Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'nın ilk dört maddesinden üçüncüsüne yönelik yaptığı açıklamada, “Devletin ülkesi ve milleti olmaz” diyerek tartışma yarattı. Muhalefet liderleri ve sosyal medya kullanıcıları, Kurtulmuş’un sözlerine sert tepki gösterdi.
Gazi Üniversitesi Akademik Yıl Açılış Programı'nda konuşan Numan Kurtulmuş, Anayasa’nın üçüncü maddesindeki "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü" ifadesinin değişmesi gerektiğini savundu. Kurtulmuş, “Devletin ülkesi olmaz. Devletin milleti olmaz. Bu metin, 'Milletin devleti ve ülkesiyle bölünmez bütünlüğü' şeklinde ifade edilmelidir” dedi.
Kurtulmuş, yeni anayasa çalışmalarına değinerek, anayasa tartışmalarının sağlıklı bir zeminde yürütülmesi gerektiğini belirtti. Bu açıklamalar, anayasanın değiştirilemez maddelerine yönelik bir değişiklik sinyali olarak yorumlandı ve özellikle muhalefet tarafından tepkiyle karşılandı.
Muhalefet cephesinden tepkiler
CHP Sözcüsü Deniz Yücel, Kurtulmuş'un açıklamalarına sert çıkarak, “Anayasalar milletlerin ruhudur. TBMM Başkanı’nın Anayasa’nın koruyucusu olması gerekirken bu tür açıklamalarda bulunması kabul edilemez” ifadelerini kullandı. Kurtulmuş’un açıklamalarını laiklik ve devletin bütünlüğü üzerinde bir tehdit olarak nitelendiren Yücel, “Anayasa'nın ilk 4 maddesini koruması gereken TBMM’nin başkanı olan Numan Kurtulmuş, ‘Devletin milleti olmaz, ülkesi olmaz. Bu yüzden 3. madde değiştirilmelidir’ diyor. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin, ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğünü, laiklik ilkesini tartışmaya açarak ne yapmaya çalıştığınızın farkındayız. Sizin şirin görünmeye çalıştığınız insanlar bu ülkede demokrasi ve eşit yurttaş olmak dışında bir şey beklemiyorlar” ifadelerini kullandı.
İYİ Parti Lideri Müsavat Dervişoğlu, Kurtulmuş’un açıklamalarını “devletin ve milletin değerlerine saldırı” olarak nitelendirdi ve “Bu tartışmalarla, devlet ve millet düşmanlarına cesaret veriliyor” dedi. Dervişoğlu açılamasında şunları vurguladı:
“Bunların içinden çıktığı siyasi geleneğin; devlet, millet ve vatan tanımı yoktur. Düşmanı oldukları ve yıllarca yönetmelerine rağmen bir türlü barışamadıkları Türkiye Cumhuriyeti Devletinin tüm değerlerine ve kurumlarına hasımdırlar. Anayasa üzerinden başlatmak istedikleri tartışmalarla hem kendilerine hareket alanı yaratacaklar hem de devlet ve millet düşmanlarına cüret ve cesaret verip, siyaseten bundan beslenecekler. Bu oyuna düşmeyeceğiz! 'Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.' NOKTA!..”
Sosyal medya tepkileri
Kurtulmuş’un sözleri sosyal medyada büyük yankı uyandırdı. Birçok kullanıcı, Kurtulmuş’un anayasanın değişmez maddelerine yönelik açıklamalarını eleştirdi. Twitter’da #AnayasaMadde3 etiketi gündem olurken, muhalif partilerden ve siyasetçilerden gelen tepkiler dikkat çekti.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş da Kurtulmuş’a tepki gösteren isimler arasındaydı. Ankara’nın başkent oluşunun 101. yılına atıfta bulunan Yavaş, Anayasa’nın üçüncü maddesini hatırlatarak, devletin ve milletin bölünmez bütünlüğüne vurgu yaptı:
“Bugün Ankaramızın Başkent oluşunun 101. Yıldönümü. Bu vesile ile bir kez daha TC Anayasası madde 3 anımsatalım; ‘Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli Marşı İstiklal Marşıdır. Başkenti Ankara'dır.’”
Zafer Partisi lideri Ümit Özdağ, Kurtulmuş’un açıklamalarını "kelime oyunu" olarak nitelendirerek, “Bu devlet yıkılırsa hepimiz altında kalırız” ifadelerini kullandı.
Kurtulmuş’a bir tepki de şarkıcı Mustafa Sandal’dan geldi. Sosyal medyada Kurtulmuş'un açıklamalarını alıntılayan Sandal, “Anayasal suç işlediğinizin farkında mısınız Numan bey?” ifadesini kullandı.
Anayasal suç işlediğinizin farkında mısınız Numan bey? pic.twitter.com/khcDKT6ZEi
— Mustafa Sandal (@mustinetnet) October 12, 2024
