İş ilanlarının en dikkat çekici özelliği olan maaş bilgisi, çoğu insan için beklentileri aşan ve çalışma hayatında etkili bir rol oynayan bir unsura dönüşüyor. Son dönemde iş arayanlar, ilanlarda şeffaflık talep ediyor.
Anket sonuçları: Maaş bilgisi olmalı mı?
Sosyal medya platformlarında "İş ilanlarında maaş bilgisi zorunlu olmalı mı?" şeklinde gerçekleştirdiğim mini ankette, %70 "Evet" yanıtı çıkması, iş arayanların bu konuda ne kadar istekli olduğunu gösteriyor. Bu da, maaş bilgisinin iş arayanlar açısından önemli bir kriter olduğunu ortaya koyuyor.
ABD'de maaş bilgisi zorunlu
Amerika Birleşik Devletleri’nde iş ilanlarında günlük, aylık ve yıllık ücret yazma zorunluluğu bulunuyor. Burada, iş ilanlarında minimum, maksimum ve ortalama maaş belirtilmesi, her iki taraf için vakit kaybını önlüyor. Adaylar, işe alındıklarında ne kadar kazanacaklarını önceden bilebiliyor.
Türkiye'deki durum
Türkiye’de ise iş ilanlarının çoğunda maaş bilgisi yer almıyor. Genellikle satış ve pazarlama işlerinde asgari ücret bilgisi veriliyor. Global firmalarda ise her pozisyon için belirli bir maaş skalası mevcut. Örneğin, 5000-7000 TL aralığında bir teklif sunulabiliyor ve mülakat esnasında bu rakam üzerinden pazarlık yapılabiliyor.
İkili ilişkiler ve izafiyet sorunu
Maaş bilgisinin belirtilmemesi, davranışsal ekonomideki izafiyet sorununa yol açabiliyor. Çalışanlar, diğerlerinin maaşlarına göre kendi durumlarını değerlendirdikleri için mutsuz olabiliyor. Örneğin, 300.000 dolar kazanan bir çalışanın, yanında oturan ve kendisinden daha iyi olmadığını düşündüğü birinin 310.000 dolar kazandığını öğrenmesi, mutsuzluğa sebep olabiliyor. Bu durum, üst düzey maaş alan CEO’lar arasında da geçerli.
Çözüm önerileri
Maaş bilgilerinin iş ilanlarında yer alması gerektiği konusunda genel bir kabul var. Bu nedenle, başvuru yapan adayların telefonla görüşme sırasında maaş beklentileri sorulabilir. Eğer adayın belirttiği rakam şirketin belirlediği sınırların üstündeyse, görüşmeye davet edilmemesi daha uygun olacaktır. Aksi takdirde, mülakatta maaş pazarlığı yapılabilir.
Son olarak, ABD’deki sistem örnek alınarak, iş ilanlarında pozisyonun maaş aralığı belirtilmesi öneriliyor. Bu sayede, belirlenen maaş aralığına uyan adaylar başvuruda bulunabilecek ve her iki taraf için daha şeffaf bir süreç sağlanmış olacaktır.
