Mahsa Amini’nin ölümünden sonra başörtüsü kurallarına karşı başlayan direniş, İran'da geniş bir etki yarattı. Ancak, ahlak polisinin geri dönmesi ve yeni cezaların uygulanmasıyla, kadınların giyimleri üzerindeki kontrol artırıldı. Güvenlik kameraları ve yeni yasalar, giyim kurallarına uyulmasını sıkı bir şekilde denetliyor.
Rojin: "Başörtüsü artık anlamsız bir kumaş parçası"
Rojin, İran’ın sıkı örtünme kurallarına karşı çıkan kadınlardan biri. “Başta çekinerek de olsa, kollarımı katlamaya başladım. Sonunda başörtüm, anlamsız bir kumaş parçası haline geldi” diyor. Kamuya açık alanlarda başörtüsü takmayı reddetmek, hapis ve para cezasına yol açabiliyor.
Giyim kurallarına direniş ve sosyal medya
İranlı kadınlar, sosyal medyada "Günlük direniş hareketleri" olarak tanımladıkları yöntemlerle kurallara karşı çıkıyor. Kadınların giyime yönelik baskı, toplumda geniş bir görüş ayrılığına neden oldu. Bazı erkekler kadınlara destek olurken, bazıları kuralların uygulanmasına yardımcı oluyor.
BM'nin açıklaması ve toplumsal etkiler
Birleşmiş Milletler, Amini'nin ölümüne fiziksel şiddetin neden olduğunu belirtti. Bu olay, İran'daki ahlak polisinin ve dini yönetimin sert uygulamalarına karşı büyük bir öfkeye yol açtı. Amini'nin ölümünden sonra yaşanan protestolar, kadınların daha cesur davranmalarına ve özgürlüğü tatmalarına neden oldu.
İran’ın giyim kuralları tarihçesi
İran'da sıkı giyim kuralları, 1979'daki İslam Devrimi ile başladı. Kadınlar, o zamandan beri başörtüsü ve diğer örtünme kurallarına uymak zorunda bırakıldı. Ancak son yıllarda, özellikle 2022’den itibaren, kadınlar bu kurallara meydan okumaya devam ediyor ve başörtüsüz dolaşmak konusunda daha cesur davranıyorlar.
