Dünya, üretim ve tüketim alışkanlıkları sonucu doğaya karışan milyonlarca ton plastik atıkla karşı karşıya. Araştırmalar, yılda 57 milyon ton plastiğin çevreye bırakıldığını ve bu miktarın Central Park'ı Empire State Binası yüksekliğinde plastikle dolduracak büyüklükte olduğunu gösteriyor. Plastik kirliliğine karşı dijital dönüşüm ise, plastik tüketimini azaltarak bu sorunun çözümüne katkı sağlıyor.
Küresel plastik sorunu
Her yıl elektronik cihazlardan ambalaj malzemelerine kadar çeşitli sektörlerde 2,1 milyar ile 2,3 milyar ton atık oluşuyor. Ancak Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, dünya nüfusunun yaklaşık 2,7 milyarı katı atık toplama hizmetine erişemediğinden, atıkların %60'ı kontrol edilemiyor. Bu durum, atıkların çevre, insan sağlığı ve biyoçeşitlilik üzerindeki olumsuz etkilerinin her geçen yıl katlanarak arttığını gösteriyor.
Plastik tüketiminin Türkiye’deki durumu
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Haziran 2023 raporuna göre, Türkiye’de yıllık plastik tüketimi hızla artmakta. Ülkede plastik kullanımını azaltmak için bazı politikalar geliştirilse de, atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçlerinde daha fazla iyileştirme yapılması gerekiyor.
TÜRKKEP’e göre, dijital dönüşüm bu sorunun çözümünde önemli bir rol oynayabilir. Fiziksel evrak kullanımı sırasında oluşan plastik tüketimini azaltan e-İmza, KEP (Kayıtlı Elektronik Posta) ve e-Saklama gibi dijital çözümler, plastiğe olan ihtiyacı büyük oranda ortadan kaldırıyor. TÜRKKEP Genel Müdürü Olcay Yıldız, bu durumu şu sözlerle ifade ediyor: “Evrakların fiziksel olarak taşınması sürecinde plastik kullanımına gerek kalmadan e-İmza, KEP ve e-Saklama gibi sistemlerle çevreye zararı en aza indiriyoruz.”
Çevre için dijital gelecek
Plastik üretimi, ekonomik olduğu kadar çevresel bir tehdit de oluşturuyor. 2024 analizlerine göre, biyolojik bazlı ve geri dönüştürülmüş malzemelere olan yatırımlar artsa da fosil yakıt temelli plastik üretimi halen baskın durumda. Çevreye duyarlı bir gelecek için, üretim ve geri dönüşüm teknolojilerinde yenilikçi adımlar atılması, sürdürülebilirlik için büyük bir önem taşıyor.
