Hastalıkların kokusu alınabilir mi?
Joy Milne, diğer insanlarda bulunmayan, oldukça nadir bir yeteneğe sahip. Parkinson hastalığına dair kokuyu, kocasına teşhis konulmadan 12 yıl önce fark etti. Bu olağanüstü yetenek, hastalıkların kendine has kokularının olabileceğini gösteren bilimsel araştırmalara da ilham kaynağı oldu.
Parkinson'a özgü kokuyu keşfetmesi
Hemşire olarak çalışan Joy Milne, bir gün kocasından yayılan alışılmadık ve kötü bir kokuyu fark etti. Kocası ne kadar yıkansa da bu koku geçmek bilmedi ve zamanla daha da yoğunlaştı. Yıllar geçtikçe, sadece kocası kokusunu değiştirmekle kalmadı, kişilik ve karakterinde de belirgin değişiklikler oldu. En sonunda doktora gittiklerinde, kocasına Parkinson hastalığı teşhisi konuldu.
Joy, bu deneyimden sonra Parkinson hastalığından muzdarip diğer insanlarla bir araya geldiklerinde, aynı kokuyu onlarda da fark etti. Edinburgh Üniversitesi'nde yapılan bir dizi test, Joy'un bu yeteneğini doğruladı. Hatta, sağlıklı olduğu düşünülen bir kişiyi de hastalıklı olarak değerlendirdi. Ancak bu kişi, 8 ay sonra Parkinson teşhisi aldı.
Diğer hastalıkları da koklayabiliyor
Joy Milne’nin yeteneği sadece Parkinson ile sınırlı değil. Tüberküloz, Alzheimer, diyabet ve kanser gibi diğer hastalıkların kokularını da ayırt edebildiği gözlemlendi. Bilim insanları, Milne'nin bu yeteneğinin koku reseptörlerinin fazlalığından ya da burundaki olfaktör epitelinin büyüklüğünden kaynaklanabileceğini düşünüyor.
Hastalıklara özgü kokular: Köpekler de tespit edebiliyor
Köpekler de tıpkı Joy Milne gibi hastalıklara özgü kokuları algılayabiliyor. 1980'lere kadar uzanan ilk kayıtlarda, bir köpeğin sahibinin bacağındaki beni sürekli koklayarak melanom teşhisine yardımcı olduğu biliniyor. Günümüzde yapılan araştırmalar, köpeklerin akciğer, meme, cilt ve mesane kanserlerini koklama yoluyla tespit edebildiğini gösteriyor. Pandemi döneminde yapılan çalışmalarda ise köpeklerin koronavirüs bulunan kişileri kokuyla ayırt edebildikleri doğrulandı.
Joy Milne ve köpeklerde yapılan bu çalışmalar, hastalıkların kendine özgü kokularının olduğunu gösteriyor. Bu bulgular, hastalık teşhisinde yeni ve etkili yöntemlerin geliştirilmesine öncülük edebilir.
