Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na sunulan ve AK Parti ile MHP milletvekillerinin imzasını taşıyan ‘Sahipsiz Hayvanlara Yönelik Hayvan Haklarını Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’yle sokak hayvanlarının ‘ötanazi işlemi’ yapılmasının önü açılıyor. Bu yasadaki değişiklikle kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınmasında Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı kayıtlarına işlenerek hayvanın ‘sahipli hayvan’ veya ‘sahipsiz hayvan’ kriterleri belirleniyor.
Haberekspres gazetesinden Turgay Kılıç'ın haberine göre İzmirli belediye başkanları, TBMM’de görüşülen kanun teklifi için tek yürek olup sokak hayvanlarının uyutulmayacağını belirtti. Başkanlar, ‘kısırlaştır-aşılat-yerinde yaşat’ demekte ısrarcılar.
Eylemler devam ediyor
Sokak hayvanları, ‘yakala-kısırlaştır-sal’ metoduyla yaşamını sokakta sürdürürken TBMM’ye bekleyen yasayla ‘yakala-kısırlaştır-tut/sahiplendir’ metoduna geçiş yapılıyor. Bunun üzerine İzmir Yaşam Hakkı Savunucuları, her akşam Alsancak’ta sokak hayvanlarının uyutulma yasasına karşı biraraya geliyor. İzmir’deki yerel yönetimler ise, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in dile getirdiği “Cinayete prim vermeden sorunu çözeceğiz” yaklaşımına ortak yanıt veriyor.
"Mahalli iradelerimiz yetersiz"
AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler, yasayla ilgili “2,5 milyona yakın sahipsiz sokak köpeğinin kısırlaştırıldığı, 550 bine yakın sokak köpeğinin sahiplendirildiğine dair raporumuz var. Mevcut tedbirlere rağmen mahalli idarelerimizin yetersiz kaldığını görüyoruz. Bu durum nelere sebebiyet verdi. Kuduz riskli vakalar artmış durumda. Hayvandan hayvana, hayvandan insana geçen çok farklı parazitler var. Belli ilçelerimizde kuduz köpek nedeniyle karantina uygulaması yapılmak zorunda kaldı. Mevcut durum böyleyken bakanlık raporuna göre birçok kazanın meydana geldiği, bu kazalarda vefat eden vatandaşlarımızın sayısının 50-55 olduğu ortaya çıktı. Belli alanlarda, insanlarımızın yürüyüş yaptığı alanlarda çok sayıda köpeğin dışkısı toplumu tehdit edecek hale geliyor. Bu hastalıklar, ameliyatlar yapılacak seviyede tahribatlara yol açıyor" ifadelerine yer verdi.
"Top belediyelere atıldı"
Yasanın uygulanmasına yönelik konuşan AK Partili Güler, yetkinin belediyelere ait olduğuna işaret ederek “Bakım, beslenme noktasında iyi örnekleri olan belediyeler olduğu gibi kanunun açık emrine rağmen maalesef bütçeyi kullanmayan, yeterli çalışma yapmayan mahalli idarelerimiz var. Bu uygulamayı yapmayanlara 6 aydan 2 yıla kadar hapis yaptırımı öngörüyoruz. Ciddi ihmaller de var. Belediye ya da farklı insanlar mücavir alanlara atarak bu işten kurtulmaya çalışıyorlar. Bunu da yaptırıma bağlıyoruz. 50 bin lira para cezası olacak bunun da" dedi.
"İnsani yaklaşımla çözülebilir"
CHP Genel Başkanı Özgür Özel ise Meclis’e gelen yasaya tepki göstererek, “Sahipsiz dostlarımızın sorunları ve onların sokaklardaki varlığından duyulan endişeler yalnızca bilimsel, etik ve insani bir yaklaşımla çözülebilir. Katliamların önünü açan kanun teklifleri ile değil. Yasa teklifi ile ilk uyutulacaklar Mira gibi engelli canlar olacak. Geçen sene barınakta tanıştığım Mira sahiplenildi ve üç bacağıyla sağlıkla yaşıyor” sözlerine yer verdi.
"Öldürmeyeceğiz"
İzmir’in belediye başkanları, TBMM’ye sunulan yasaya karşın ortak yanıt verdi.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, İzmir’deki başkanların aynı görüşte olduğuna işaret ederek “Adına ‘Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişiklik’ denen ve yıllardır emek verdiğimiz sahipsiz hayvanlarımızın öldürülmesine yönelik bir tasarının kabul edilmesi mümkün değildir. İzmir’imiz, sahipsiz hayvanlara her zaman yuva olmuştur. Merkez ilçeler başta olmak üzere tüm ilçelerimiz, mevcut Hayvanları Koruma Kanunu’nu yıllardır özveriyle uygulamakta, insanlar ve sahipsiz hayvanlar arasında denge sağlanmaktadır. Bilinçli ve duyarlı vatandaşlarımızla, hayvan haklarına gönül vermiş gönüllülerimizle birlikte çalışmalarımız, her zaman olduğu gibi bundan sonra da can dostlarımızı yaşatmaktan yana olacaktır. Bu konuda, temel değeri ‘yaşam hakkı’ olan ve ‘tek sağlık’ anlayışını benimseyen İzmir İl Eylem Planı’nın hazırlıklarını sürdürmekteyiz. Veteriner İşleri Müdürleri toplandı ve önümüzdeki süreçte bir eylem planı ile gelecekler. Bu hususta toplu hareket edeceğiz. Bununla birlikte yoğun bir kısırlaştırma çalışması, barınakların iyileştirilmesi hayvanların beslenmeleri ile ilgili çalışmalarımız olacak. Öldürmeyeceğiz” sözlerini kullandı.
Kısırlaştırma kampanyası
Hayvanların uyutulmasına karşın konuşan Balçova Belediye Başkanı Onur Yiğit “Sürekli olarak hayvansever arkadaşlarımız ve bu alanda çalışan sivil toplum kuruluşları ile temas halindeyiz. Can dostlarımızın da bu toplumun bir parçası olduğunu ve sağlıklı koşullarda yaşaması gerektiğine inanıyoruz. Biz de sayın Genel Başkanımız Özgür Özel gibi sokak hayvanlarının öldürülmesini değil, kısırlaştırma kampanyası başlatılmasını destekliyoruz. Meclis’e sunulan öldürme yasasına karşıyız. Kliniğimiz, ameliyathane ve yoğun bakım ünitemiz gerçekten iyi bir cihaz ve teknik donanıma sahip. Bu bizim için bir avantaj ve bu avantajı can dostlarımız için kullanıyoruz. Onlar için hizmetlerimizi aksatmadan sürdüreceğiz” diye konuştu.
"Aşılat ve yerinde yaşat"
Bayraklı Belediye Başkanı İrfan Önal, şöyle konuştu: “Bu dünyanın sadece bize ait olmadığının bilinci ile tüm can dostlarımızın yaşam hakkına saygı duyuyorum ve uyutulmalarına karşı çıkıyorum! Yok etmeye, katletmeye dayanan yasa teklifine, ‘Hayır’ diyorum! Kısırlaştırma ve aşılamayla yaşamı destekleyen uygulamalar istiyorum. Üretimi durdur, ticareti yasakla; kısırlaştır, aşılat ve yerinde yaşat!”
"Yaşatmak için varız"
Buca Belediye Başkanı Görkem Duman, “Tabiattaki her canlının yaşam hakkına saygı duyuyoruz. Hiçbir vicdani anlayışa uymayan bu yasanın uygulayıcısı olmayacağız. Yerel yönetimler çalışmalarını hayvanları katletmek için değil, yaşatmak için yapar. Biz ilçemizde yaşayan can dostlarımızın sağılığı ve rehabilite edilmesi için çalışmaya devam edeceğiz. Her canlının yaşam hakkına saygı duyuyoruz. Sokak Hayvanları Rehabilitasyon Merkezi’mizde güçlü kadromuzla her yıl binlerce can dostumuza hizmet veriyoruz. Yerel hayvan koruma görevlileri ve vatandaşlarla iş birliği içinde her yıl binlerce hayvanı kısırlaştırıp aşılarını ve iç parazit ilaçlarını yaparak yaşam alanlarına geri bırakıyoruz. Engelli Kedi Evi’nde sahipsiz engelli kedilere özel bakım ve konfor sağlıyoruz. Yalnızca kent merkezindeki canlara değil kırsal alanda sahipsiz yaşayan can dostlarımıza da ulaşıyoruz. Özellikle soğuk günlerde kırsaldaki yaşam alanlarına mama bırakıyoruz. Son günlerde ise Ege Fikir Ortaklığı Derneği (EFODER) ile ortak bir çalışmaya imza atıyoruz. Buca Belediye Lokantası’nda gün sonunda kalan yemekler EFODER aracılığı ile bakıma muhtaç can dostlarına ulaştırılıyor. Buca Belediyesi Sokak Hayvanları Rehabilitasyon Merkezi’nde tedavi edilerek sağlığına kavuşan yavrularımız sevgi dolu bir yuva bekliyor” dedi.
‘Kabul etmiyorum’
Karabağlar Belediye Başkanı Helil Kınay, “Karabağlar Belediye Başkanı olarak TBMM’ye sunulan sokak hayvanları ile ilgili yasa teklifini kabul etmiyorum. Doğadaki her canlının yaşam hakkına sahip çıkacak ve sunulan bu yasanın onaylanması durumunda Karabağlar Belediyesi olarak ‘Ötenazi’ adı altında bu katliamın bir parçası olmayacağımızı ifade ediyorum. Sokak hayvanları sahipsiz değildir!” ifadelerini kullandı.
"Kısırlaştırma için hükümet ve belediyeler işbirliği içinde çalışmalı"
Seferihisar Belediye Başkanı İsmail Yetişkin de “Hep birlikte, vicdanlarımızı sızlatan ve kabul edilemez bulduğumuz bir yasaya karşı sesimizi yükseltmek için toplandık. Sokaklarda bu kadar fazla sokak hayvanının bakımsız bir şekilde yaşamasından elbette hepimiz rahatsız oluyoruz. En çok da hayvan severler rahatsız. Beni her gün onlarca hayvan sever arayıp kısırlaştırma, hayvanların tedavisi ve mama desteği konusunda destek istiyor. Hepimiz sokaktaki canların sağlıklı olmasını istiyoruz. Aynı zamanda tabii ki sokak hayvanları yüzünden hiçbir çocuğumuzunya da vatandaşımızın zarar görmemesi gerekiyor. Fakat her zaman bunun çözümü için belediyelere bu konuda hükümet tarafından destek verilmesi, barınakların kapasitesinin ve niteliğinin artırılması, kısırlaştırma konusunda hükümet ve yerel yönetimlerin işbirliği içinde çalışması diye yüzlerce kez söyledik” dedi.
"Can dostlarımızın yanındayız"
Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel, “Sokaklarımızı ve hayatımızı paylaştığımız can dostlarımızı korumak hepimizin sorumluluğudur. Hayvanları Koruma Kanunu’nda yapılmak istenen değişiklik, sokak hayvanlarının ‘ötanazi’ adı altında öldürülmesinin önünü açarken, sorumluluğu yerel yönetimlere atmaktadır. Bu teklifin karşısında, can dostlarımızın yanında hep birlikte yer almaya devam edeceğiz” söylemiyle destek verdi.
"Ötanazi kabul edilemez"
Bornova Belediye Başkanı Ömer Eşki, “Bornova Belediye Başkanı olarak, sahipsiz sokak hayvanlarına yönelik düzenlemeler içeren Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ndeki ‘Ötanazi’ uygulamasını kabul etmiyorum. Asla etmeyeceğiz!” dedi.
Yasanın getirdikleri
2024 yılı için hazırlanan sokak köpekleri yasa taslağı, sahipsiz sokak köpeklerinin belirli şartlar altında uyutulmasını öngören bir düzenlemeyi içeriyor. Taslakta yer alan başlıca maddeler şu şekilde:
Sahiplendirme ilanları: Her belediye, barınaklarında bulunan köpeklerin fotoğraflarını çekip, bu fotoğrafları internet üzerinden sahiplendirme ilanı olarak yayınlayacak.
Sahiplenme süresi: İlan yayınlandıktan sonra köpeklerin sahiplenilmesi için 30 günlük bir süre tanınacak.
Uyutma işlemi: 30 gün içinde sahiplenilmeyen köpekler, enjeksiyon yöntemi ile acısız bir şekilde uyutulacak.
Barınak kapasitesi: Uyutulan köpeklerin yerine barınaklara yeni köpekler alınacak ve süreç aynı şekilde devam edecek.
Çip takma ve takip: Sahiplenilen köpeklere çip takılacak ve sahiplenen kişilerin sorumluluklarını yerine getirip getirmediği sıkı bir şekilde takip edilecek.
