Sakarya'nın Hendek ilçesindeki havai fişek fabrikasında, 3 Temmuz 2020'de meydana gelen patlamada yaşamını yitiren işçiler, fabrika önünde anıldı.
Yukarıçalıca Mahallesi'ndeki işletmenin yakınında bir araya gelen işçilerin yakınları, avukatları ve sivil toplum kuruluşları temsilcileri, fabrika kapısına yürüdü.
Müşteki avukatlarından Gülşen Uzuner, burada yaptığı konuşmada, kaybettikleri yedi can için adalet arayışını sonuna kadar yürüteceklerini söyledi.
Çalışma yaşamında kamusal sorumlulukların yerine getirilmemesinden kaynaklı ölmeyi değil, ekmeklerini kazanırken sevdiklerine hayatı güzel geçirmeyi miras bırakmak istediklerini belirten Uzuner, "Hepimiz emeğimizle kazanıyoruz, emeğimizle yaşamak istiyoruz. Ölümüzün arkasından sevdiklerimiz gelip buraya ağıt yakmasın, slogan atmasın istiyoruz. Bizim esas derdimiz budur" dedi.
Dava dosyasında işverene verilen ceza miktarını yeterli bulmadıklarının altını çizen Uzuner, başka patlamalar ve ölümler yaşanmaması adına sanıkların "olası kast"tan ceza almalarını istediklerini sözlerine ekledi.
Patlamada hayatını kaybeden Sebahattin Tepeçınar'ın ablası Hatun Göktepe, Halis Yılmaz'ın kız kardeşi Mervenur ve babası Muammer Yılmaz ile sivil toplum kuruluşları ve siyasi partilerin temsilcileri de birer konuşma yaptı.
Patlamada hayatını kaybeden Halis Yılmaz'ın kardeşi Mervenur Yılmaz, ağabeyini "Dört yıl önce bugün, saat 11 sularında... Belki aç, belki yorgun, belki mutlu, belki kırgın... Ama her şeyden habersiz. Katledildi abim. 26 yaşında. Ölüm yaşa bakmaz ama bu yaşta ölünür mü?" sözleriyle andı.
Mervenur Yılmaz, "Abim geri gelene kadar ya da adalet yerini bulana kadar ağlamak değil bağırmak istiyorum. Abim geri gelmeyecek, bu yükü ömür boyu sol yanımda taşıyacağım. Ama ne olursa olsun adaleti gömülen o çukurdan gün yüzüne çıkarmak için elimden geleni yapacağım" dedi.
Ne olmuştu?
Sakarya'nın Hendek ilçesi Yukarıçalıca mevkisinde, yaklaşık 15 dönüm üzerine kurulu havai fişek fabrikasında, 3 Temmuz 2020'de, saat 11.15'te meydana gelen ve olay yerine 50 kilometre mesafedeki kentin birçok noktasından duyulan patlamalarda, yedi kişi hayatını kaybetmiş, 127 kişi yaralanmıştı.
Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığınca, aralarında fabrika sahiplerinin de bulunduğu yedi kişi hakkında hazırlanan 27 sayfalık iddianame, 1. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilmişti.
Davanın 28 Şubat 2022'de görülen karar duruşmasında, mahkeme heyeti, "bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan, sanıklar, fabrika sahiplerinden Yaşar C. ve Ali Rıza Ergenç C'yi 16 yıl üçer ay, Hasan Ali V'yi 12 yıl 6 ay ve tutuksuz sanıklar Erşan Ö, Asiye A, Aslı B. ve Ahmet Ç'yi altı yıl sekizer ay hapis cezasına çarptırmıştı.
Fabrikadaki 9. patlamaydı
O güne kadar söz konusu fabrikada tam sekiz patlama yaşanırken, önlem alınmadığın için 3 Temmuz 2020’de dokuzuncu patlama meydana gelmişti.
27 Ocak 2018'de Niğde'deki fabrikada gerçekleşen patlamada 32 yaşındaki işçiler Muharrem Alkan ve İlyas Ünlü hayatlarını kaybetmişlerdi.
14 Aralık 2014'te fabrikada gerçekleşen patlamada 38 yaşındaki işçi Yılmaz Şapoğlu hayatını kaybetmişti.
30 Haziran 2013 Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası'nın laboratuvar bölümündeki patlama sonucu yarı mamul deposuna sıçrayan alevler neden olduğu büyük bir patlamada ise 15 işçi yaralandı.
11 Şubat 2011'deki patlamada bir çocuk annesi 33 yaşındaki işçi Hediye Hallaç hayatını kaybetmiş ve 10 işçi yaralanmıştı.
Sahibi "Avrupa'nın en güvenli fabrikası" demişti
Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası Genel Müdürü Yaşar Coşkun, 2011 yılında fabrikada yaşanan patlamalara dair katıldığı bir radyo programda fabrikanın standartlarını "İşyerimiz Avrupa standartlarında yapılmış ve Avrupa'nın en güvenli fabrikasıdır. Çin patlayıcı konusunda lider ülke. Ben de sık sık Çin'e gidip gelirim. Çin ile Türkiye'yi kıyaslıyorum. Şu sonuca varıyorum, fabrikamız kolay kurulacak bir fabrika değil" ifadeleri ile övmüştü.
Araştırma önergesi reddedilmişti
Coşkunlar Havai Fişek Fabrikasındaki patlamaya ilişkin CHP'nin verdiği araştırma önergesi ise AKP ve MHP'nin oylarıyla reddedilmişti. Yedi kişinin yaşamını yitirdiği yüzü aşkın kişinin yaralandığı patlamaya ilişkin TBMM Genel Kurulunda konuşan CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, fabrikanın üç ay önce denetlendiğini belirterek İçişleri Bakanına “Denetim yapanları tutuklayın” çağrısı yapmıştı.
TBMM’nin, İçişleri Bakanlığının birçok belediye ve valiliğin patlamalarla gündeme gelen Coşkunlar firmasına sık sık iş verdiği ortaya çıkmıştı. TBMM'nin plaket de verdiği Coşkunlar firması, web sitesinde hem iş birliği yapılan belediyeler ve valilikler hem de aldıkları teşekkür belgeleri görülmüştü.
