İran ve İsrail arasındaki askeri güç dengesini analiz eden birçok araştırmacı, her iki tarafın da gizli askeri kapasitelerinin olabileceğine dikkat çekiyor. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS), bu iki ülkenin ordularını çeşitli resmi ve açık kaynak yöntemleriyle karşılaştırıyor. Oslo Barış Araştırmaları Enstitüsü’nden Nicholas Marsh, IISS'in bu tür değerlendirmelerde önemli bir referans olduğunu belirtiyor.
Savunma bütçesi ve harcamalar
IISS’in verilerine göre, İsrail'in savunma bütçesi 2022 ve 2023 yıllarında yaklaşık 19 milyar dolarken, İran’ın bütçesi 7,4 milyar dolar. Bu durum, İsrail’in savunma harcamalarının İran’dan iki kat daha fazla olduğunu gösteriyor. Ayrıca, İsrail’in Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’na (GSYİH) oranla yaptığı savunma harcamaları da İran’ın iki katı düzeyinde.
Askeri kapasite ve teknoloji
İsrail, yaklaşık 340 savaşa hazır askeri uçağa sahip. Bu uçaklar arasında F-15, F-16 ve F-35 gibi gelişmiş hava gücü bulunuyor. Buna karşın, İran’ın yaklaşık 320 uçağı var, ancak çoğu eski ve modern muharebe koşullarına uygun değil. İran’ın uçaklarının ne kadarının faal olduğu belirsiz.
İsrail’in savunma sisteminin bel kemiğini oluşturan Demir Kubbe ve Ok sistemleri, İsrail’e hava saldırılarında önemli bir avantaj sağlıyor. Uzmanlar, İsrail’in bu sistemleri sayesinde İran tarafından ateşlenen füze ve insansız hava araçlarının büyük kısmını imha edebildiğini vurguluyor.
Nükleer silah durumu
İran’ın nükleer silahı olmadığı düşünülse de, Tahran yönetimi sivil nükleer programını askeri amaçlarla kullanma iddialarını reddediyor. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, İran’ın zenginleştirilmiş uranyum parçacıklarını tespit etti; ancak nükleer silah üretimi için gerekli yüzde 90 zenginleştirme seviyesine henüz ulaşmadı. Öte yandan, İsrail, İran’ın nükleer silah geliştirme kapasitesine yönelik endişeleri nedeniyle uluslararası yaptırımların uygulanmasını talep ediyor.
Gerilim ve çatışma potansiyeli
Son dönemde İsrail ve Hizbullah arasındaki gerilim artarken, İsrail Lübnan'daki Hizbullah hedeflerine hava saldırıları düzenliyor. Özellikle, Hizbullah’ın İsrail’e yönelik saldırıları karşısında İsrail’in hava savunma sistemleri etkili bir şekilde devreye giriyor. Ancak, uzmanlar, Hizbullah’ın çok sayıda füzeye sahip olduğunu ve bu durumun İsrail’in hava savunmasını zorlayabileceğini belirtiyor.
Yapılan analizler, askeri harcamalar, teknoloji ve savunma sistemleri açısından İsrail’in üstün olduğunu göstermektedir. Ancak, gerilim ve olası çatışma durumları her iki taraf için de belirsizlikler barındırıyor. Hem İran’ın geniş coğrafyası ve nüfusu hem de İsrail’in teknolojik üstünlüğü, bölgedeki güç dengesini karmaşık hale getiriyor.
