Türkiye, yüksek hava sıcaklıkları ve nem oranlarıyla mevsim normallerinin üzerinde seyreden bir mevsimle boğuşuyor. Bu durum, özellikle bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için ciddi sağlık riskleri taşıyor. Sıcak ve nemli havaların insan sağlığı üzerindeki etkilerini anlatan uzmanlar, bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığı olanların bu havalardan nasıl korunabileceğine dair önemli tavsiyelerde bulunuyor.
Sıcak hava ve nem sağlığı nasıl etkiliyor?
Sıcaklık ve nem artışı vücudun hissedilen sıcaklığını da yükseltiyor, bu durum vücudun savunma mekanizmasını da olumsuz etkiliyor. Uzmanların açıklamalarına göre deri vasıtasıyla vücuttan su atılması, vücudun sıcaklıkla başa çıkma yöntemi olarak biliniyor. Fakat nem arttığında terleme yoluyla su atılması bozuluyor ve bu durum vücut ısısının daha da yükselmesine sebep olabiliyor.
Uzmanlar, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında toz ve polenlerin havada dolaşma olasılığının arttığını ve bu durumun alerjik reaksiyonlara neden olarak astım semptomlarını da tetikleyebileceğine dikkat çekti. Ayrıca, sıcak havanın solunum yollarının tahriş olmasına, astım semptomlarının ve ani atakların artmasına yol açabileceğini belirtti.
Sıcaklık ve nemin sebep olduğu rahatsızlıklar
Özellikle 75 yaş üzeri kişiler, bebekler ve küçük çocuklar; kalp, akciğer, böbrek gibi yaşamsal organları tutan, uzun süreli ciddi hastalığı bulunan kişiler; özbakımı konusunda yetersiz kalan mental sağlık sorunu bulunanlar; sıcak havada uzun süre açıkta çalışanlar ve evsizlerin en çok etkilenecek gruplar olarak belirtiliyor. Vatandaşların uzun süre dışarıda kalması, sıcaklık ve nem artışı çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bunlar:
Sıcak krampları: Kol, bacak ve karın kaslarında ağrılı ve tekrarlayan kramplar.
Sıcak bitkinliği: Yorgunluk, halsizlik, sersemlik ve uyku eğilimi.
Sıcak çarpması: Vücut iç sıcaklığının 41 dereceye kadar yükselmesiyle ortaya çıkar ve ciddi sağlık riskleri taşır. Şuur bozukluğu, baş ağrısı, baş dönmesi, konuşma bozukluğu ve komaya kadar varabilen durumlar yaşanabilir.
Sıcak çarpması ve belirtileri
Sıcak çarpması belirtilerinin (kas kasılmaları, ateş, şiddetli baş ağrısı ve baş dönmesi, bulantı ve kusma) ortaya çıkması durumunda bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini ifade eden araştırmalar, bu durumun ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguluyor.
Sıcak hava ve nemlerden nasıl korunabiliriz
Bu tür durumlarda yapılacaklar şu şekilde sıralanıyor:
Kapalı ve serin alanlarda kalın: Mümkünse evde veya serin ortamlarda zaman geçirin. Alışveriş merkezleri gibi serin yerler tercih edilebilir. Olanak varsa özellikle 11.00-15.00 saatleri arasında dışarıda dolaşılmaması sağlık için önemlidir.
Güneşten korunun: Güneş altında az zaman geçirin, şapka ve güneş gözlüğü takın, açık renkli pamuklu kıyafetler giyin. Güneş kremi kullanarak uzun süre güneşte kalmaktan kaçının. Zorunluluk varsa gölge alanlarda bulunmaya özen gösterin.
Egzersizden kaçının: Vücudu yormayın, aşırı egzersiz yapmaktan kaçının.
Sıvı alımını artırın: Bol su için, susuz kalmamaya dikkat edin.
Serinlemek için fırsatlar yaratın: Serin bir yerde dinlenin, ılık duş alın veya denize ve havuza girme imkânı varsa değerlendirin.
Sağlıklı beslenin: Hafif, hazmı kolay ve sıvı gıdalar tüketin. Zeytinyağlı yiyecekler tercih edin. Kafeinli ve alkollü içeceklerin tüketiminin bu tür havalarda azaltılması öneriliyor.
Güneş banyosu yapın: Vücudun güneşe de ihtiyacı vardır. Öğlen saatlerinde 15-20 dakika güneş banyosu yapmak faydalıdır.
Giysi tercihleri: Vücut ısısını artırmayacak özellikte, sıkı olmayan giysiler tercih edilmelidir.
