Daha fazla test çağrısı
Sağlık makamları ve yardım kuruluşları, hepatit testi yaptırmanın önemine dikkat çekiyor. Milyonlarca kişi farkında olmadan bu hastalığı taşıdığı için daha fazla insanın test yaptırması gerektiği vurgulanıyor.
Dünya Hepatit Günü olan 28 Temmuz'da, bu mesajın yayılması hedefleniyor.
Hepatit, dünya genelinde bir milyondan fazla ölüme neden oluyor ve bu sayı son yıllarda artış gösteriyor.
Hepatit ile mücadelede testin önemi
28 Temmuz Dünya Hepatit Günü vesilesiyle sağlık makamları ve yardım kuruluşları, daha fazla kişinin hepatit testi yaptırması gerektiğini vurguluyor. Milyonlarca insanın farkında olmadan hepatit virüsünü taşıdığına dikkat çekiliyor. Hepatit, dünya genelinde bir milyondan fazla ölüme neden oluyor ve bu sayı giderek artıyor.
Hepatit nedir ve neden bu kadar ölümcül?
Hepatit, genellikle viral enfeksiyonların neden olduğu karaciğer iltihabıdır. Karaciğer kanseri, yetmezliği ve diğer ciddi karaciğer hastalıklarına yol açabilir. Hepatit virüslerinin A'dan E'ye kadar beş farklı türü vardır. Bunlar arasında Hepatit B ve C en zararlı olanlarıdır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), her yıl yaklaşık 1,3 milyon kişinin bu virüslerin yol açtığı hastalıklardan öldüğünü tahmin ediyor.
Hepatit ne kadar yaygın?
WHO'ya göre dünya genelinde 250 milyon kişi kronik Hepatit B, 50 milyon kişi ise kronik Hepatit C hastasıdır. Her yıl 2 milyondan fazla yeni vaka ekleniyor. Hepatit B, özellikle Batı Pasifik, Afrika ve Güneydoğu Asya bölgelerinde yaygındır. Hepatit B'nin her yıl dünya genelinde 20 milyon kişiye bulaştığı ve 2015'te 44 bin ölüme yol açtığı belirtiliyor.
Hepatite nasıl yakalanılır?
Hepatit A genellikle dışkı ile kirlenmiş gıda veya su tüketimi ve enfekte biriyle temas yoluyla bulaşır. Hijyenin kötü olduğu düşük ve orta gelirli ülkelerde daha yaygındır. Hepatit B ise doğum sırasında anneden çocuğa, çocuklar arası temasla, kirli iğne ve şırıngalarla, dövme yaptırmakla, enfekte kanla temas ve cinsel ilişki sırasında bulaşabilir. Hepatit C ve D, iğne paylaşımı ve enfekte kan nakliyle bulaşır. Hepatit E ise kirli su ve gıda tüketimiyle bulaşır ve özellikle hamile kadınlar için tehlikeli olabilir.
Hepatit belirtileri nelerdir?
WHO'ya göre hepatit belirtileri arasında ateş, halsizlik, iştahsızlık, ishal, mide bulantısı, mide bölgesinde ağrı, koyu renkli idrar ve dışkı, tende ve göz aklarında sarılık bulunur. Ancak, birçok kişide hafif belirtiler görülür veya hiç belirti göstermeyebilirler.
Hepatit testleri ve tedavileri
Hepatit A, B ve C testleri için aile hekiminize veya cinsel sağlık kliniğine başvurabilirsiniz. Hepatit A'nın belirli bir tedavisi yoktur, enfekte olanların çoğu çabuk iyileşir ve bağışıklık geliştirir. Kronik Hepatit B ve C ise antiviral ilaçlarla tedavi edilebilir. Hepatit A ve B'ye karşı aşılar mevcuttur. Ancak Hepatit C için aşı yoktur ve Hepatit E aşıları yaygın değildir.
Hepatite yakalanmaktan nasıl kaçınılır?
WHO, Hepatit A'dan korunmak için el yıkamanın, güvenli içme suyu sağlamanın ve kanalizasyon sistemlerinin düzgün çalışmasının önemini vurgular. Hepatit B, C ve D'den korunmak için güvenli cinsel ilişki, iğne paylaşmamak ve kirli yüzeylerle temastan kaçınmak gereklidir. Ayrıca, sağlık sektöründe çalışanlar Hepatit B aşısı olmalıdır. Hepatit E'den korunmak için hijyene dikkat etmek ve hayvan karaciğerini iyice pişirerek tüketmek önemlidir.
Sağlık makamlarının mücadelesi
WHO, 2030 itibarıyla Hepatit B ve C enfeksiyonlarını %90, bu hastalıklardan ölümleri ise %65 oranında azaltmayı hedefliyor. Ancak, dünya genelinde hepatit testlerine erişim zorlukları devam ediyor ve sadece %60 kadar ülke ücretsiz veya sübvanse edilmiş testler sağlıyor. Özellikle Afrika ülkelerinde bu oran daha da düşüktür.
Dünya Hepatit Günü'nde, daha fazla insanın hepatit testi yaptırarak bu hastalıkla mücadeleye destek olması çağrısında bulunuluyor.
