Marmara Denizi’nde yeniden müsilaj tehdidinin ortaya çıkması üzerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı harekete geçti. Marmara’ya kıyısı bulunan İstanbul, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Tekirdağ, Yalova ve Çanakkale belediyelerine acil uyarı yazısı gönderildi.
22 maddelik eylem planı hayata geçiriliyor
Bakanlık, deniz kirliliğini azaltmak ve müsilaj sorununu engellemek amacıyla daha önce hazırlanan 22 Maddelik Marmara Denizi Eylem Planı kapsamında ileri biyolojik arıtma tesislerinin tamamlanması gerektiğini vurguladı.
Planın uygulanmasında gecikmeler yaşandığına dikkat çeken Bakanlık, belediyelerden atık su arıtma tesislerini hızla tamamlamalarını talep etti. Özellikle biyolojik arıtmanın, Marmara Denizi’nin ekosistemine zarar veren kirliliği azaltmada kritik rol oynadığı belirtildi.
Bilim kurulu çalışmaları sürüyor
Müsilaj afetinin tekrarlanmaması için Bakanlık koordinasyonunda oluşturulan Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu, süreci yakından takip ediyor. Kurul, üniversiteler, ilgili kurumlar ve uzmanlarla birlikte çözüm önerileri üzerinde çalışıyor.
Eylem planında müsilajın en önemli sebeplerinden birinin noktasal kaynaklı azot ve fosfor kirliliği olduğu belirtildi. 5. maddede Marmara Denizi Hidrolojik Havzası'nda yer alan atık su arıtma tesislerinin tamamının ileri arıtmaya dönüştürülmesi ile ilgili talimat verildi. Bakanlık genelgesi ile havzada deşarj standartlarında kısıtlamalar yapıldı.
Bakanlık 25 Aralık 2024’te tekrar harekete geçip Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu’nu Ankara’da topladı. Toplantıda da yerine getirilmeyen 3 önemli maddeden biri olan ileri biyolojik atık su arıtma tesislerinin eksikliği vurgulandı. İleri arıtmaya dönüşüm oranının yüzde 0,7 ile sınırlı kaldığına dikkat çekildi.
Bilim kurulu uyardı, bakanlık gereği için yazı gönderdi
Müsilaj Bilim Teknik Kurulu’nun, ‘kirlilik girdisinin azaltılması için özellikle belediyelerin yapma taahhüdünde bulundukları ileri atık su arıtma tesislerini bir an önce tamamlamaları ve denetimlerin sıkılaştırılması tavsiyeleri’ doğrultusunda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Marmara Denizi’ne komşu İstanbul, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Tekirdağ Büyükşehir Belediyeleri ile Yalova ve Çanakkale Belediyelerine görevlerini yapmaları için uyarı yazısı gönderdi. Yazıda şu ifadelere yer verildi:
“Havzadaki atık su arıtma tesislerinin ileri arıtmaya dönüşümünde yeterli seviyeye ulaşılamadığı görülmektedir. İş termin planı sunan 169 tesisten yalnızca 42 tanesinde öngörülen çalışmalar tamamlanmıştır. Söz konusu tesislerin kapasitesi düşük olduğundan 2021 yılında yüzde 51 olan ileri biyolojik atık su arıtma hizmeti alan belediye nüfusu oranında yalnızca yüzde 0,7’lik bir artış olmuştur. Bu itibarla, Marmara Denizi’nde müsilaj gibi sorunların bir daha yaşanmaması adına idareniz tarafından yapılması gereken atık su altyapı yatırımlarının mevzuatta tanımlanan sürenin de sonuna yaklaşıldığı göz önünde bulundurularak bir an önce hayata geçirilmesi hususunda bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.”
