Konak Belediyesi ve Roman Akademisi iş birliğinde, 5 Kasım Dünya Roman Dili Günü dolayısıyla Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde anlamlı bir panel düzenlendi. Roman dilinin korunması ve eğitim olanaklarının artırılması gibi kritik konuların tartışıldığı panelde, Türkiye’de Roman çalışmalarının son 20 yılı da masaya yatırıldı.
Roman dili için farkındalık zamanı
UNESCO tarafından ilan edilen 5 Kasım Dünya Roman Dili Günü, Konak Belediyesi ile Roman Akademisi tarafından gerçekleştirilen etkinlik ile kutlandı. Alsancak Türkan Saylan Kültür Merkezi'nde yapılan panele Konak Belediyesi Roman Meclis Üyesi Tolga Küleş, İzmir Roman Derneği Başkanı Abdullah Cıstır, akademisyenler ve Roman vatandaşlar katıldı. Panelin konuşmacıları İzmir Yüksek Teknoloji Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ozan Uştuk ve Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nden Dr. Faika Çelik, Roman dili ve kültürünün yaşatılması için neler yapılması gerektiğine dair önemli bilgiler sundu.
Tolga Küleş: “Romanlar hala barınma ve özgürlük sorunu yaşıyor”
Konak Belediyesi Meclis Üyesi Tolga Küleş, panelin açılış konuşmasında, dünyada geçerli dillerin yanı sıra Roman toplumunun barınma ve özgürlük sorunlarının devam ettiğine dikkat çekti. “Roman toplumunun hala barınma, özgürlük sorunu var. Ne acı değil mi? Daha özgür ve demokratik dünyada bizi yok sayanlara inat, mücadeleye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Abdullah Cıstır: “Dilimizi unutuyoruz"
İzmir Romanlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Abdullah Cıstır, Roman dilinin hızla unutulmaya yüz tuttuğuna dikkat çekerek, “Uluslararası üst yapılar olmasa, dilimizi unutuyoruz. Taşrada hala yaşatılan bu dili, şehirlerde daha fazla duyabilmeliyiz” dedi. İzmirli Roman vatandaşlarına, kendi dillerine sahip çıkmaları konusunda çağrıda bulundu.
Panelde Roman çalışmalarının geleceği tartışıldı
Panelin moderatörlüğünü üstlenen Roman Akademisi Kurucusu Cem Pekbalıkcı, Dünya Roman Dili Günü’nün Konak Belediyesi'nin katkılarıyla kutlanmasının mutluluk verici olduğunu ifade etti. Konak Belediye Başkanı Nilüfer Çınarlı Mutlu’ya teşekkür eden Pekbalıkcı, Roman Akademisi’nin kuruluş amacının, Roman dili ve kültürünü geleceğe taşımak olduğunu vurguladı.
Faika Çelik: “Sözlü tarih çalışmaları yapılmalı”
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Faika Çelik, “Türkiye’de Roman Çalışmaları ve Geleceği” başlıklı sunumunda, Türkiye’de Romanlarla ilgili yapılan çalışmaların yetersizliğine dikkat çekti. Çelik, sözlü tarih çalışmaları yapılmasının önemine vurgu yaparak, Romanların yaşadığı eğitim, sağlık ve istihdam sorunlarına çözüm yolları arandığını belirtti.
Ozan Uştuk: “Roman dili Türkçe'ye katkı sağladı"
İzmir Yüksek Teknoloji Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ozan Uştuk ise “Roman Dilinden Türkçe’ye Katkılar” başlıklı konuşmasında, Romanca’dan Türkçe’ye geçmiş kelimelere değindi. Uştuk, Türkçe’ye Romanca kökenli birçok kelimenin girdiğini ve bu kültürel mirasa sahip çıkılması gerektiğini belirtti. Ayrıca, 2007’de yapılan bir araştırmaya göre Romanların %60’ının Romanca bilmediğini ifade ederek, kimlik kaybının önlenmesi gerektiğini dile getirdi.
