Karabük’ün tarihi konaklarıyla ünlü ilçesi Safranbolu ile özdeşleşen ve UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan safran bitkisi çiçek açmaya başladı. Safran bitkisinin soğanı ağustos ayında dikilirken ekim ve kasım aylarında da çiçeklenmeye başlıyor.
Mucize bitki olarak bilinen ve kendi ağırlığının 100 bin katı kadar sıvının rengini sarıya çevirebilen safran bitkisi kanser, öksürük, astım, bronşit, cilt sorunları, bağışıklık hastalıkları ve hormon bozukluğu gibi rahatsızlıklara da iyi geliyor.
Safranbolu’ya adını veren “Safran” çok eski çağlardan bu yana çiçek tepecikleri, baharat ve gıda boyası olarak da kullanılıyor. Ayrıca kolonya, sabun, çay, krem, boya ve yemekler ile tatlıların içerisinde de kullanılıyor. Safran bitkisi, tarihi kentin turizmine de katkı sağlıyor.
En kıymetli ürün ‘safran’
Safranbolu’nun Yukarı Çiftlik köyünde safran üretimi yapan İsmail Yılmaz, “Normalde ben baharatçılık ile uğraşıyordum. Büyük şehirlerdeki baharatçılara gittiğimde en kıymetli ürünün safran olduğunu gördüm. Dedim ki ‘biz Safranbolu’dayız ve ismimiz safrandan geliyor, burada neden yok?’ Önce ticaretine başladım. Safran alıp iş yerimde satmaya başladım. Yabancılar buna çok ilgi gösterdiler. Sonunda bunu üretmem gerektiğini biliyordum ve üretmeye başladım. 2000’li yıllarda başladım bu işe sonrasında büyük bir alanda üretime başladık. Amerikan ortaklığı bir şirket ile kontratlı tarım ile başladık. 3 yıllık bir sözleşmeydi. 2021’de sözleşmemiz bittiğinde üretim sahamız bana kalacaktı. Nitekim de öyle oldu” diye konuştu.
“Bir kilogram safranın fiyatı ise 320 bin lira”
Çiçekli bir bitki olan safrandan 150- 170 tane toplandığında bir gram safran elde ettiklerini ifade eden Yılmaz, şunları söyledi:
“Bir gram safran, ağırlığının yüz bin katını sarı renge boyayabilir. Bir gram safrandan 80-100 litre su sarı renk olabilir. bir gram safrandan yaklaşık 100 adet safran çayı yapılabilir. 40-50 porsiyon safranlı yemek yapılabilir. Bunun haricinde mor yapraklardan safran reçeli ve pekmezi yapıyoruz. Baharatçı ve aktarlardan kurusundan çok talep var. Kurutup piyasaya arz ediyoruz. İçerisinde bulunan sarı liflerden kozmetik sektöründe kolonya ve parfümde çok kullanılıyor. Safran üretimi el işçiliğiyle yapılan bir tarım. bir gram safran bir aileye bir yıl yeter. Bir kilogram safranın fiyatı ise 320 bin TL’ye satılıyor. Yılda 45-50 bin misafir ağırlıyoruz. Yurt dışında yaşayan insanlar safranı Türklerden daha çok biliyor.”
Safran ekim ile kasım ayında çiçek açar
24 yıldır Safranbolu’da safran üreticiliği yaptığını belirten Yılmaz, safranın üç yıllık bir bitki olduğunu ve ağustos ayında safran soğanını diktiklerini ekim ile kasım ayında ise çiçek açmaya başladığını söyleyerek, “Safran bitkisi ilk sene az çiçek vermeye başlar. Bir dönümden 150-200 gram civarında ürün alırız. Bir dönüme 200 kilogram gibi safran dikeriz ve toprakta soğanlar kalır. İkinci sene 500 gram, üçüncü sene ise bir kilogram safran çiçeği hasat ederiz. Üç yılın sonunda soğanları sökeriz. Her diktiğimiz soğan 15-20 taneye kadar yavrularlar. Bunları daha sonra olduğu yerden söker ve sahayı dinlenmeye bırakırız. Yeni daha geniş bir alana dikim yaparız” ifadelerini kullandı.