Türkiye'de konut piyasası, son dönemde yaşanan gelişmelerle dikkat çekiyor. Merkez Bankası'nın verilerine göre, konut fiyatlarında reel bazlı düşüş devam ederken, özellikle büyük şehirlerdeki fiyat değişimleri merak ediliyor.
Konut fiyatlarındaki düşüşün nedenleri
Merkez Bankası'nın Mayıs ayı verilerine göre, konut fiyatlarındaki düşüş yüzde 14.9 oranında gerçekleşti. Konut fiyatlarındaki artış son 7 aydır enflasyonun altında seyrediyor. Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, konut fiyatlarındaki düşüşün ana nedenlerini şöyle açıkladı:
1. İpotekli konut satışlarına sınırlama
İpotekli satışlarda ciddi bir azalma yaşanıyor. Kredi maliyetlerinin yükselmesi, bu azalmanın başlıca nedeni. Konut kredileri şu anda yüzde 3 seviyelerinin üzerinde seyrediyor.
2. İnşaat maliyetlerinde artış
İnşaat maliyetleri yüzde 78 oranında arttı. Bu durum, reel bazlı fiyat düşüşünü hızlandırdı.
3. Yabancılara satışta düşüş
Yabancılara yapılan konut satışları yüzde 50 oranında azaldı. İlk kez konut sahibi olacaklar için kredi veya ödeme kolaylıkları bulunmuyor.
4. Yüzde 25 kira sınırlaması
Birçok kişi yüzde 25 kira sınırlaması nedeniyle evini kiraya vermekten kaçınıyor. Bu durum, satışa çıkan ev sayısını artırarak konut fiyatlarında arz fazlalığına neden oluyor.
Gelecek tahminleri
Özelmacıklı'ya göre, yıl sonuna kadar konut fiyat endeksinde reel düşüşlerin devam etmesi bekleniyor. Konut fiyatlarındaki gerileme sürerken, kira fiyatlarında aynı oranda bir düşüş gözlenmiyor. Hatta, yenilenen kira sözleşmeleri ile kira fiyatları oldukça yüksek seviyelere çıkmış durumda. Faizlerde bir gerileme olabileceği ve gayrimenkul yatırımına yönelik talebin artacağı öngörülüyor.
Kira piyasasındaki durum
Yüzde 25 kira sınırlamasının kaldırılması, kira piyasasını önemli ölçüde etkilemedi. Piyasada kiralık daire arzında önemli düşüşler yaşandı. Üç ay önce 280 bin seviyesinde olan kiralık daire arzı şu anda 140 bin seviyelerine kadar geriledi.
Bölgesel kira artışları
Merkez Bankası Başkanı'nın açıklamasına göre, konut kiraları son bir yılda reel olarak düşmüş durumda. Ancak, son üç ayda grafik tersine dönmüş ve fiyatlar yükselişe geçmiş. Doğu ve Güneydoğu illerinde kira fiyatları önemli ölçüde artmış durumda. Örneğin, Erzurum’da kiralar son bir yılda yüzde 170 arttı.
Büyük şehirlerde kira fiyatları
İzmir
Metrekare başına kira fiyatı: 190 TL
100 metrekare daire için kira bedeli: 19 bin TL
İstanbul
Metrekare başına kira fiyatı: 230 TL
100 metrekare daire için kira bedeli: 23 bin TL
Ankara
Metrekare başına kira fiyatı: 170 TL
100 metrekare daire için kira bedeli: 17 bin TL
