British Columbia Üniversitesi'nden araştırmacılar, Ahlaki Temeller Kuramı çerçevesinde ABD'lilerin ahlaki değerlerinin yıl boyunca nasıl değiştiğini inceledi. Bu kurama göre, ahlaki değerler beş ana başlık altında toplanıyor: bakım verme, adalet, grup sadakati, otoriteye itaat ve kutsallık. Bu değerlerin iki tanesi bireysel haklara odaklanırken, diğer üçü toplumsal uyum ve bütünleşmeyi teşvik ediyor. Araştırma, birleştirici değerlerin sonbahar ve ilkbahar dönemlerinde arttığını, bakım verme ve adalet değerlerinde ise mevsimsel değişimlerin belirgin olmadığını gösterdi.
Mevsimsel değişimlerin etkileri
Çalışma, 2011-2020 yılları arasında internette yapılan anketlerden elde edilen verileri analiz ederek, mevsimlerin ahlaki değerler üzerindeki etkilerini ortaya koydu. Araştırmacılar, sonbahar ve ilkbaharda birleştirici değerlere verilen önemin arttığını gözlemledi. Kış ve yaz mevsimlerinde ise bu değerlerin gerilediği ve liberal değerlerin ön plana çıktığı belirlendi. Ayrıca, mevsimsel geçişlerin daha keskin olduğu bölgelerde değerlerdeki değişimlerin de daha belirgin olduğu tespit edildi.
Kaygı ve değerler
Dr. Mark Schaller'ın liderliğindeki ekip, kaygı düzeylerinin mevsimlere göre değişmesinin bu bulgularla ilişkili olabileceğini düşünüyor. Daha önce yapılan çalışmalar, kaygının ve tehlike algısının birleştirici değerleri artırabileceğini ortaya koymuştu. Schaller, “Kaygı düzeylerinin ilkbahar ve sonbaharda zirve yaptığını fark ettik. Bu dönemlerde halkın birleştirici değerlere daha fazla destek verdiğini gözlemledik,” diyor.
Siyasi ve toplumsal etkiler
Araştırmanın bulguları, havadaki değişimlerin siyasi atmosferi etkileyebileceğini düşündürüyor. Örneğin, ABD'deki başkanlık seçimlerinin kasım ayında yapılmasının Cumhuriyetçi Parti'ye küçük bir avantaj sağlayabileceği öne sürülebilir. Ancak, bu mevsimsel değişimlerin seçim sonuçlarını doğrudan etkileyip etkilemediğini söylemek için erken.
Ayrıca, birleştirici değerlerin öne çıktığı dönemlerde toplumsal düzeni bozan kişilere daha sert cezalar verilmesi muhtemel olabilir. Kovid-19 pandemisindeki yasaklara uyma derecesinin de mevsimsel değişimlerden etkilenebileceği düşünülüyor.
Sınırlamalar ve gelecek araştırmalar
Çalışmanın bazı sınırlamaları bulunuyor. İnternetten toplanan veriler ve farklı kültürlerdeki geçerliliği konusunda sınırlı bilgi mevcut. Ekip, aynı kişiler üzerinde yapılan uzun dönemli çalışmalardan daha net sonuçlar elde edilebileceğini belirtiyor.
