Kanada’nın Dalhousie Üniversitesi’nde akademik çalışmalar yürüten çevre bilimci Doç. Dr. Emrah Akyüz, Türkiye’de artan orman yangınlarını değerlendirdi. Küresel ısınmanın orman yangınlarını şiddetlendirdiğini vurgulayan Akyüz, sera gazı emisyonlarını azaltmayan ülkelerin büyük afetlerle karşılaşabileceğini belirtti.
Küresel ısınmanın ormanlar üzerindeki etkisi
1980'lerden itibaren küresel ısınma dünya genelinde etkisini hissettirmeye başladı. Sera gazı emisyonlarındaki artışla birlikte yeryüzü ortalama sıcaklığı yükseliyor. Türkiye’de 1980 yılında ortalama sıcaklık 0.2 derece iken, 2024’te bu oran 2 dereceye çıkmış durumda. Bu sıcaklık artışı, toprağın nemini kaybetmesine ve ormanların daha kuru hale gelmesine neden olarak, yanma riskini artırıyor.
İklim krizinin etkileri şiddetleniyor
Küresel ısınmanın temel sebebi sera gazı emisyonları. Kyoto ve Paris Sözleşmeleri’ne rağmen, bu emisyonlar artış göstermekte. Çin, ABD, Rusya, Hindistan gibi ülkeler, dünya genelindeki sera gazı emisyonlarının büyük bir kısmından sorumlu. Bu ülkelerin emisyonları kontrol altına alınmadığı sürece, iklim değişikliği ve buna bağlı doğal afetlerin sıklığı artacak.
Türkiye’nin risk altındaki durumu
Türkiye, Akdeniz Havzası içinde yer aldığından, iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek bölgelerden biri. Sanayi Devrimi sonrası dünya sıcaklığı 1,1 derece artarken, Akdeniz Havzası’nda bu artış 1,5 dereceyi buldu. Son günlerde bu bölgede artan orman yangınları, bu değişimin bir yansıması olarak görülüyor.
Orman yangınlarını önlemek için alınması gereken önlemler
Küresel ısınmayı tamamen durdurmak mümkün olmasa da, orman yangınlarının önlenmesi ve etkilerinin azaltılması için tedbirler alınabilir. Bunlar arasında; ormanlık alanlarda atıkların düzenli olarak toplanması, ateş ve mangal yakılmasının yasaklanması, yangın riski yüksek dönemlerde giriş çıkışların engellenmesi ve profesyonel yangın ekiplerinin oluşturulması bulunuyor. Ayrıca, orman yangınlarıyla mücadelede kullanılacak araçların sayısı ve kalitesinin artırılması ve yerel halkın yangınla mücadele konusunda eğitilmesi de önemli önlemler arasında yer alıyor.