İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun diplomasiyle ilgili tartışmalar, 2020 yılından günümüze kadar süregelen bir dizi soruşturma ve şikayetle daha da alevlendi. Girne Amerikan Üniversitesi’nden İstanbul Üniversitesi’ne yaptığı yatay geçiş, sahte diploma iddialarına yol açtı. Peki, bu tartışma nasıl başladı?
Diploma tartışması nasıl başladı?
1- CİMER ŞİKAYETİ
15 Şubat 2020'de CİMER'e yapılan bir başvuruda, İmamoğlu'nun 1990 yılında Girne Amerikan Üniversitesi'nden (GAÜ) İstanbul Üniversitesi'ne usulsüz geçiş yaptığı iddia edildi. Başvuruya yanıt veren İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü, İmamoğlu'nun üniversite tarafından ilan edilmiş yurt dışı yatay geçiş kontenjanına başvurduğunu ve başvurusunun ilgili maddelerce değerlendirilerek kabul edildiğini söyledi.
2- İKİNCİ CİMER ŞİKAYETİ
Tartışmayı 20 Şubat 2024’te Ankara’da yapılan suç duyurusu tekrar alevlendirdi. Başvuru İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na ulaştırıldı. Savcılık YÖK'ten bilgi istedi.
3- İMAMOĞLU’NA RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SORUŞTURMASI
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında, 22 ŞUBAT diplomasının sahte olduğu iddialarıyla ilgili ihbarlar ve YÖK tarafından hazırlanan raporlar üzerine “resmi belgede sahtecilik” soruşturması başlatıldı.
4- YÖK'TEN İLK RAPOR: BU OKULU TANIMIYORUZ
Yükseköğretim Kurulunca (YÖK) hazırlanan raporda, ABD'deki Southeastern Üniversitesi'nin kurul tarafından tanındığı ancak bu üniversitenin Girne Kampüsü'ndeki UNC-Girne Amerikan Üniversitesi'nin veya dünyanın herhangi bir yerinde bulunan diğer kampüslerindeki yükseköğretim kurumlarının YÖK kurulunca tanınmasının mümkün olmadığına karar verildiği bilgisi anlatıldı.
Raporda, İmamoğlu'nun yatay geçiş şartlarını sağladığı, ancak 1990'da GAÜ'nün, YÖK tarafından tanınmadığı vurgulandı. Raporda ayrıca, YÖK'ün 1993-1994 ders yılından itibaren ÖSYM sınavlarını kazanmamış Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin, Girne Amerikan Üniversitesi'nden alacakları diplomalarının denkliğinin kabul edilmemesine ilişkin bir kararı olduğu ifade edildi.
5- ÜNİVERSİTEDEN BİLGİ İSTENDİ
Soruşturma kapsamında İstanbul Üniversitesi Rektörlüğüne 26 Şubat’ta yazı gönderen Başsavcılık, Yükseköğretim Kurulunun (YÖK) araştırma raporunda, söz konusu dönemde KKTC'de faaliyet gösteren yükseköğretim kurumlarından sadece Doğu Akdeniz Üniversitesinin tanındığına işaret etti.
İmamoğlu'nun İstanbul Üniversitesinde gördüğü öğrenime ilişkin tüm belgelerin onaylı suretinin gönderilmesini isteyen Başsavcılık, 12 Eylül 1990 tarihinde yatay geçişin kabulüne ilişkin iş ile işlemlerin kim ve kimler tarafından ihdas edildiğinin tespiti ve bu kişilerin açık kimlik bilgilerini talep etti. Yazıda, yatay geçişe ilişkin raporda belirtilen tarihlerde benzer yatay geçiş işlemlerinin yapılıp yapılmadığı hususuna ilişkin cevabın da ivedi bir şekilde savcılığa gönderilmesini istedi.
Üniversite 28 Şubat'ta tahkikat başlatıldığını söyledi
6- İMAMOĞLU İFADE VERDİ
Soruşturma kapsamında İmamoğlu, 5 Mart tarihinde ifade vermek üzere Çağlayan'daki İstanbul Adliyesi'ne geldi. Burada Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu'nda ifade veren İmamoğlu, daha sonra adliyeden ayrıldı.
İmamoğlu, ailesinin o dönem Doğu Akdeniz Üniversitesi İnşaat Fakültesi'nde öğrenim görmesi için kendisini Kuzey Kıbrıs’a gönderdiğini belirterek, "Rahmetli amcam ile gitmiş olduğum bu seyahatte Doğu Akdeniz Üniversitesi İnşaat Bölümü ile ilgili kayıt girişimi yapmış olmama rağmen orada ziyaret ederek gördüğüm Girne Amerikan Üniversitesi İşletme Bölümü'nü çok beğendim. Amcamı ikna ettim ve o bölüme kaydımı yaptırdım” ifadelerini kullandı.
Girne Amerikan Üniversitesi İşletme Yönetimi Bölümüne 1988'de kayıt yaptırdığını, İstanbul Üniversitesinden mezun olduktan sonra aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Personel Yönetimi Bölümüne yüksek lisans için kaydolduğunu söyleyen İmamoğlu, yoğun iş temposu nedeniyle bölüme devam edemediğini, af çıktığında tekrar bu bölümde devam ettiğini, derslerini ve tezini geçerek yüksek lisansını tamamladığını ifade etti.
İmamoğlu, ifadesinin devamında şunları kaydetti: Bana sormuş olduğunuz Özalp Tazan o zamanlarda Girne Amerikan Üniversitesinde hatırladığım kadarıyla yöneticiydi. Necmettin Karaduman ise çok saygın aynı zamanda Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) başkanlığı yapmış, ailece tanıdığımız Trabzon milletvekili olduğu için tanırım. Geçiş sürecim ile alakalı 1989'da Girne Amerikan Üniversitesinden İstanbul Üniversitesine geçiş yapanları duyurmuştum. Ben de 1990'da geçiş ilanlarını takip ederek başvurumu yaptım. Başkaca söylemek istediğim bir husus yoktur.
7- BAŞSAVCILIKTAN ÜNİVERSİTEYE İKİNCİ YAZI
İstanbul Üniversitesi'nden yanıt gelmemesi üzerine Başsavcılık 12 Mart'ta Üniversite'ye ikinci bir yazı göndererek işlemlerin hızlandırılmasını istedi.
Yazıda, yatay geçişe ilişkin raporda belirtilen tarihlerde benzer yatay geçiş işlemlerinin yapılıp yapılmadığı hususuna ilişkin cevabın da ivedi şekilde savcılığa gönderilmesi istendi.
8- ÜNİVERSİTENİN KURUCUSU İFADE VERDİ
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun diplomasıyla ilgili yaşanan tartışmaların ardından ismi gündeme gelen Girne Amerikan Üniversitesinin (GAÜ) kurucu direktörü ve eski ortağı Özalp Tozan, 17 Mart’ta İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na ifade verdi. Soruşturma kapsamında Girne Amerikan Üniversitesinin kurucu ortağı Özalp Tozan'ın "şüpheli" sıfatıyla ifadesi alındı.
"Üniversite'nin denkliği yoktur"
Benim yöneticilik yaptığım 1986-1992 yılları arasında üniversiteye kayıt olan herkes bilir ki bu üniversitenin Türkiye'de denkliği yoktur. Girne Amerikan Üniversitesi'nin o dönemlerde kesinlikle denkliği yoktur. Bunun altını çizerek söylüyorum.
"Denklik dolaylıdır"
O dönemlerde Girne Amerikan Üniversitesine kayıt olan öğrencilerin hepsi Türkiye'de denkliğin olmadığını bilir ancak Amerika'daki bağlı olduğu üniversitenin denkliği üzerinden fayda sağladığını bilirler. Girne Amerikan üniversitesinin Türkiye'de denkliği yoktur. Denkliği dolaylıdır, Amerika üzerindendir.
"Özel üniversiteden devlete geçmek mümkün değil"
Girne Amerikan Üniversitesi bir vakıf üniversitesi değil, özel şirket üniversitesidir. Yatay geçiş birbirine denk olan kurumlar arasında yapılır. O dönemde çok az üniversite olması nedeniyle üniversiteler arası geçiş konusu, denk olan kurumlar arasında yapılacağını üniversiteler bilir. Yani özel üniversiteden devlet üniversitesine geçmek mümkün değildir. Dikey geçiş ise programlar arası geçiştir. Girne Amerikan Üniversitesi özel bir şirketin kurduğu üniversite olup Türkiye Cumhuriyeti'nde bir devlet üniversitesine geçiş nasıl yapılabilir bunu anlamlandıramıyorum.
Diploma iptalini kim karara bağlayabilir?
Diploma hakkında karar verebilecek tek mercii, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yönetim Kuruludur. Savcılığın, YÖK’ün, Rektörlüğün bu konuda bir karar verme yetkisi yoktur. Fakülte Yönetim Kurulu, 7 üyeden oluşmaktadır.
Diploma iptal edilirse ne olacak?
Anayasaya göre cumhurbaşkanı adayı olabilmek için üniversite mezunu olmak gerekiyor. Diplomanın herhangi bir şekilde iptalinin kesinleşmesi halinde, bu İmamoğlu'nun aday olamayacağı anlamına geliyor.
CHP’DE kritik gün
CHP yönetimi, diplomanın iptali kararı verilmesi halinde dahi 23 Mart'ta ön seçimi gerçekleştirmeyi ve İmamoğlu'nu aday olarak ilan etmeyi planlıyor.
İptal kararı gelirse İmamoğlu ne yapacak?
İmamoğlu'nun, iptal kararına karşı itiraz yolları bulunuyor. İmamoğlu'nun diplomanın üniversite tarafından iptal edilmesi halinde, İdare Mahkemesi'ne dava açılabiliyor. Buradan aleyhte bir karar çıkması halinde bölge idare mahkemesine (istinaf) ve daha sonra Danıştay'a temyiz başvurusu yapma hakkı var. İmamoğlu’nun avukatı, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne de başvuracaklarını belirtti.
Üniversite Rektörlüğü toplandı
İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü'nün 14.00'ten itibaren toplandığı, bugün bir açıklama yapılabileceği konuşuluyor. İşletme Fakültesi'nin raporunun zaten hazırlandığı ve rektörlüğe sunulduğu belirtiliyor.
