BTK'nın erişim engelleme kararının ardından, platformun kaderi mahkeme kararına bağlı.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) Instagram'a erişimi re'sen engellemesinin ardından, 48 saat içerisinde bu yaptırımı sürdürmek için bir mahkeme kararı çıkması bekleniyordu. BTK kaynakları daha önce bu mahkeme kararının alınması için hazırlıkların olduğunu belirtmişti. Mevcut yasal düzenlemeye göre, alınan erişim engelleme kararının 3 Ağustos 2024 saat 03:00'e kadar sulh ceza hakiminin onayına sunulmuş olması gerekiyordu. Ancak, Bakan Uraloğlu'nun "katalog suçlar" açıklaması ve Ankara kaynaklarından gelen yeni bilgiler, üçüncü bir ihtimali de ortaya koyuyor.
Erişim engelleme kararının süreci
BTK, Instagram'a erişim engelleme kararını 2 Ağustos 2024 gecesi saat 03:00 civarında uygulamaya koydu. Bu süre, 4 Ağustos 2024 yani yarın sabaha karşı 03:00'e kadar doluyor. Bu da Instagram'ın Türkiye'de kalıcı olarak kapatılıp kapatılmayacağını netleştirecek olan sulh ceza hakiminin kararını açıklaması için sürenin daraldığı anlamına geliyor.
Otomatikman açılabilir mi?
Eğer Instagram'ın kalıcı olarak kapatılmasına yol açabilecek bir mahkeme kararı çıkmazsa, 48 saatlik süre dolduğunda Instagram'a erişim engeli 4 Ağustos 03:00 civarında otomatik olarak kaldırılacak ve platforma erişim yeniden açılmış olacak. Ancak, sulh ceza hakimi erişimin engellenmesine devam kararı verirse, Instagram'a erişim engeli kalıcı hale gelebilecek.
META'nın durumu
Şu ana kadar bir mahkeme kararı açıklanmamış olmasının sebebi olarak, Instagram'ın platform sahibi olan META'nın kamunun beklediği "yerel yasalara uyum" hamlelerini gerçekleştirmesinin beklenmesi gösteriliyor. Bakan Uraloğlu'nun açıklamalarına göre, META eğer "yerel yasalara uyum" için gerekli önlemleri alırsa, herhangi bir mahkeme kararına gerek kalmaksızın BTK'nın platforma erişimi yeniden açması bekleniyor. Ancak META cephesinden ne BTK'nın erişim engelleme kararına yönelik ne de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın "META'yı uyardık, yanıt alamadık" açıklamalarına yönelik herhangi bir duyuru yapılmadı.
Kalıcı kapatmanın mahkeme kararsız ihtimali
Bakan Uraloğlu'nun açıklamaları, Instagram'ın katalog suçlar kapsamında erişim engelleme kararının alınmış olabileceğini gösteriyor. Ankara kaynaklarından alınan bilgilere göre, eğer kapatmanın gerekçesi katalog suçlar kapsamında olursa, mahkeme kararı zorunluluğunun ortadan kalktığı savunuluyor. Bakan Uraloğlu, "Kanuna uydukları takdirde erişim açılacak, engel kalkacak. Kendilerini uyardık, karşılık bulmadı" ifadelerini kullanarak, Instagram'ın yerel yasalara uyum sağlaması halinde erişim engelinin kaldırılabileceğini belirtti.
Re'sen erişim engelleme yetkisi
5651 sayılı kanunda yapılan değişiklik sonrasında BTK Başkanı, Cumhurbaşkanlığı ve idari kuruluşlara re'sen kapatma yetkisi tanınmıştı. Kanunda yer alan suçları oluşturduğu hususunda yeterli şüphe bulunan yayınlar hakkında, doğrudan BTK Başkanı tarafından erişimin engellenmesine karar verilebiliyor. Ayrıca, yaşam hakkı, milli güvenlik, kamu düzeni gibi nedenlerle ilgili Bakanlıkların talep etmesi ile de BTK Başkanı erişim engelleme kararı verebiliyor. Bu kararlar, 24 saat içinde sulh ceza hakiminin onayına sunulmak ve hakim de kararı 48 saat içinde vermek zorunda. Aksi durumda karar kendiliğinden ortadan kalkıyor.
Instagram engelinde son durum
BTK'nın sitesinde 3 Ağustos 2024 saat 17:47 itibariyle son durum halen aynı. Yani BTK'nın erişim engeli devam ediyor. META'nın diğer platformu Facebook içinse herhangi bir erişim engeli görünmüyor. Instagram'ın Türkiye'deki geleceği, kalan saatlerde alınacak mahkeme kararına bağlı olarak netleşecek.
