Yukarı Aya Yani Kilisesi: Tarihin derinliklerinde bir yolculuk
İzmir'in tarihi dokusunu keşfederken, karşınıza çıkabilecek en etkileyici yapılarından biri Yukarı Aya Yani Kilisesi'dir. Günümüze yalnızca çan kulesinin kapısı ve giriş bölümü ulaşabilmiş bu kilise, geçmişin izlerini derinlemesine yansıtır. Tarihsel kayıtlarda "Agios Ioannis Theologos" olarak bilinen bu yapı, erken dönem Ortodoks kiliselerinden biri olarak bilinir. İlk inşa tarihi hakkında net bir bilgi olmasa da, kilisenin 1804 yılında tamamen yenilendiği bilinmektedir.
Çan kulesi ve kapısı
Kilisenin en dikkat çekici parçası, üzerine yazılmış kitabe ile dikkat çeken çan kulesidir. Kapısındaki kitabe şu şekilde yazmaktadır: "Ortodoksların bağışlarından sağlanan kaynakla, kilisenin güzelleştirilmesi için inşa edilen çan kulesi, 7 Ağustos 1859 tarihinde Teolog John'a adanmıştır." Bu yazı, hem umut dolu bir geçmişin izlerini hem de zamanla yok olan yapıların hatıralarını taşır, ziyaretçilerini hüzünlü bir tarihin derinliklerine götürür.
Yapının iç yapısı ve kullanım alanları
Çan kulesinin altındaki kapı, kemerli tonozlu bir yapıya açılır. Bu tonozun sol tarafı, St. Jean Theologos Okulu'nun altında bulunan kilisenin müştemilatına, sağ tarafı ise kilisenin bahçesine açılmaktadır. Kilisenin kalıntıları günümüzde, İsmet Paşa İlköğretim Okulu'nun avlusunda yer almaktadır. Bu durum, tarih ve eğitim kurumlarının birleştiği ilginç bir buluşmayı simgeler.
Mahalle ve nüfus
Kilisenin adını taşıdığı Yukarı Aya Yani Mahallesi, Türk ve Musevi mahallelerinin arasında yer alıyordu. 19. yüzyılın sonlarına doğru, bu mahallede yaşayan 378 kişiden 353'ünün Rum olduğu bilgisi, bölgenin etnik çeşitliliğini gözler önüne serer. Mahalledeki sosyal yapının ve kültürel dokunun, kilisenin tarihindeki önemini anlamak için bu bilgiler oldukça değerlidir.
Uluslararası ilişkiler
Yunanistan Başbakanı Elefterios Venizelos'un, kilisede bulunan bazı eserleri Mustafa Kemal Atatürk'ten istemesi, kilisenin uluslararası önemini bir kez daha ortaya koyar. Bu istek doğrultusunda, Atina'da kurulan Aya Fotini Kilisesi'ne bir kürsü (Ambo), bir taht (Episcopal Throne), ve cemaat yerini ayıran azizlerin resimleri bulunan bir pano (Templo-iconostasis) özel sandıklarla gönderilmiştir. Bu olay, tarihsel ve kültürel bağların derinliğini ve iki ülke arasındaki ilişkilerin önemini vurgular.
Yukarı Aya Yani Kilisesi, sadece bir dini yapı olmanın ötesinde, tarih ve kültürün bir araya geldiği önemli bir mekan olarak karşımıza çıkıyor. Geçmişin izlerini ve bu izlerin nasıl günümüze taşındığını anlamak için bu tarihi mekânı ziyaret etmek, hem hüzünlü hem de öğretici bir deneyim sunuyor. İzmir'in bu nadide köşesi, tarih meraklıları ve gezginler için keşfedilmeyi bekleyen bir hazine olarak duruyor.
Yukarı Aya Yani Kilisesi'ne ulaşım ve adres bilgileri
Yukarı Aya Yani Kilisesi, İzmir'in tarihi merkezlerinden biri olan Konak ilçesinde yer alır. Günümüze yalnızca çan kulesinin kapısı ve giriş bölümü ulaşabilmiştir, bu yüzden özellikle tarih ve kültür meraklıları için ilginç bir ziyaret noktasıdır.
Adres: Yukarı Aya Yani Kilisesi İsmet Paşa İlköğretim Okulu Avlusu, 1374. Sokak, Konak, İzmir, Türkiye.
Ulaşım bilgileri
-
Toplu taşıma ile ulaşım:
- İzmir Otobüsleri ve Metro:
- Konak Meydanı’na giden otobüsler ve metro hatlarını kullanabilirsiniz. Konak Meydanı, kiliseye oldukça yakındır.
- Konak Meydanı'ndan İsmet Paşa İlköğretim Okulu'na yürüyerek ulaşabilirsiniz. Bu okulun avlusunda kilisenin kalıntılarına rastlayabilirsiniz.
- İzmir Otobüsleri ve Metro:
-
Özel araç ile ulaşım:
- İzmir şehir merkezinden Konak ilçesine doğru ilerleyin. Konak Meydanı’na yaklaşırsanız, 1374. Sokak’ı takip ederek İsmet Paşa İlköğretim Okulu'na ulaşabilirsiniz.
- Okulun avlusunda kilisenin kalıntılarını görebilirsiniz. Park etmek için çevredeki otoparkları kullanabilirsiniz.
-
Yürüyerek ulaşım:
- Konak Meydanı'ndan yürüyerek, 1374. Sokak üzerinden İsmet Paşa İlköğretim Okulu'na doğru ilerleyebilirsiniz. Bu yürüyüş, kilisenin tarihi atmosferini daha yakından hissetmenizi sağlar.
Özet
Yukarı Aya Yani Kilisesi, İzmir'in Konak ilçesinde, İsmet Paşa İlköğretim Okulu'nun avlusunda bulunmaktadır. Konak Meydanı'na giderek, toplu taşıma veya özel araçla kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Kilisenin kalıntılarını görmek için okul avlusuna girmeniz yeterlidir.