Maymun çiçeği (mpox) virüsü, Orta ve Doğu Afrika'da hızla yayılmakta ve Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), bu durum hakkında bir açıklama yapmayı planlıyor. Mevcut salgının, virüsün yeni bir varyantı ile ilişkilendirildiği ve bu durumun önceki salgınlardan daha endişe verici olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, şimdiye kadar görülen en tehlikeli varyantla karşı karşıya olunduğunu ifade ediyor.
Virüsün yaygınlığı ve etkileri
Mpox, monkeypox virüsünün neden olduğu bir hastalıktır ve çiçek hastalığı ile aynı grupta yer almasına rağmen o kadar tehlikeli değildir. Başlangıçta sadece hayvanlardan insanlara bulaşan virüs, artık insandan insana da geçiş yapabiliyor. Özellikle Demokratik Kongo Cumhuriyeti gibi ülkelerde, tropikal yağmur ormanlarındaki ücra köylerde daha yaygın olarak görülmekte. 2024 yılı başından Temmuz ayı sonuna kadar 14.500'den fazla mpox vakası ve 450'den fazla ölüm gerçekleşti.
Semptomlar ve bulaşma yolları
Mpox'un ilk belirtileri arasında ateş, baş ağrısı, şişlikler, sırt ve kas ağrıları yer alıyor. Ateş düştükten sonra, genellikle yüzde başlayan döküntüler, vücudun diğer bölgelerine yayılabiliyor. Enfekte kişilerle yakın temas, cinsel ilişki ve enfekte kişinin bulunduğu ortamda olmak virüsün bulaşmasına neden olabiliyor. Virüs ayrıca açık yaralar, solunum yolu veya gözler, burun ve ağız yoluyla da geçebiliyor.
Risk altındakiler ve önlemler
Vakaların çoğu, cinsel olarak aktif kişilerde ve erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkeklerde görülüyor. Birden fazla cinsel partneri olan kişiler de risk altında. Mpox virüsü olan kişiler, vücudundaki döküntüler kaybolana kadar kendilerini izole etmeli. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), iyileştikten sonra 12 hafta boyunca cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanılmasını öneriyor.
Tedavi yöntemleri ve aşılar
Mpox için spesifik tedavi yöntemleri henüz yeterince bilinmiyor, ancak çiçek hastalığında kullanılan bazı yöntemler faydalı olabilir. Şu anda üç aşı mevcut, ancak bunlar yalnızca risk altında olanlara veya enfekte kişilerle yakın temasta bulunanlara verilmektedir. WHO, yaygın bir aşılama programı tavsiye etmemekte, aşıların yeni mpox varyantlarına karşı daha fazla denenmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
Mpox salgınlarının önlenmesi için enfeksiyonların kontrol altına alınması ve aşılamanın yaygınlaştırılması önem taşıyor.
