel dönüşüm mekanizmasının işlemesi lazım. Deprem sırasında hasar görebilecek binaları öncelikli olarak dönüştürmek gerekiyor" dedi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden önlemler
İzmir Büyükşehir Belediyesi, yapı stokunu depreme dayanıklı hale getirmek amacıyla Deprem Master Planı çalışmalarına hız kazandırdı. Açıklamada, İzmir'de yaklaşık 906 bin yapı bulunduğu ve bu yapıların yüzde 88'inin 1999'daki deprem yönetmeliği öncesi yapıldığı belirtildi. Ayrıca, İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi ile iş birliği yapılarak Bornova ve Bayraklı’da yaklaşık 100 bin binanın envanteri çıkarıldığı ifade edildi.
Bilimsel çalışmalar ve laboratuvar deneyleri
30 Ekim 2020 depreminin etkilediği Bornova'da, zeminden alınan numunelerin Türkiye'de ilk kez İzmir'de kurulan Egeşehir Laboratuvarı'nda incelendiği bildirildi. Bu laboratuvar, yaklaşık 30 bin deney gerçekleştirdi ve yapıların deprem sırasındaki davranışları hakkında önemli veriler toplandı.
