CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Niğde'nin Bor ilçesine bağlı Çukurkuyu kasabasında domates üreticilerinin sorunlarını yerinde inceledi. Üreticiler, yaşadıkları mali zorlukları anlatarak, bu yıl domatesin tam bir hüsran olduğunu belirtti. Tüccarların alım yapmaması nedeniyle ürünlerin tarlada kaldığını ifade eden üreticiler, artan maliyetler karşısında zarar ettiklerini söyledi.
Domates üretiminde rekor artış
CHP’li Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin domates üretiminde dünya sıralamasında üst sıralarda yer aldığını ancak bu yıl yönetim hataları nedeniyle üretimin heder olduğunu vurguladı. Gürer, 2024 yılı için domates üretiminin 14,5 milyon ton olacağının tahmin edildiğini belirterek, "Geçen yıla göre üretim 1 milyon ton arttı, fakat üretici emeğinin karşılığını alamıyor. İhracat sınırlamaları ve iç pazardaki fiyat dalgalanmaları, üreticiyi büyük bir çıkmaza soktu" dedi.
Üreticiler ürünlerini tarlada bırakıyor
Domates üreticisi Vahit Durukan, tüccarların domates almaya gelmediğini ve fiyatların düşük olmasının üreticiyi zor durumda bıraktığını dile getirdi. Durukan, "Domatesin dönüm başına maliyeti 25 bin lirayı buluyor. Salça fabrikaları domatesi sadece 2 lira 30 kuruşa alacağını açıkladı. İşçilik, nakliye ve fire payını da biz ödüyoruz. Bu durumda bize hiçbir şey kalmıyor, hatta fabrikalara borçlanıyoruz" ifadelerini kullandı.
Yevmiye krizi üretimi zorlaştırıyor
Durukan, işçi bulmanın da büyük bir sorun olduğunu belirterek, "Bir işçinin günlük yevmiyesi 700 lira. Domates toplamak için sabahtan beri çalışıyoruz, ancak işçiler düşük yevmiye nedeniyle kaçıyor. Sürekli yeni işçi tutmak zorunda kalıyoruz, bu da maliyetleri iyice artırıyor" diye konuştu.
Tarım Kredi Kooperatifi üreticiyi desteklemiyor
Domates üreticileri, Tarım Kredi Kooperatifi aracılığıyla yapılan sözleşmelerin uygulanmadığını ve kooperatifin destekleyici bir politika izlememesinden şikayetçi. Üreticiler, sözleşme yaptıkları fiyatların altında ürün almak isteyen kooperatifin kendilerini mağdur ettiğini belirtti. "Kooperatif sözleşmelere uymuyor, sözler yerine getirilmiyor" diyen üreticiler, borçlarını ödeyemediklerini ve çıkmazda olduklarını dile getirdi.
Çiftçiler zarar ediyor
Domates üreticisi Vahit Durukan, artan su, ilaç ve gübre maliyetleri karşısında çaresiz kaldıklarını belirterek, "Bir domates yetiştirmek için yaklaşık 148 litre su kullanılıyor. Su giderleri geçen yıl 130 lirayken bu yıl 300 liraya çıktı. Bu maliyetlerle üretim yapmamız imkansız hale geldi" dedi. Üreticiler, devletin destek ve çözüm sunmamasının tarım sektörünü bitirme noktasına getirdiğini vurguladı.
